Tội phạm mạng là thách thức lớn với phát triển kinh tế số

Ngày 21/11, Báo Kinh tế & Đô thị tổ chức Diễn đàn “Phát triển kinh tế số: Cơ hội và thách thức trong Kỷ nguyên mới”. Diễn đàn thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia kinh tế, nhà quản lý, đại diện các doanh nghiệp tiên phong chuyển đổi số trên nhiều lĩnh vực.

90% người dân có tài khoản ngân hàng

Chia sẻ tại Diễn đàn, TS Phạm Xuân Hoè - nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng Nhà nước cho biết, ngày 11/5/2021, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Quyết định 810/QĐ-NHNN về Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến 2025, định hướng đến 2030.

Thực hiện Quyết định số 810, NHNN không ngừng hoàn thiện hành lang pháp lý nhằm thúc đẩy hoạt động chuyển đổi số ngân hàng. Hạ tầng phục vụ chuyển đổi số ngành ngân hàng luôn được chú trọng đầu tư, nâng cấp, phát triển.

Các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng thân thiện giàu tiện ích, đem lại giá trị thiết thực đáp ứng tốt nhu cầu đa dạng của khách hàng. Nhiều nghiệp vụ cơ bản đã được số hóa hoàn toàn 100%.

Điển hình là các nghiệp vụ: tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn, mở và sử dụng tài khoản thanh toán, mở thẻ ngân hàng, ví điện tử, chuyển tiền, cho vay...

Cũng theo TS Phạm Xuân Hoè, hiện nay, nhiều tổ chức tín dụng tại Việt Nam có tỷ lệ trên 90% giao dịch thực hiện trên kênh số. Đến nay, có khoảng 90% người Việt Nam trưởng thành có tài khoản ngân hàng, thanh toán không dùng tiền mặt tăng trưởng tích cực.

Nhận diện những thách thức

Song song với sự tăng trưởng mạnh mẽ về thanh toán không dùng tiền mặt, công tác đảm bảo an ninh, an toàn luôn được chú trọng. NHNN cũng thường xuyên phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan triển khai các biện pháp trong đảm bảo an ninh an toàn hoạt động ngân hàng.

NHNN cũng tăng cường truyền thông, giáo dục tài chính nhằm góp phần nâng cao kiến thức, kỹ năng cho khách hàng trong tiếp cận và sử dụng dịch vụ ngân hàng trên nền tảng số, qua đó giúp người dân, doanh nghiệp khai thác tối đa tiềm năng, lợi ích của thanh toán số.

Mặc dù vậy, TS Phạm Xuân Hoè cho rằng, sự phát triển nhanh chóng của tội phạm mạng đang là rào cản, thách thức lớn đối với chuyển đổi số lĩnh vực ngân hàng nói riêng, trong phát triển thương mại điện tử và phát triển kinh tế số nói chung.

“Chúng ta cần có giải pháp để khắc chế tội phạm mạng. Phải rất rõ ràng, rằng khi người dân mua hàng hoá trên mạng, sử dụng dịch vụ của doanh nghiệp thì khi bị hàng giả, bị lừa đảo thì ai là người đền cho tôi…” - TS Phạm Xuân Hoè đặt vấn đề.

TS Phạm Xuân Hoè cũng nhìn nhận thách thức lớn hiện nay trong chuyển đổi số ngành ngân hàng và phát triển kinh tế số, đó là tư duy quản trị cần đi vào kỹ trị nhiều hơn, chứ không phải là hô hào khẩu hiệu. Điều này cần phải thay đổi, từ tư duy đến hành động của lãnh đạo các cấp.

TS Phạm Xuân Hoè đã đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển kinh tế số trong giai đoạn hiện nay. Theo đó, các bộ ngành cần “kiến trúc” toàn bộ câu chuyện chuyển đổi số; đồng thời, tiếp tục làm sạch cơ sở dữ liệu để tạo không gian sạch phát triển kinh tế số.