Đây là chương trình trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023 diễn ra từ ngày 17 đến 26/11.
Từ một nhà máy cũ nằm trong diện di dời ra khỏi nội đô - Nhà máy xe lửa Gia Lâm và các ga tàu hỏa Hà Nội được cải tạo thành các tổ hợp sáng tạo. Di sản được đánh thức để tạo ra hệ giá trị mới phục vụ phát triển Thủ đô.
Đến với triển lãm “Đầu máy xe lửa hơi nước”, người dân và du khách được nhìn lại một trong những biểu tượng của ngành Đường sắt- nhân chứng đã tham gia vào cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Những chiếc đầu máy xe lửa hơi nước cũng là niềm tự hào của ngành Đường sắt một thời gian khó.
Khoảng năm 1965, các kỹ sư nhà máy xe lửa Gia Lâm với sự giúp đỡ của kỹ sư đầu máy Trung Quốc đã nghiên cứu thiết kế thành công đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước mang số hiệu 141 - 179. Sau đó có khoảng 50 chiếc đầu máy chủng loại này mang tên Tự lực được sản xuất để phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa ở miền Bắc.
Những năm chiến tranh chống Mỹ leo thang, việc chế tạo đầu máy xe lửa tạm hoãn, những chiếc xe lửa đang có “ra sức thi đua” vận chuyển hàng hóa, vũ khí, lương thực… chi viện cho chiến trường miền Nam.
Chiếc đầu máy xe lửa mang số hiệu 141 - 179 đã có thời gian được đặt làm tượng đài đầu máy tại Quảng trường ga Vinh và dự kiến sẽ được đưa về Bảo tàng Hà Nội với mong muốn tiếp tục lan tỏa những giá trị lịch sử.
Những chiếc đầu máy mang tên Tự lực nói chung và chiếc đầu máy 141 - 179 nói riêng không chỉ là dấu mốc cho thành quả nghiên cứu mà nó còn là chứng nhân cho ý chí tự lực, tự cường, sự nỗ lực vượt khó của đội ngũ cán bộ, nhân viên ngành đường sắt Việt Nam nói riêng và cả nước trong giai đoạn chống Mỹ cứu nước nói chung.