Trụ cột chiến lược kinh tế tuần hoàn cho mô hình tăng trưởng mới
Kinhtedothi - Phát triển bền vững, chuyển đổi xanh, thân thiện môi trường hướng tới kinh tế tuần hoàn là trụ cột chiến lược của mô hình tăng trưởng mới, là động lực cho chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số.
Đó là nội dung được các chuyên gia, nhà quản lý chia sẻ trong phiên Kinh tế tuần hoàn tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026 với chủ đề “Kinh tế Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” do Ban Chính sách, chiến lược Trung ương và Chính phủ đồng chủ trì chỉ đạo tổ chức.
Toàn cảnh phiên chuyên đề với chủ đề “Thúc đẩy chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng cao và phát triển bền vững”. Ảnh: Khắc Kiên
Phát biểu tại phiên chuyên đề với chủ đề “Thúc đẩy chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng cao và phát triển bền vững”, ông Phạm Đại Dương - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho biết, để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược mà Đảng đã đề ra, đến năm 2030 Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, chúng ta cần một cú hích đổi mới mạnh mẽ về mô hình tăng trưởng, hướng tới tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030.
Mô hình tăng trưởng mới này phải bảo đảm tính bền vững, toàn diện và bao trùm, không chỉ tập trung vào tốc độ mà còn nhấn mạnh đến chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Trọng tâm của mô hình là các chuyển đổi mang tính cách mạng.
Đó là trọng tâm về chuyển đổi số để kiến tạo nền kinh tế số, xã hội số; chuyển đổi xanh để phát triển hài hòa với thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu; thực hiện các cam kết quốc tế mạnh mẽ, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Đồng thời, chuyển đổi cơ cấu và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế tri thức.
Theo ông Phạm Đại Dương, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh là xu thế tất yếu, không phải là lựa chọn mà là yêu cầu khách quan của thực tiễn phát triển.
Chuyển đổi số giúp nâng cao năng suất lao động, hình thành các mô hình kinh tế số có giá trị gia tăng cao. Chuyển đổi xanh tạo nền tảng phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, không đánh đổi tương lai môi trường - xã hội để lấy tăng trưởng ngắn hạn. Hai quá trình này không tồn tại độc lập mà gắn kết chặt chẽ, bổ trợ lẫn nhau, gọi là “chuyển đổi kép”.
Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam tổ chức vào cuối tháng 11 vừa qua tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh rằng sự cộng hưởng giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh sẽ trở thành động lực tăng trưởng toàn cầu trong nhiều thập kỷ tới. Điều này mở ra cơ hội để các quốc gia, trong đó có Việt Nam, tái cấu trúc nền kinh tế và bứt phá trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Trong bối cảnh đó, kinh tế tuần hoàn với vai trò là động lực quan trọng của chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số, gắn liền với phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là trụ cột chiến lược của mô hình tăng trưởng mới.
“Kinh tế tuần hoàn giúp khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên thứ cấp, mở ra các ngành công nghiệp tái chế, công nghiệp sinh thái và năng lượng tái tạo có giá trị gia tăng cao. Kinh tế tuần hoàn không chỉ góp phần giảm chi phí, bảo vệ môi trường mà còn thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao, tạo động lực phát triển mới cho nền kinh tế” - ông Đại Dương khẳng định.
Tại sự kiện, các chuyên gia, doanh nghiệp cũng đã có nhiều chia sẻ kinh nghiệm dưới nhiều góc độ về kinh tế tuần hoàn và hướng tới sự phát triển bền vững. Bà Lê Thị Hồng Nhi - Giám đốc Truyền thông, Đối ngoại và Phát triển bền vững Unilever Việt Nam làm rõ Unilever Việt Nam tiếp cận và triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn trong chiến lược phát triển bền vững, cũng như cách nội địa hóa các cam kết toàn cầu tại thị trường Việt Nam.
Doanh nghiệp đang thực hiện những sáng kiến cụ thể, đặc biệt trong lĩnh vực bao bì và quản lý rác thải nhựa đối phó với những thách thức trong quá trình thu hồi và tái chế sau tiêu dùng. Ngoài ra, các mô hình này được đo lường về hiệu quả môi trường – kinh tế. Đặc biệt, giống như các doanh nghiệp khác bà cho rằng, cần thêm những cơ chế, chính sách và sự phối hợp để thúc đẩy, cũng như mục tiêu của Unilever Việt Nam nói riêng trong thời gian tới gắn với tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Những chia sẻ tại Diễn đàn sẽ góp phần đưa ra giải pháp thúc đẩy mô hình tăng trưởng mới dựa trên kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên và tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế trước biến đổi khí hậu.
Đồng thời, đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực điều hành kinh tế năm 2026, duy trì ổn định vĩ mô, thúc đẩy chuyển đổi xanh và khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng; tham vấn xây dựng kịch bản tăng trưởng giai đoạn 2026 - 2030 gắn với xu hướng chuyển đổi xanh toàn cầu và việc thực hiện các cam kết quốc tế.
Diễn đàn cũng góp phần thúc đẩy hệ thống giải pháp chiến lược nhằm hoàn thiện thể chế, pháp luật về kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; phát triển các lĩnh vực trọng điểm như năng lượng tái tạo, công nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn trong sản xuất và tiêu dùng, nông nghiệp bền vững.
