Tổng thống Putin và ông Trump không ủng hộ ý tưởng ngừng bắn tạm thời

Cố vấn Điện Kremlin Yuri Ushakov xác nhận, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin hôm Chủ nhật để thảo luận một loạt vấn đề liên quan đến các cuộc đàm phán hòa bình Ukraine, trước thềm cuộc gặp của ông với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại bang Florida.

Theo ông Ushakov, cuộc điện đàm kéo dài 1 giờ 15 phút, được mô tả là “thân thiện, thiện chí và mang tính công việc”.

Quan chức Điện Kremlin nói rằng hai Tổng thống Nga và Mỹ đã bày tỏ mối quan tâm chung trong việc đạt được một giải pháp hòa bình lâu dài cho cuộc xung đột Ukraine. Tổng thống Putin nhấn mạnh sự cần thiết phải dựa vào những hiểu biết đã đạt được giữa hai nhà lãnh đạo tại hội nghị thượng đỉnh Nga- Mỹ ở Anchorage, Alaska hồi tháng 8.

Theo ông Ushakov, ông Putin và ông Trump không ủng hộ nỗ lực của châu Âu và Ukraine nhằm thúc đẩy một lệnh ngừng bắn tạm thời trước khi đạt được thỏa thuận hòa bình tại Ukraine.

“Cả lãnh đạo Nga và Mỹ đều nhất trí rằng một lệnh ngừng bắn tạm thời như đề xuất của Ukraine và các nước châu Âu hậu thuẫn, dưới danh nghĩa chuẩn bị cho một cuộc trưng cầu dân ý hoặc với những lý do khác, “chỉ kéo dài cuộc xung đột và làm gia tăng nguy cơ tái diễn các hành động thù địch”, ông Ushakov cho hay.

Ông Ushakov cho biết, Tổng thống Putin đã đồng ý với đề xuất của Tổng thống Trump về việc tiếp tục tiến trình giải quyết xung đột bằng cách thành lập 2 “nhóm công tác” nhằm giải quyết các vấn đề an ninh và kinh tế.

Cố vấn Điện Kremlin lưu ý thêm rằng Kiev cần đưa ra một “quyết định táo bạo” phù hợp với các cuộc thảo luận Nga – Mỹ liên quan đến vùng Donbass nhằm đạt một thỏa thuận hòa bình.

Nga hiện kiểm soát khoảng 90% khu vực Donbass và muốn Ukraine rút lực lượng khỏi 10% diện tích còn lại mà quân đội Kiev vẫn nắm giữ. Tính chung, Nga đang kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ Ukraine.

Trước đó cùng ngày, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social rằng cuộc điện đàm của ông với người đồng cấp Nga Vladimir Putin về các vấn đề liên quan đến đàm phán hòa bình Ukraine “rất tốt đẹp và hiệu quả”.

Hai Tổng thống cũng nhất trí sẽ tiếp tục trao đổi sau cuộc gặp của nhà lãnh đạo Mỹ với Tổng thống Ukraine Zelensky.

Cũng trong ngày 28/12, Tổng thống Trump tuyên bố Washington và Kiev đang “tiến rất gần, thậm chí rất gần” tới một thỏa thuận chấm dứt xung đột Ukraina, sau cuộc gặp trực tiếp với ông Zelensky tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, bang Florida, Mỹ.

Phát biểu tại cuộc họp báo, Tổng thống Mỹ nói sẽ rõ ràng “trong vài tuần tới” liệu tiến trình đàm phán có thành công hay không. Ông Trump khẳng định cả Tổng thống Nga Vladimir Putin lẫn Tổng thống Ukraine Zelensky đều “nghiêm túc với hòa bình”.

Về bảo đảm an ninh cho Ukraine hậu xung đột, ông Zelensky cho hay hai bên đã đạt được đồng thuận. Ông Trump tỏ ra thận trọng hơn, nói rằng các bên đã đi được “khoảng 95% chặng đường” và kỳ vọng các nước châu Âu sẽ "đảm nhận phần lớn” trách nhiệm này, với sự hậu thuẫn của Mỹ.

Tuy vậy, cả hai nhà lãnh đạo Mỹ và Ukraine đều thừa nhận những chi tiết gai góc nhất, đặc biệt là vấn đề lãnh thổ ở Donbass, miền Đông Ukraine - vẫn chưa được giải quyết.

Trước đây, Kiev bày tỏ mong muốn làm “mềm hóa” đề xuất của phía Mỹ liên quan đến việc lực lượng Ukraina rút hoàn toàn khỏi khu vực này - điều vốn là yêu cầu lâu nay của Nga.

Tại cuộc họp báo, cả ông Trump và ông Zelensky đều xác nhận vấn đề Donbass vẫn chưa ngã ngũ. “Chưa giải quyết xong, nhưng đang tiến rất gần. Đây là vấn đề cực kỳ khó” - ông Trump cho hay.

Trước đó, Tổng thống Zelensky nói với tờ Axios rằng ông kỳ vọng sẽ đạt được một thỏa thuận về khuôn khổ hòa bình trong các cuộc thảo luận với Tổng thống Mỹ. Kế hoạch này được cho là sẽ yêu cầu Nga đồng ý ngừng bắn trước khi đạt được bất kỳ dàn xếp lâu dài nào.

Nga từ lâu đã bác bỏ ý tưởng về một lệnh ngừng bắn tạm thời, cho rằng bất kỳ điều gì không đạt tới một thỏa thuận hòa bình đều sẽ tạo điều kiện cho quân đội Ukraine tái vũ trang và tái tổ chức lực lượng.

Vào tuần trước, ông Zelensky cũng tiết lộ đề xuất hòa bình mới gồm 20 điểm sau khi phái đoàn Ukraine và Mỹ thảo luận dựa trên kế hoạch ban đầu gồm 28 điểm do Washington soạn thảo. Tuy nhiên, Moscow bác bỏ đề xuất này, gọi đó là kế hoạch không thể chấp nhận bởi nó khác biệt một cách căn bản so với kế hoạch mà Nga và Mỹ đã thảo luận.

Phát biểu tại cuộc họp với các tướng lĩnh cấp cao cuối tuần qua, Tổng thống Putin nói rằng phương Tây đang đưa ra cho Kiev những điều khoản hòa bình “khá hợp lý”, bao gồm các bảo đảm an ninh trong một khuôn khổ tốt, một kế hoạch phục hồi kinh tế, và một lộ trình khôi phục quan hệ với Nga. Tuy nhiên, theo người đứng đầu Điện Kremlin, Kiev vẫn không vội giải quyết hòa bình bất chấp các điều khoản thuận lợi.

Tổng thống Putin cảnh báo, Nga sẽ đạt được các mục tiêu của mình trên chiến trường bằng biện pháp quân sự nếu Ukraine từ chối một giải pháp hòa bình”.