Thay đổi cách trồng truyền thống
Những ngày này, bà con nông dân xã Hành Phước (huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi) đang khẩn trương thu hoạch ngô vụ hè thu.
Đây là vụ thứ 2 gia chị Nguyễn Thị Tuyến (thôn Đệ An, xã Hành Phước) trồng ngô sinh khối trên diện tích 3 sào (mỗi sào 500m2). Theo chị Tuyến, trồng ngô sinh khối có thuận lợi là rút ngắn thời gian, mỗi vụ chỉ mất khoảng 80 ngày. Bà con chẳng phải quá lo lắng về thời tiết, bệnh hại làm ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng ngô hạt, lại tăng hệ số sử dụng đất và tăng thu nhập cho người trồng.
“Làm theo cách này khỏe, liên kết với doanh nghiệp nên họ thu mua một loạt luôn, từ cây đến quả, mình đỡ tốn công dọn ruộng nữa”, chị Tuyến chia sẻ.
Ở thôn Đệ An (xã Hành Phước, huyện Nghĩa Hành) có khoảng 60 hộ trồng ngô sinh khối với tổng diện tích 10,5 ha. Trồng ngô sinh khối, nông dân giảm được đáng kể công chăm sóc và chi phí đầu vào. Đặc biệt, do sản phẩm thu hoạch ở dạng tươi, do vậy nông dân không mất thêm chi phí tách hạt, phơi khô và bảo quản.
Gia đình chị Võ Thị Thu Nhi (xã Hành Phước, huyện Nghĩa Hành) cũng vừa thu hoạch 6 sào ngô sinh khối với năng suất bình quân mỗi sào 2,5 tấn. Với giá bán 1,3 triệu đồng/tấn, sau khi trừ chi phí mang lại lợi nhuận gần 1,5 triệu đồng mỗi sào.
“Ngô để khô lấy hạt tốn mất 3 tháng 10 ngày, còn ngô sinh khối chỉ tốn 2 tháng rưỡi nên mỗi năm có thể trồng được 3 vụ. Hạt ngô vừa khô sữa, chín sáp là bên công ty đến thu hoạch, trả tiền. Tính ra làm ngô sinh khối ít tốn công, sướng hơn là để khô lấy hạt vì làm được nhiều vụ, thu nhập cao hơn. Để khô phải thêm chi phí chăm sóc, rồi còn phải tách hạt, xay thành bột mới bán được”, chị Nhi so sánh.
Hướng đến ổn định vùng nguyên liệu
Vụ hè thu năm 2021, huyện Nghĩa Hành có 250 ha trồng ngô sinh khối, năng suất trung bình 50-60 tấn/ha. Mỗi ha người dân thu về lợi nhuận khoảng 29 triệu đồng.
Ông Võ Thanh Quý - Chủ tịch Hội nông dân thị trấn Chợ chùa (huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi) cho biết: “Ưu điểm của ngô sinh khối là lợi công hơn, đặc biệt vụ này những người nông dân có diện tích ngô nhiều, khi thu hoạch nếu gặp trúng trời mưa dông việc phơi khô sẽ gặp khó khăn. Với cách làm này, sẽ đem lại hiệu quả cho người nông dân và có thu nhập hơn".
Tỉnh Quảng Ngãi hiện có 350 ha trồng ngô sinh khối tại các huyện Mộ Đức, Nghĩa Hành, Ba Tơ, Đức Phổ, Tư Nghĩa nhằm hướng đến mục tiêu xây dựng và hình thành mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi. Một số nơi, ngô sinh khối cho năng suất rất cao, đạt 60-64 tấn/ ha. Dự kiến đến năm 2022, diện tích trồng ngô sinh khối sẽ mở rộng lên 500 ha, năm 2023 lên 600 ha và ổn định vùng nguyên liệu.
Hiện mô hình trồng ngô sinh khối đang mở ra cho nông dân Quảng Ngãi hướng đi mới hiệu quả. Ngoài việc giảm nguy cơ rủi ro do điều kiện thời tiết, thiên tai, mô hình này còn có thể tăng số vụ sản xuất so với ngô lấy hạt, cải thiện thu nhập. Đặc biệt, giảm đáng kể lượng phân bón, do thời điểm cây ngô từ chín sáp đến chín hoàn toàn là giai đoạn sử dụng rất nhiều dinh dưỡng, làm cạn kiệt nguồn dinh dưỡng trong đất.
Thời gian qua, nông dân trồng ngô lấy hạt gặp nhiều khó khăn do giá ngô xuống thấp, tỷ lệ nghịch với chi phí phân bón, công thu hoạch và bảo quản tăng cao. Chuyển sang hướng đi mới này giúp người dân ổn định thu nhập và chủ động chuyển đổi diện tích trồng ngô năng suất thấp sang trồng ngô sinh khối, lấy thân làm thức ăn cho bò và hạn chế được tình trạng “được mùa, mất giá” vẫn thường xảy ra ở các năm trước.
Ngô sinh khối là cây ngô được thu hoạch ở giai đoạn bắp ngô chín sáp để làm thức ăn cho gia súc ăn cỏ. Thay vì thu hoạch để lấy hạt lúc bắp ngô đã chín hoàn toàn, cây ngô thu hoạch làm thức ăn cho gia súc ở giai đoạn bắp ngô chín sáp sẽ đảm bảo độ mềm, giàu dinh dưỡng và sự ngon miệng cho vật nuôi. Toàn bộ cây ngô (thân, lá, bắp) thường được băm/xay nhỏ để cho gia súc ăn trực tiếp, hoặc chế biến sâu hơn thành các thức ăn cho gia súc như ủ chua, viên nén hoàn chỉnh cho gia súc ăn cỏ... |
