TP Hồ Chí Minh liên kết vùng để phát triển du lịch y tế

Du lịch y tế Việt Nam có lợi thế chi phí thấp, hiệu quả cao

Dự hội nghị có Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh Bùi Thị Ngọc Hiếu; Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh Trần Ngọc Triệu; tiến sĩ – bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan, Phó Giám đốc Viện Y dược học dân tộc (YDHDT) TP Hồ Chí Minh; lãnh đạo các Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Sở Du lịch, Sở Y tế các tỉnh, thành vùng ĐBSCL và Đông Nam Bộ; doanh nghiệp lữ hành quốc tế và nội địa, bệnh viện, cơ sở y tế, cơ sở lưu trú và chăm sóc sức khỏe…

Phát biểu tại hội nghị, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh Bùi Thị Ngọc Hiếu cho rằng, TP với hệ thống y tế hiện đại, đội ngũ bác sĩ giỏi, dịch vụ du lịch chuyên nghiệp và bản sắc văn hóa đặc trưng có đầy đủ điều kiện để trở thành Trung tâm Du lịch y tế (DLYT) - nghỉ dưỡng hàng đầu khu vực. Thông qua hội nghị, chúng tôi mong muốn kết nối nguồn lực liên vùng, thúc đẩy hợp tác công - tư, hình thành hệ sinh thái du lịch chăm sóc sức khỏe toàn diện, góp phần đưa hình ảnh ‘TP Hồ Chí Minh – điểm đến của sức khỏe, trải nghiệm và hạnh phúc” lan tỏa mạnh mẽ trong nước và quốc tế.

Tại hội nghị, tiến sĩ – bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan, Phó Giám đốc Viện YDHDT TP Hồ Chí Minh chia sẻ những thuận lợi của TP Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, với 4 bệnh viện y học cổ truyền (YHCT), cùng hơn 200 cơ sở hành nghề YHCT tư nhân. Hệ thống này có đội ngũ thầy thuốc giỏi, nhiều kinh nghiệm, kết hợp Đông – Tây y trong chẩn trị, phục hồi sức khỏe, dưỡng sinh, chăm sóc sau điều trị.

Sau đại dịch Covid-19, khách du lịch có xu hướng tìm đến du lịch phục hồi thể chất – tinh thần, cân bằng năng lượng. Trong khi YHCT với châm cứu, xoa bóp, thiền, khí công, thảo dược, thực dưỡng… đáp ứng được nhu cầu này. Ngoài ra, DLYT của Việt Nam có lợi thế chi phí thấp, hiệu quả cao, bản sắc văn hóa Đông y độc đáo, nên bắt đầu được chú ý đến.

Trong khi đó, ở Thái Lan có mô hình kết hợp y học hiện đại (bệnh viện quốc tế) với trị liệu truyền thống Thái (massage, thảo dược, xông hơi, thiền). Đặc điểm của DLYT Thái Lan là kết hợp bệnh viện - resort - spa - du lịch nghỉ dưỡng, tại Thái Lan có thương hiệu quan trọng về DLYT là massage Thái. Còn tại Indonesia có mô hình “Wellness Tourism Bali” kết hợp trị liệu truyền thống Bali (massage, yoga, thiền, thảo mộc) với du lịch tâm linh và sinh thái; họ đưa YHCT và văn hóa bản địa vào sản phẩm du lịch; tập trung phát triển du lịch chữa lành và thiền định…

Du lịch y tế thu về lượng ngoại tệ không nhỏ

Cũng theo tiến sĩ - bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan, Viện YDHDT tham gia chương trình DLYT từ năm 2017, là một trong các bệnh viện được thực hiện DLYT. Viện chú trọng giảng dạy cho học viên nước ngoài đến học các kỹ thuật điều trị không dùng thuốc YHCT. Viện tập trung vào các nhóm hoạt động: dưỡng sinh, phục hồi sức khỏe, điều trị một số bệnh lý mạn tính không lây thường gặp như bệnh lý cơ xương khớp, mất ngủ, bệnh phụ khoa…

Theo tiến sĩ – bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan, tuy phát triển DLYT từ năm 2017, nhưng các hoạt động nêu trên mang tính chất đơn lẻ. Cơ chế chi của bệnh viện công lập cho các công ty du lịch không có, nên khó triển khai hợp tác đôi bên cùng có lợi. Nhiều bác sĩ, kỹ thuật viên giỏi chuyên môn nhưng hạn chế ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp du lịch. Thiếu các chương trình đào tạo chuyên biệt về YHCT và du lịch sức khỏe; thiếu kênh tiếp cận quốc tế và truyền thông số bằng tiếng Anh/Trung/Nhật.

Từ những thuận lợi và khó khăn nêu trên, tiến sĩ – bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan đưa ra nhiều kiến nghị, như: thành lập Trung tâm xúc tiến DLYT–YHCT; ban hành bộ tiêu chí “Điểm đến du lịch YHCT đạt chuẩn” (vệ sinh, kỹ năng, ngoại ngữ, quy trình trị liệu); bồi dưỡng cho bác sĩ, lương y về ngoại ngữ, văn hóa du lịch; huấn luyện hướng dẫn viên hiểu biết YHCT; tham gia các hội chợ du lịch y tế Asean, thế giới.

Nói về lợi ích của DLYT, bà Nguyễn Thị Bảo Yến, đại diện Phòng khám đa khoa quốc tế Việt Healthcare cho biết, phòng khám nơi bà làm việc có 10 bác sĩ chuyên khoa, mỗi ngày tiếp nhận khoảng 200 bệnh nhân, trong đó có khoảng 15-20% đến từ Campuchia. Mỗi lần sang Việt Nam khám, chữa bệnh, những vị khách Campuchia thường ở từ 4-7 ngày, để vừa khám, chữa bệnh vừa đi du lịch, do đó không những thu được ngoại tệ từ việc khám chữa bệnh mà còn thu từ việc lưu trú cùng các dịch vụ kèm theo.

Liên kết du lịch y tế giữa các vùng là hướng đi chiến lược

Còn đại diện Công ty Vietravel khẳng định, DLYT sẽ là xu hướng phát triển mạnh, nhờ dịch vụ hợp lý, tỷ lệ bệnh mãn tính và xu hướng thẩm mỹ tăng. Theo Allied Market Research, thị trường DLYT sẽ tăng từ 105,3 tỷ USD (2022) lên 273,7 tỷ USD (2031), tăng trưởng hàng năm 11,3%. Trong đó, châu Á - Thái Bình Dương chiếm 25,5% thị phần, dẫn đầu là Thái Lan, Singapore, Malaysia, Ấn Độ. Đối với Việt Nam có lợi thế về kết hợp y học hiện đại với truyền thống, tài nguyên thiên nhiên, đội ngũ chuyên môn cao và chi phí cạnh tranh.

TP Hồ Chí Minh là trung tâm y tế hàng đầu với hơn 160 bệnh viện, năng lực điều trị chuyên sâu và nguồn nhân lực y tế chất lượng cao; có vị trí thuận lợi, các tỉnh vệ tinh như: Đồng Nai, Tây Ninh, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu (TP Hồ Chí Minh) phát triển nghỉ dưỡng trị liệu, thiền, yoga; các tỉnh miền Tây như: Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long… phát triển chăm sóc sức khỏe gắn với dược liệu và văn hóa bản địa.

Ngoài ra, chi phí dịch vụ y tế tại Việt Nam chỉ bằng 30-50% so với Singapore hay Thái Lan, trong khi chất lượng gần chuẩn quốc tế. Có thế mạnh về phục hồi chức năng, YHCT, vật lý trị liệu và dược liệu phong phú. Kết hợp điều trị chuyên sâu và nghỉ dưỡng-trị liệu tự nhiên của các tỉnh lân cận tạo chuỗi giá trị DLYT vùng Nam Bộ. Mô hình liên kết giúp kéo dài thời gian lưu trú, tăng chi tiêu, phân bổ doanh thu đều và tạo chuỗi giá trị y tế - du lịch bền vững.

Với những tiềm năng nêu trên, đại diện Vietravel đưa ra nhiều kiến nghị: cần hoàn thiện cơ chế, hành lang pháp lý và bộ tiêu chuẩn chứng nhận chất lượng DLYT vùng. Phát triển sản phẩm DLYT đặc thù gắn với lợi thế địa phương (trị liệu bằng dược liệu, nghỉ dưỡng kết hợp chăm sóc sức khỏe tinh thần). Triển khai “Visa DLYT” cho khách quốc tế, kết hợp khám, điều trị và nghỉ dưỡng, kèm bảo hiểm y tế bắt buộc...

Đồng thời, chuẩn hóa chuyển tuyến, hồ sơ bệnh án điện tử, xây dựng “Trung tâm dữ liệu DLYT vùng”; phát triển cơ sở vật chất y tế và công nghệ; phát triển Quỹ phát triển DLYT, huy động vốn xã hội hóa hỗ trợ doanh nghiệp. Xây dựng mô hình “ba tầng” giữa TP và các tỉnh vệ tinh theo chuẩn quốc tế: tầng 1, là trung tâm điều trị kỹ thuật cao (TP Hồ Chí Minh); tầng 2, là không gian nghỉ dưỡng - phục hồi sức khỏe (Đông Nam Bộ và ĐBSCL); tầng 3, là hành lang logistics và du lịch thông minh.

Từ những phân tích trên, đại diện Vietravel khẳng định, liên kết DLYT giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh Nam Bộ là hướng đi chiến lược, phù hợp với đặc điểm vùng ĐBSCL và Đông Nam Bộ.