Theo tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng LĐTB&XH Đào Ngọc Dung trình bày, sự cần thiết của việc ký Hiệp định được đặt trong bối cảnh người lao động Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài và người lao động nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam ngày một tăng lên. Do đó, đòi hỏi cần có các chính sách để đảm bảo người lao động được tiếp cận và thụ hưởng quyền an sinh xã hội, tạo sự bình đẳng về cơ hội cho không chỉ người lao động nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam mà còn đối với cả người lao động Việt Nam khi đi làm việc tại nước ngoài.
Tuy nhiên, theo quy định của Luật BHXH năm 2014 và Nghị định số 143 của Chính phủ quy định chi tiết Luật BHXH và Luật An toàn, vệ sinh lao động về BHXH bắt buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, từ 1/12/2018, người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam sẽ tham gia BHXH bắt buộc và được thụ hưởng với 3 chế độ ốm đau, thai sản, bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, từ 1/1/2022 sẽ tham gia và được thụ hưởng thêm 2 chế độ hưu trí và tử tuất. Cùng với quy định này của Việt Nam, từ 1/1/2022, theo Luật Hưu trí quốc gia của Hàn Quốc, người lao động Việt Nam khi làm việc tại Hàn Quốc cũng sẽ tham gia và được thụ hưởng từ chương trình hưu trí quốc gia của Hàn Quốc
Như vậy, việc bổ sung quy định áp dụng BHXH sẽ phát sinh nghĩa vụ đóng song trùng BHXH, người lao động Việt Nam khi đi làm việc tại Hàn Quốc sẽ vừa phải đóng BHXH ở Việt Nam, vừa phải đóng BHXH theo Luật Hưu trí quốc gia của Hàn Quốc và cũng tương tự đối với lao động Hàn Quốc khi làm việc tại Việt Nam. Theo thông lệ quốc tế, vấn đề nêu trên sẽ được giải quyết bằng việc thỏa thuận thông qua các Hiệp định song phương hoặc đa phương về BHXH.
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc Vũ Hải Hà nêu rõ, Ủy ban Đối ngoại nhất trí về sự cần thiết ký Hiệp định, nhằm tránh tình trạng đóng BHXH 2 lần, tối ưu hóa quyền lợi về BHXH cho người lao động Việt Nam làm việc tại Hàn Quốc cũng như người lao động Hàn Quốc làm việc tại Việt Nam.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cúa Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cũng đồng tình, việc ký kết phải phù hợp với chủ trương của Đảng về cải cách chính sách BHXH, phù hợp với luật pháp Việt Nam, đẩy mạnh đàm phán ký kết song phương về BHXH.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Ủy ban TVQH đồng ý về mặt nguyên tắc việc Chính phủ ký Hiệp định BHXHX giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Hàn Quốc; đề nghị Chính phủ có văn bản xin ý kiến Bộ Chính trị về nội dung này.
Đồng thời đề nghị Chính phủ sớm đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật BHXH năm 2014 trình Quốc hội theo quy định nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về cải cách chính sách BHXH và để Hiệp định này sớm được thực thi đầy đủ trên thực tế đối với nội dung tính gộp thời gian đóng BHXH.
Tính đến hết năm 2020, có hơn 27.000 lao động Hàn Quốc làm việc tại Việt Nam; hơn 34.000 lao động Việt Nam làm việc tại Hàn Quốc, hơn 2.000 lao động kỹ thuật cao và hơn 8.000 lao động ngư nghiệp. Đến nay, Hàn Quốc đã ký Hiệp định BHXH có hiệu lực với 29 quốc gia |
