Tổng kết công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Đúc kết những kinh nghiệm quý cho các kỳ bầu cử sau

Sáng nay (15/7), Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ - Chủ tịch Hội đồng bầu cử Quốc gia chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác bầu cử đại biểu (ĐB) Quốc hội khóa XV và ĐB HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Dự tại điểm cầu chính tại Nhà Quốc hội có nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân - cguyên Chủ tịch Hội đồng bầu cử Quốc gia. Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Bầu cử Quốc gia, cùng các Phó Chủ tịch, Ủy viên Hội đồng bầu cử Quốc gia…

Dự tại điểm cầu TP Hà Nội có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng - Trưởng Ban Chỉ đạo (BCĐ) bầu cử TP; Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Thị Tuyến - Phó Trưởng BCĐ bầu cử TP, Phó Chủ tịch Ủy ban bầu cử (UBBC) TP; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn - Chủ tịch UBBC TP; Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Lan Hương - Phó Chủ tịch UBBC TP; các Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy,…

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, cuộc bầu cử ĐB Quốc hội khóa XV và ĐB HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 là sự kiện chính trị trọng đại của đất nước, đã diễn ra dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, đảm bảo an toàn, tiết kiệm và thành công rất tốt đẹp, thực sự là ngày hội lớn của toàn dân. Cuộc bầu cử diễn ra trong bối cảnh toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta đang ra sức thi đua, nỗ lực phấn đấu đưa Nghị quyết của Đại hội Đảng lần thứ XIII vào cuộc sống; triển khai nhiệm vụ phát triển KT-XH 5 năm (2021-2025) và xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN thật sự là của dân, do dân và vì dân. Niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước được củng cố và tăng cường, tạo nền tảng, tiền đề vững chắc để phát triển đất nước ta nhanh và bền vững. Đồng thời, cuộc bầu cử luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất, sát sao, toàn diện, đồng bộ của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và sự vào cuộc chung sức, đồng lòng, đoàn kết, thống nhất của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ, đồng thuận của đồng bào và cử tri cả nước.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, công tác chuẩn bị bầu cử và tổ chức bầu cử được chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, chuyên nghiệp từ T.Ư đến địa phương, linh hoạt và sáng tạo trên cơ sở phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, bảo đảm các điều kiện thuận lợi để mọi công dân thực hiện đầy đủ quyền ứng cử, bầu cử theo quy định pháp luật. Cuộc bầu cử lần này có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, thể hiện ở số lượng cử tri tham gia bỏ phiếu, với gần 70 triệu lá phiếu tại 84.767 khu vực bỏ phiếu. Cử tri đã lựa chọn trong gần 45 vạn người ứng cử ĐB Quốc hội và ĐB HĐND các cấp để bầu chọn những người thực sự tiêu biểu, xứng đáng cả về phẩm chất đạo đức và năng lực, trí tuệ đại diện cho mình tham gia vào các cơ quan quyền lực nhà nước ở T.Ư và địa phương. Thực hiện quyền làm chủ của Nhân dân, cử tri cả nước đã tham gia rất tích cực và có trách nhiệm vào công tác bầu cử. Trong bối cảnh khó khăn, tác động ảnh hưởng của dịch bệnh, nhiều cử tri ở vùng sâu vùng xa, phương tiện đi lại khó khăn hoặc đang phải điều trị, hoặc thực hiện cách ly y tế để phòng, chống dịch bệnh Covid-19 vẫn hăng hái tích cực tham gia bỏ phiếu bằng ý chí và tinh thần dân tộc. Vì vậy, tỷ lệ cử tri đi bầu lần này rất cao, đạt 99,60% tổng số cử tri cả nước. 

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì Hội nghị (ảnh: TTXVN)

“Hội nghị toàn quốc này nhằm đánh giá toàn diện kết quả đạt được, những mặt còn hạn chế, bất cập trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức cuộc bầu cử, tìm ra nguyên nhân để từ đó đúc kết thành những kinh nghiệm quý và bài học cho các kỳ bầu cử tiếp theo” - Chủ tịch Quốc hội cho hay.

Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn thay mặt Hội đồng bầu cử Quốc gia báo cáo đánh giá tổng kết bầu cử ĐB Quốc hội khóa XV và ĐB HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 khẳng định: Cuộc bầu cử đã phát huy được tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch trong từng bước triển khai, từ dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng cho đến hiệp thương, lấy ý kiến cử tri, lựa chọn, giới thiệu người ứng cử đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng, việc tổ chức vận động bầu cử cũng như việc bỏ phiếu, kiểm phiếu. Tỷ lệ cử tri tham gia bỏ phiếu rất cao, đạt 99,60% thể hiện ý thức chính trị, trách nhiệm, lòng yêu nước, niềm tin của Nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng trong việc tích cực tham gia bầu cử để lựa chọn những người tiêu biểu, xứng đáng tham gia vào Quốc hội, HĐND các cấp. 

Với kết quả bầu được 499 ĐB Quốc hội, cơ bản bầu đủ ĐB HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã, khẳng định công tác nhân sự được chuẩn bị kỹ lưỡng, dân chủ, đúng quy định pháp luật. Các ĐB được bầu bảo đảm tiêu chuấn, chất lượng và có cơ cấu hợp lý; tỷ lệ ĐB kiêm nhiệm làm việc trong các cơ quan hành pháp, tư pháp giảm, tỷ lệ ĐB hoạt động chuyên trách tăng. Lần đầu tiên trong các nhiệm kỳ Quốc hội, tỷ lệ ĐB Quốc hội dự kiến hoạt động chuyên trách trúng cử cao, đạt 38,6% tổng số ĐB Quốc hội. Tỷ lệ ĐB Quốc hội, ĐB HĐND các cấp trúng cử là người dân tộc thiểu số, phụ nữ cũng đạt cao hơn; trình độ chuyên môn của người trúng cử cao hơn so với nhiệm kỳ trước.

Cũng theo đại diện Hội đồng bầu cử Quốc gia, đạt được những thành công trên, trước hết là do có sự lãnh đạo chặt chẽ, toàn diện và kịp thời của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp ủy Đảng trong từng bước triển khai, chuẩn bị tổ chức cuộc bầu cử; do công tác lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, hướng dẫn, kiểm tra thường xuyên của UBTV Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, các ban, bộ, ngành, đoàn thể T.Ư đã bảo đảm cho các công tác chỉ đạo, hướng dẫn về bầu cử kịp thời, đúng quy định pháp luật, tiến độ đề ra. Cùng đó, có sự ủng hộ, đồng thuận, tham gia tích cực của các tầng lớp Nhân dân và cử tri cả nước vào công tác chuẩn bị bầu cử, cử tri tin tưởng, phấn khởi hăng hái đi bầu và nêu cao tinh thần trách nhiệm trong từng lá phiếu để lựa chon những người xứng đáng đại diện cho mình ở Quốc hội và HĐND các cấp. Đồng thời, các cấp ủy Đảng, BCĐ, UBBC, chính quyền, các tổ chức trong hệ thống chính trị các cấp đã có nhiều nỗ lực, tích cực trong triển khai các công việc liên quan. Đặc biệt, các lực lượng tuyến đầu chống dịch, các tổ Covid-19 tại cộng đồng đã phát huy vai trò, trách nhiệm công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, qua đó góp phần vào thành công chung của cuộc bầu cử.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Hội đồng Bầu cử Quốc gia cũng cho rằng, cuộc bầu cử lần này còn một số hạn chế, liên quan đến công tác rà soát danh sách cử tri, một vài nơi có tỷ lệ người ứng cử ĐB Quốc hội, ĐB HĐND là phụ nữ, người dân tộc thiểu số chưa đạt so với quy định… “Hội đồng Bầu cử Quốc gia tin tưởng rằng, với niềm tin và quyết tâm mới, Quốc hội khóa XV, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đáp ứng kỳ vọng, niềm tin yêu của cử tri và Nhân dân cả nước”- Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội nói.

Đại diện phía Chính phủ phát biểu, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, cuộc bầu cử vừa qua rất đặc biệt, là một sự kiện chính trị quan trọng thu hút sự quan tâm của cả nước và quốc tế; đồng thời diễn ra trong bối cảnh đất nước ta đạt được nhiều thành tựu sau 35 năm đổi mới, Đại hội XIII của Đảng thành công rất tốt đẹp, nhưng cũng nhiều khó khăn, thách thức khi mà cùng lúc vừa phải tổ chức cuộc bầu cử thành công, đúng pháp luật, vừa phải bảo đảm an toàn trong điều kiện phòng chống đại dịch Covid -19 và thực hiện tốt nhiệm vụ phục hồi, phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, đời sống và an toàn cho người dân. 

Song song với tập trung chỉ đạo công tác bầu cử, Chính phủ, Thủ tướng đã bám sát diễn biến tình hình thực tiễn và yêu cầu nhiệm vụ chính trị đặt ra, quyết tâm thực hiện mục tiêu kép. Các bộ, ngành, các địa phương cũng chủ động thực hiện nhiệm vụ được giao, đảm bảo cuộc bầu cử diễn ra thực sự dân chủ, khách quan, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm phù hợp với tình hình thực tế từng địa phương...

Cũng tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh, cuộc bầu cử vừa qua là sự kiện có ý nghĩa lịch sử, thật sự là ý Đảng lòng dân, niềm tin tuyệt đối của cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ của chúng ta. Qua các sự kiện chính trị trọng đại của Đảng, Nhà nước và công cuộc phòng, chống đại dịch Covid-19 ở nước ta, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống MTTQ từ T.Ư đến địa phương, cơ sở thấm nhuần sâu sắc thêm lời dạy thiêng liêng của Bác Hồ “Dễ trăm lần không dân cũng chịu/Khó vạn lần dân liệu cũng xong”.

Cũng tại hội nghị, đại diện nhiều tỉnh, TP đã tham luận báo cáo tình hình bầu cử ở địa phương và nêu nhiều kiến nghị, đề xuất nhằm rút ra kinh nghiệm, bài học cho các kỳ bầu cử tiếp theo.

Trong đó, phát biểu tại điểm cầu TP Hà Nội, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn - Chủ tịch UBBC TP đã làm rõ thêm những kinh nghiệm trong quá trình triển khai công tác bầu cử nói chung và công tác hiệp thương giới thiệu người ứng cử ĐB Quốc hội khóa XV và DDB HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 nói riêng trên địa bàn Hà Nội.

Chủ tịch UBBC TP cho hay, Thủ đô Hà Nội và cả nước tổ chức cuộc bầu cử trong điều kiện hết sức khó khăn, phức tạp của dịch bệnh Covid-19, vừa tập trung tổ chức thành công cuộc bầu cử vừa quyết liệt thực hiện “mục tiêu kép”. Ngoài ra, Hà Nội còn là địa phương có số đơn vị bầu cử, số khu vực bỏ phiếu và số lượng ĐB ứng cử Quốc hội, HĐND các cấp lớn nhất cả nước (10 đơn vị bầu cử ĐB Quốc hội, 30 đơn vị bầu cử ĐB HĐND TP; 269 đơn vị bầu cử ĐB HĐND cấp huyện; 3.056 đơn vị bầu cử ĐB HĐND cấp xã; toàn TP thành lập 4.825 tổ bầu cử). Hà Nội cũng là địa phương có số người tự ứng ĐB Quốc hội lớn nhất cả nước. Song, với tinh thần chủ động, bài bản, sáng tạo, hiệu quả, TP đã tập trung cao độ, vượt qua những khó khăn, thách thức để tổ chức thành công rất tốt đẹp về mọi mặt, bảo đảm đúng luật, an toàn tuyệt đối cuộc bầu cử.

Với tỷ lệ cử tri đi bầu cử trên địa bàn TP đạt 99,16% (tăng so với nhiệm kỳ 2016-2021 đạt 98,98%), TP không có khu vực bỏ phiếu tỷ lệ cử tri đi bầu dưới 50% - là kết quả nổi bật, đặc biệt diễn ra trong bối cảnh diễn biến dịch Covid-19 phức tạp. TP đã bầu đủ 29 ĐB Quốc hội, 95 ĐB HĐND TP đảm bảo đúng cơ cấu, thành phần với tỷ lệ số phiếu bầu tập trung cao; bầu được 1.052 ĐB HĐND huyện, quận, thị xã và 10.593 ĐB HĐND xã, thị trấn với chất lượng cao hơn nhiệm kỳ trước. Cuộc bầu cử ĐB Quốc hội khóa XV và ĐB HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 trên địa bàn TP đã thực sự trở thành ngày hội lớn của toàn dân.

Theo Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn, ngày 17/6/2021 vừa qua, TP Hà Nội đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác bầu cử ĐB Quốc hội khóa XV và ĐB  HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 để đánh giá, tổng hợp, hệ thống lại những ưu điểm, những cách làm hay, khoa học, hiệu quả, những điểm mới, sáng tạo cũng như khắc phục những tồn tại, hạn chế để từ đó đúc kết thành những kinh nghiệm quý báu cho các kỳ bầu cử sau. Trong đó, nhấn mạnh về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, Thành ủy, Ban chỉ đạo bầu cử, UBBC TP đã quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 45 của Bộ Chính trị, các văn bản hướng dẫn của UBTV Quốc hội, Hội đồng bầu cử quốc gia, Chỉ thị số 35 của Thành uỷ với nhiều cách làm khoa học, bài bản, sáng tạo, linh hoạt, chủ động, quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả. Công tác bầu cử đã được triển khai rất sớm từ TP đến cơ sở, bảo đảm nghiêm túc, chặt chẽ, đúng quy định pháp luật. Thành ủy đã thành lập 15 đoàn công tác do các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy làm Trưởng đoàn kiểm tra, hướng dẫn và chịu trách nhiệm toàn diện về công tác chuẩn bị bầu cử gắn với công tác phòng chống dịch Covid-19 và giải quyết các vụ việc phức tạp trên địa bàn các quận, huyện, thị xã được phân công phụ trách.

Bên cạnh đó, sự vào cuộc tích cực, chủ động của cả hệ thống chính trị từ TP đến cơ sở và các tầng lớp Nhân dân. Trong đó, phải kể đến những đồng chí phụ trách công tác bầu cử ở các cơ quan, tiểu ban, các cán bộ cơ sở, nhất là thành viên các tổ bầu cử ở các xã, phường, tổ dân phố; các lực lượng công an, quân đội, y tế thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh, phòng, chống cháy, nổ, phòng chống dịch đã góp phần đảm bảo an toàn tuyệt đối cho cuộc bầu cử. Trong quá trình triển khai thực hiện, BCĐ bầu cử, UBBC TP đã chủ động, báo cáo và phối hợp rất chặt chẽ với các cơ quan của UBTV Quốc hội, Hội đồng bầu cử quốc gia, các bộ, ngành T.Ư để giải quyết kịp thời, triệt để các khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình bầu cử...

Cũng theo Chủ tịch UBBC TP, công tác hiệp thương giới thiệu người ứng cử ĐB Quốc hội và ĐB HĐND các cấp tại TP đã được tiến hành chặt chẽ, dân chủ, đúng quy định của UBTV Quốc hội, Chính phủ và Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam. Có thể khẳng định quá trình hiệp thương với quy trình 5 bước, 3 hội nghị đã được TP triển khai đảm bảo khách quan, đúng luật, công khai, dân chủ và đều được thực hiện sớm hơn tiến độ quy định. Cùng đó, công tác lập, công bố và niêm yết danh sách người ứng cử ĐB Quốc hội và ĐB HĐND các cấp theo từng đơn vị bầu cử trên địa bàn TP được thực hiện bài bản, khoa học và đúng quy định; tổ chức các hội nghị TXCT, vận động bầu cử và tổ chức mạn đàm tiểu sử ứng cử viên được đổi mới, sáng tạo, tổ chức các hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến đến các điểm cầu ở xã, phường, thị trấn.

Đặc biệt, công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 được triển khai quyết liệt, hiệu quả, trong đó các quận, huyện, thị xã đều xây dựng phương án, kịch bản tổ chức bầu cử, tổ chức diễn tập trong điều kiện phòng chống dịch Covid-19, nên trong ngày bầu cử trên địa bàn TP không có diễn biến phức tạp phát sinh, đảm bảo tuyệt đối an toàn.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ biểu dương, ghi nhận sự nỗ lực của toàn hệ thống chính trị, các cấp, ngành, địa phương, đơn vị từ T.Ư đến địa phương, đã vượt qua nhiều khó khăn đóng góp chung vào thành công của cuộc bầu cử ĐB Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các tầng lớp Nhân dân và toàn thể đã thể hiện tinh thần làm chủ, ý thức trách nhiệm tích cực tham gia đóng góp quan trọng cho thành công cuộc bầu cử.

Từ đó, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, chúng ta vui mừng trước kết quả đạt được của cuộc bầu cử nhưng đây cũng mới là thành công bước đầu để chúng ta vững tin hơn trong xây dựng củng cố nền dân chủ XHCN. Trong thời gian tới, nhiệm vụ đặt ra đối với Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp là rất lớn, rất quan trọng, đòi hỏi phải bắt tay sớm vào triển khai thực hiện. Sau khi kết quả bầu cử được công bố, UBTV Quốc hội đã kịp thời ban hành hướng dẫn về tổ chức Kỳ họp thứ Nhất HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đã tạo điều kiện để các địa phương nhanh chóng kiện toàn bộ máy và nhân sự chủ chốt của chính quyền địa phương, các chức danh được bầu phê chuẩn đều đạt tín nhiệm rất cao. Tới đây, chúng ta cần tổ chức vào tổ chức thành công Kỳ họp thứ Nhất của Quốc hội khóa XV - kỳ họp rất quan trọng với nhiệm vụ trọng tâm là xem xét quyết định công tác tổ chức nhân sự cấp cao của bộ máy Nhà nước trong nhiệm kỳ, các chương trình kế hoạch lớn của nước ta trong 5 năm tới.

Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, nm 2021 cũng là năm đầu tiên triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Nghị quyết đã xác định một trong những nhiệm vụ trọng tâm tới đây là xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng. Chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 vì vậy cũng tác động trực tiếp đánh dấu mức độ chuyển biến về chất trong đổi mới tổ chức hoạt động của bộ máy Nhà nước, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật nước ta.

“Bước vào nhiệm kỳ mới, mỗi ĐB Quốc hội và mỗi ĐB HĐND các cấp cần làm tốt vai trò trung tâm trong hoạt động của cơ quan dân cử, phát huy đầy đủ, tích cực trách nhiệm của mình theo Hiến pháp và pháp luật, luôn đặt lợi ích Quốc gia lên trên hết và trước hết, quyết tâm bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng của Nhân dân, ra sức học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, làm cho bộ máy Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh. Chúng ta cần nhận thức rõ trong điều kiện cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế, Quốc hội và HĐND các cấp càng phải có tầm nhìn mới, bản lĩnh mới và sức sáng tạo mới” - Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.