Truy thu hơn 800 tỷ đồng nợ thuê nhà thuộc sở hữu Nhà nước, cách nào?

Đề xuất giải pháp khai thác để trách lãng phí trong quản lý tài sản công

Đại biểu Vũ Ngọc Anh (tổ quận Bắc Từ Liêm) nêu vấn đề, tại Kỳ họp thứ 7 (giữa năm 2022 của HĐND TP), UBND TP báo cáo quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước của TP có tổng số nợ phải thu là 1.112,5 tỷ đồng. Đến quý 2/2024 mới thu được 227,9 tỷ đồng (tương ứng 20,5%, mặc dù theo kế hoạch nhiệm vụ này phải hoàn thành trong năm 2023), tuy nhiên sau gần 2 năm số nợ phải thu của quỹ nhà này vẫn còn rất lớn, nguy cơ thất thoát nguồn thu.

Đại biểu đề nghị Sở Xây dựng, Tài chính, Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Hà Nội báo cáo rõ nguyên nhân chậm thu hồi, trách nhiệm của đơn vị đến bao giờ mới thu hồi xong khoản nợ.

Đại biểu Vũ Ngọc Anh cũng đặt vấn đề, số diện tích kinh doanh của quỹ nhà này chưa cho thuê là trên 15.000m2, đến nay, TP đã có phương án khai thác kinh doanh chưa, số tiền thu được và nộp vào ngân sách là bao nhiêu. Đại biểu đề nghị các Sở Tài chính, Xây dựng làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, đề xuất giải pháp khai thác để tránh lãng phí trong quản lý tài sản công của TP.

Phải thu nợ hơn 800 tỷ đồng

Trả lời đại biểu, Chủ tịch Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Hà Nội Nguyễn Tiến Dũng cho biết, tổng số nợ hiện nay phải thu quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước là trên 1.112 tỷ đồng, quá trình thu nợ từ 2022-2024 là 227 tỷ đồng, số còn nợ hơn 800 tỷ đồng.

Sau phiên giám sát của HĐND TP năm 2022, công ty đã xác định số lượng phải thu nợ tập trung vào 9 nội dung cụ thể. Trong đó, công ty kiến nghị bỏ một số nội dung, từ đó người dân được nộp tiền trả chậm theo quy định; còn một số khó khăn, vướng mắt chủ yếu tập trung vào quỹ đất của quỹ nhà chuyên dùng và quỹ nhà tạm cư phục vụ dự án cải tạo chung cư cũ…

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Võ Nguyên Phong, nội dung này tập trung vào 2 vấn đề chính: một là quỹ nhà chuyên dùng, thứ hai là quỹ nhà tầng 1 của nhà tái định cư. Trong quá trình rà soát các khoản nợ này, Sở Xây dựng, Tài chính, Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Hà Nội chia làm 3 loại nợ chính: thứ nhất là nợ luân chuyển có khả năng thu hồi; thứ hai là nợ khó thu và thứ ba là nợ xấu khó đòi, khả năng thu thấp.

Sau khi chia các loại nợ nêu trên, các đơn vị đã báo cáo UBND TP và UBND TP đã chấp nhận các giải pháp để tổ chức triển khai. Thứ nhất là nợ luân chuyển chủ yếu do ảnh hưởng của dịch Covid-19, các tổ chức, cá nhân sử dụng nhà không kinh doanh được. Ở nhóm này, TP đã ban hành 32 quyết định để thu hồi nợ và xử lý các đơn vị chây ỳ. Sở Xây dựng, Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Hà Nội đang tập trung thực hiện thu hồi nợ cũng như cưỡng chế thu hồi.

Thứ hai là nợ khó thu, với các trường hợp chây ỳ đã có phương án thu hồi, lập hồ sơ báo cáo TP ban hành quyết định thu hồi, vừa qua đã thu hồi được hàng chục nghìn mét vuông.

Thứ ba là nợ khó đòi, có khả năng thu hồi thấp, nhóm này có vướng mắc cơ chế, chính sách. Một số diện tích người dân tự ý vào ở do Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Hà Nội tự bố trí; sau 2 năm, công ty nhà đã tập trung thu hồi và hiện còn 140 căn; trong có 100 căn đã chuyển hồ sơ sang Công an TP, còn 40 căn chính chủ ở nên đang tập trung tuyên truyền để thu hồi.

Căn cứ đề án HĐND TP thông qua về quản lý tài sản công, Sở Xây dựng, Tài chính và Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Hà Nội sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp để thu hồi các khoản nợ này.

Về diện tích kinh doanh dịch vụ của chung cư tái định cư, còn khoảng 15.000m2 của Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Hà Nội đang để trống. Để khắc phục tồn tại này, Hà Nội đã ban hành kế hoạch khắc phục tồn tại hạn chế trong công tác chung cư, tái định cư. Nội dung này từ tháng 6/2024, công ty đã thuê được đơn vị định giá, làm cơ sở ban hành giá khởi điểm, trong tháng 12/2024 và 1/2025 sẽ hoàn thành việc đấu giá với diện tích còn bỏ trống.

Tiếp tục thực hiện nhiều biện pháp để "truy thu"

Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Xuân Lưu trả lời bổ sung về vấn đề nợ nhà khó đòi: Khi xác định số nợ, thành phố đã phân loại, nhận diện đa dạng pháp lý, đa dạng chủ nợ và đa dạng về công năng sử dụng nhà cho thuê. Chưa có quy định cụ thể cho từng loại nhà, cơ chế cưỡng chế không có, dẫn đến khó khăn, có những khoản nợ khá lâu. “UBND TP đã thành lập Ban Chỉ đạo thu hồi nợ, ban hành kế hoạch, có những giải pháp rất mạnh mẽ như cưỡng chế chủ thuê nhà. Biện pháp này đã phát huy hiệu quả” - Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Xuân Lưu nêu.

Làm rõ thêm nội dung này, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải nhấn mạnh, TP đã có đề án rất quan trọng quản lý tài sản công, phân công cụ thể, có lộ trình, trong đó giao các đơn vị tham mưu TP để báo cáo Chính phủ ban hành Nghị định số 180/2024/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác nhà, đất là tài sản công không sử dụng vào mục đích để ở giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương quản lý, khai thác. Đây là căn cứ quan trọng để xử lý tồn tại với quỹ nhà đặc thù này của Hà Nội.

Với việc triển khai thi hành Luật Thủ đô, cơ chế, chính sách để giải quyết đến thời điểm này hoàn toàn đầy đủ. Hiện các sở đang tham mưu thành phố ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức giá để thực hiện.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải, TP thống nhất cao với đề xuất của Sở Tài chính, cụ thể: Với các toà nhà còn thiếu thiết chế văn hoá, sinh hoạt công cộng, sẽ bàn giao phần diện tích này để làm thư viện, khu vui chơi... Những nơi đã có đầy đủ thiết chế văn hoá, phần diện tích này sẽ được chuyển sang đấu thầu.

 

Trách nhiệm xây dựng định mức kỹ thuật, đơn giá là của sở ngành

Đại biểu Hoàng Thị Tú Anh (tổ huyện Phúc Thọ) đề nghị Sở Tài Chính làm rõ định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước trong các lĩnh vực lao động thương binh xã hội, thông tin truyền thông, văn hoá, khoa học công nghệ, y tế… của UBND TP được triển khai rất chậm. Nội dung này đã được giám sát và chất vấn nhiều lần nhưng còn nhiều đơn giá chưa hoàn thành, đề nghị làm rõ trách nhiệm và kế hoạch tiến hành trong thời gian tới.

Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Xuân Lưu cho biết, trách nhiệm xây dựng định mức kỹ thuật, đơn giá là của các sở ngành. Trước đây, sau khi xây dựng xong dự thảo, các đơn vị báo cáo Sở Tài chính thẩm định để các sở ngành trình UBND TP. Tuy nhiên theo luật mới từ 1/7/2024, cả nội dung thẩm định và xây dựng đơn giá đều là thẩm quyền của sở ngành, Sở Tài chính chỉ có vai trò tham gia ý kiến.