Châu Âu - đối tác quan trọng hàng đầu của TP Hồ Chí Minh
Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Dương Anh Đức cho biết, Liên minh châu Âu (EU) là nhà đầu tư, đối tác thương mại truyền thống của TP trong hơn 30 năm qua. Hiện tại EU có 909 dự án được cấp phép chứng nhận đầu tư với tổng vốn 3,17 tỷ USD (không bao gồm nước Anh). Riêng trong 6 tháng đầu năm 2020, EU có 54 dự án được cấp mới giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào TP.
TP Hồ Chí Minh sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tham gia ''sân chơi'' EVFTA. |
Cũng theo ông Dương Anh Đức, về thương mại, EU là thị trường xuất siêu truyền thống của TP, là đối tác xuất khẩu lớn thứ 3, đối tác nhập khẩu lớn thứ 2 của TP. Trong năm 2019, kim ngạch xuất khẩu của TP Hồ Chí Minh sang EU đạt hơn 5 tỷ USD, chiếm khoảng 10% tổng kim ngạch xuất khẩu của TP. Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu đạt 3,6 tỷ USD. Trong 7 tháng đầu năm 2020, kim ngạch xuất khẩu vào EU ước đạt 2,7 tỷ USD và kim ngạch nhập khẩu đạt 1,5 tỷ USD.
Xét về cơ cấu mặt hàng, sản phẩm xuất nhập khẩu của TP Hồ Chí Minh và EU không đối đầu, không cạnh tranh trực tiếp mà sản phẩm của hai bên bổ trợ cho nhau. TP xuất khẩu vào EU chủ yếu là các mặt hàng dệt may, da giày, nông sản các loại. Ngược lại, TP nhập khẩu từ EU máy móc thiết bị sản xuất hiện đại. Không chỉ vậy, TP là đầu mối nhập khẩu hàng hoá từ EU cho cả khu vực phía Nam… Do đó, hiệp định EVFTA sẽ mở ra cánh cửa rộng lớn hơn cho hàng hóa TP Hồ Chí Minh tiếp cận thị trường trên 500 triệu dân của EU.
Chủ động tham gia “sân chơi” EVFTA
Để chuẩn bị cho việc thực thi EVFTA (có hiệu lực từ 1/8/2020), TP đã xây dựng kế hoạch triển khai các hiệp định thế hệ mới, bao gồm CPTPP và EVFTA, thống nhất một đầu mối chỉ đạo thực hiện là Ban chỉ đạo TP Hồ Chí Minh về hội nhập quốc tế.
TP không thụ động chờ EVFTA có hiệu lực. Từ khi EU thông báo thông qua EVFTA vào tháng 10/2018, TP Hồ Chí Minh đã chủ động triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ DN nhằm đón nhận cơ hội từ EVFTA với trọng tâm là hiểu quy tắc xuất xứ hàng hóa, xem đây là yếu tố then chốt để DN được hưởng thuế xuất ưu đãi từ Hiệp định.
Bên cạnh đó, TP Hồ Chí Minh thực hiện nhiều giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của DN, nâng cao chất lượng sản xuất để khai thác về chiều sâu đối với thị trường quan trọng EU. Đồng thời, TP triển khai chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ để kết nối DN nhỏ và vừa trên địa bàn với chuỗi cung ứng khu vực châu Á và kết nối với DN FDI trong đó có DN FDI của EU” - ông Dương Anh Đức khẳng định.
TP Hồ Chí Minh xác định 2 nhóm sản phẩm tiềm năng mở rộng xuất khẩu sang EU: nhóm thứ nhất là nhóm nông nghiệp, nổi bật là cà phê, hồ tiêu, thủy hải sản, rau củ quả nhiệt đới; nhóm thứ hai là sản phẩm công nghiệp, ngoài dệt may, da giày, TP còn có lợi thế xuất khẩu về công nghệ thông tin và các sản phẩm, dịch vụ nội dung số.
Hỗ trợ DN
Về lộ trình và giải pháp thực hiện, TP Hồ Chí Minh đã có kế hoạch thực thi EVFTA với những giải pháp cụ thể. Trước hết, nắm rõ nhu cầu của DN, TP tích cực tuyên truyền, tập huấn chuyên sâu cho DN về EVFTA. Kinh nghiệm của TP là không dàn trải mà phải tập trung vào những vấn đề DN cần, lắng nghe DN để điều chỉnh nội dung và cách thức truyền thông. Chẳng hạn như, Sở Công thương TP Hồ Chí Minh và Cục Xuất nhập khẩu tổ chức giới thiệu đến cộng đồng DN trên địa bàn về Thông tư số 11/2020 của Bộ Công thương về quy tắc xuất xứ hàng hóa trong EVFTA.
Khó khăn lớn nhất hiện nay là rất nhiều DN chưa biết, chưa hiểu rõ về EVFTA, cần nhấn mạnh những yêu cầu khắt khe của EU, để DN ý thức tự nâng cao năng lực, thực sự tận dụng cơ hội từ thị trường EU.
Để cải tiến chất lượng, dịch vụ, TP Hồ Chí Minh sẽ tổ chức tập huấn về EVFTA cho công chức theo từng nhóm, bám sát yêu cầu công việc cụ thể để hỗ trợ thiết thực cho DN. Cụ thể, công chức hải quan thì cần tập huấn về quy trình thủ tục các loại thuế suất ưu đãi; công chức ngành công thương cần nắm chắc về xúc tiến, xuất khẩu nông sản, sản phẩm công nghệ thông tin sang EU...
TP Hồ Chí Minh đề xuất các bộ ngành liên quan như Bộ Công thương, Bộ Ngoại giao, các thương vụ, tham tán thương mại tiếp tục hỗ trợ về thông tin thị trường từng nước thành viên EU để TP hỗ trợ xúc tiến thương mại cho gần 20 ngàn DN hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn. Khi mở cửa hội nhập thì hàng hóa nước ngoài vào Việt Nam ngày càng nhiều, do vậy TP Hồ Chí Minh xác định cần nâng cao năng lực cạnh tranh của DN và từng sản phẩm của Việt Nam. DN trên địa bàn TP Hồ Chí Minh chủ yếu là sản xuất vừa và nhỏ, nên TP Hồ Chí Minh tiếp tục triển khai phát triển công nghiệp hỗ trợ để kết nối sản xuất vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời đẩy mạnh chương trình chuyển đổi số, phát triển DN số.
Chiến lược của TP Hồ Chí Minh, phát triển dịch vụ hỗ trợ, phát triển hạ tầng logistic để cùng các tỉnh đưa hàng hóa vào EU nhanh hơn, với chi phí thấp hơn. Sắp tới TPHCM sẽ ban hành Đề án phát triển logistic đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, trên tinh thần phát huy liên kết vùng, gắn kết chặt chẽ với các tỉnh thành Đông - Tây Nam bộ, giúp DN phía Nam giảm được chi phí xuất - nhập khẩu, khai thác tốt cơ hội từ EVFTA và các hiệp định thương mại tự do khác.