Trao danh hiệu “Công dân danh dự Thủ đô” cho người nước ngoài

Cần thiết thay thế Nghị quyết 32

Từ năm 2013 đến nay, TP đã xét, tặng danh hiệu "Công dân danh dự Thủ đô" cho 18 cá nhân là người nước ngoài. Ngày 19/11/2024, HĐND TP Hà Nội đã ban hành Nghị quyết 32/2024/NQ-HĐND về danh hiệu "Công dân danh dự Thủ đô" (thực hiện Điều 7 Luật Thủ đô). Hiện nay, Hà Nội đang lấy ý kiến dự thảo Nghị quyết của HĐND TP về việc xét tặng "Công dân danh dự Thủ đô" thay thế Nghị quyết số 32/2024/NQ-HĐND ngày 19/11/2024 của HĐND TP Hà Nội theo quy định tại Điều 7 Luật Thủ đô 2024.

Theo đại diện Sở Nội vụ Hà Nội, trong thời gian vừa qua, có một số Luật, Nghị quyết được ban hành mới, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế như: Luật Tổ chức chính quyền địa phương được ban hành ngày 16/6/2025 thay thế Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 22/11/2019; Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày 19/2/2025; Luật Thi đua, khen thưởng ngày 15/6/2022; Nghị định số 78/2025/NĐ-CP ngày 1/4/2025 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; Nghị định số 152/2025/NĐ-CP ngày 14/6/2025 của Chính phủ quy định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng; quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng thay thế Nghị định số 98/2023/NĐ-CP ngày 31/12/2023 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng.

Bên cạnh đó, một số nội dung của Nghị quyết số 32 không còn phù hợp với Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 và thực tiễn triển khai trên địa bàn TP như: các căn cứ pháp lý đề nghị ban hành là các Luật, Nghị định hướng dẫn mới được ban hành; tên các cơ quan, đơn vị, địa phương thay đổi do đã thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy; một số nguyên tắc xét tặng, gắn trách nhiệm của cơ quan trình, đề nghị và cơ quan tham mưu TP xét tặng càng được bổ sung làm rõ; thẩm quyền tặng, thu hồi cần được điểu chỉnh để bảo đảm theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng và các văn bản hướng dẫn ban hành; một số nội dung về quyền lợi cá nhân được tặng danh hiệu, trên thực tế, TP khó triển khai thực hiện như: cá nhân được tặng danh hiệu tham dự các sự kiện quan trọng của Thủ đô do TP Hà Nội tổ chức.

Do đó, cần thiết xây dựng Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 32 cho phù hợp với Luật Thi đua, khen thưởng và các văn bản luật, Nghị định hướng dẫn mới ban hành bảo đảm đúng các quy định hiện hành và thực tiễn công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn TP. Ban hành Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 32 nhằm bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật và phù hợp với yêu cầu thực tiễn; tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước, tạo thuận lợi cho tổ chức thực hiện tại cơ sở, góp phần nâng cao công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực thi đua, khen thưởng, động viên được các cá nhân là người nước ngoài có đóng góp đặc biệt trong xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô hoặc trong việc thiết lập, mở rộng, tăng cường tình đoàn kết hữu nghị, quan hệ hợp tác quốc tế của Thủ đô.

Từ năm 2013 đến nay, TP đã xét, tặng danh hiệu "Công dân danh dự Thủ đô" cho 18 cá nhân là người nước ngoài. Cá nhân được tặng thưởng danh hiệu thấy được sự vinh dự, tự hào được sự quan tâm của TP Hà Nội đối với đóng góp cống hiến của cá nhân vào sự nghiệp xây dựng và phát triển của Thủ đô.

Giúp tăng cường đối ngoại Nhân dân

Theo dự thảo Nghị quyết trình HĐND TP Hà Nội gồm 12 Điều quy định về đối tượng, nguyên tắc, thẩm quyền, hồ sơ, quyền lợi, trách nhiệm, điều kiện, thủ tục tặng, thu hồi danh hiệu “Công dân danh dự Thủ đô”. Cụ thể, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP; các sở, ban, ngành; UBND xã, phường; đơn vị trực thuộc TP; các cơ quan, đơn vị T.Ư, cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế ở trong nước, nước ngoài và cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan xét, giới thiệu trình tặng danh hiệu “Công dân danh dự Thủ đô”; cá nhân là người nước ngoài được xét tặng khi có đủ điều kiện theo quy định tại Điều 5 Nghị quyết này.

Nguyên tắc xét tặng: việc xét tặng danh hiệu “Công dân danh dự Thủ đô” bảo đảm chính xác, công khai, minh bạch, kịp thời; mỗi cá nhân chỉ được tặng danh hiệu “Công dân danh dự Thủ đô” một lần; không áp dụng hình thức truy tặng; việc xét tặng danh hiệu phải phù hợp với chính sách đối ngoại, quy định pháp luật Việt Nam và thông lệ quốc tế.

Sở Nội vụ (Ban Thi đua - Khen thưởng TP) chịu trách nhiệm thẩm định hồ sơ khen thưởng, gồm: danh mục hồ sơ, điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định và trình các cấp khen thưởng; các cơ quan, đơn vị, địa phương chịu trách nhiệm về thủ tục và hồ sơ trình, đề nghị UBND TP xét tặng, gồm: hồ sơ, quy trình, tính chính xác của thành tích và các nội dung có liên quan. Điều kiện xét tặng danh hiệu "Công dân danh dự Thủ đô" tặng cho cá nhân người nước ngoài đủ các điều kiện sau: tuân thủ Hiến pháp, luật pháp, các quy định của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Có đóng góp đặc biệt trong xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô hoặc trong việc thiết lập, mở rộng, tăng cường tình đoàn kết hữu nghị, quan hệ hợp tác quốc tế của Thủ đô.

Mới đây, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài đã ký ban hành Chỉ thị số 45-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về “Tăng cường đối ngoại Nhân dân của Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Ban Thường vụ Thành ủy yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ Việt Nam và tổ chức Nhân dân đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại Nhân dân của Thủ đô, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng phát triển Thủ đô Hà Nội "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại"; đưa công tác đối ngoại Nhân dân của Hà Nội trở thành tiêu biểu cho đối ngoại Nhân dân của cả nước, xứng tầm với vị trí, vai trò của Thủ đô trong khu vực và vươn tầm quốc tế; góp phần củng cố trụ cột đối ngoại Nhân dân trong nền ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại. Chỉ thị cũng nêu yêu cầu phát huy vai trò, sức mạnh của các cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và giá trị cao quý của việc trao danh hiệu Công dân danh dự của Thủ đô Hà Nội cho các nhân vật quốc tế tiêu biểu.