Tỷ phú đồng minh của ông Trump cảnh báo nguy cơ Fed bất ổn

Lời cảnh báo này được tỷ phú Griffin đưa ra trong một bài bình luận trên báo The Wall Street Journal, do ông là đồng tác giả với giáo sư Anil Kashyap tại Trường Kinh doanh Booth thuộc Đại học Chicago (Mỹ). 

Bài báo lập luận rằng, việc Tổng thống Trump công khai chỉ trích Fed, đe dọa sa thải các thống đốc và gây áp lực buộc cơ quan tài này phải nới lỏng chính sách tiền tệ là một chiến lược đầy rủi ro.

Những động thái này làm dấy lên kỳ vọng lạm phát, gia tăng phí bù rủi ro thị trường và làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư vào các thể chế của Mỹ.

Tỷ phú Griffin và giáo sư Kashyap nhấn mạnh, lịch sử đã chứng minh việc gây sức ép lên Fed có thể phản tác dụng, như trong thập niên 1970, khi áp lực từ chính quyền cố Tổng thống Richard Nixon lên Fed đã góp phần gây ra cuộc khủng hoảng lạm phát đình trệ.

Các tác giả cảnh báo, nếu Fed chịu khuất phục trước áp lực chính trị và để lạm phát tăng không kiểm soát, hàng chục triệu người Mỹ về hưu sẽ chứng kiến giá trị tiết kiệm của họ bị xói mòn, trong khi cử tri lớn tuổi, vốn đã mệt mỏi vì gánh nặng lạm phát, có thể khiến chính quyền Tổng thống Trump trả giá đắt trong các cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ.

Rủi ro từ can thiệp chính trị

Lời cảnh báo của tỷ phú Griffin không chỉ dựa trên lý thuyết, mà còn được củng cố bởi những diễn biến thực tế. Tổng thống Trump đã không ngừng công kích Chủ tịch Fed Jerome Powell, người do chính ông bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu tiên, vì không chịu hạ lãi suất theo ý muốn của mình. Thậm chí, ông Trump còn đề xuất thay Chủ tịch Powell bằng những cái tên như Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett, cựu Thống đốc Fed Kevin Warsh, hay Thống đốc Fed hiện tại Christopher Waller. 

Hơn nữa, việc nhà lãnh đạo 79 tuổi sa thải người đứng đầu Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) Erika McEntarfer vào tháng 8, sau những báo cáo việc làm không đạt kỳ vọng, và thay thế bằng E.J. Antoni, một người trung thành với ông Trump, đã làm dấy lên lo ngại về sự xâm phạm vào tính độc lập của các cơ quan kinh tế.

Động thái này, theo hai ông Griffin và Kashyap, không chỉ làm suy giảm niềm tin vào dữ liệu kinh tế chính thức mà còn gây tổn hại đến uy tín mà các thể chế Mỹ đã xây dựng qua hàng thập kỷ.

Mặc dù Nhà Trắng, thông qua người phát ngôn Kush Desai, khẳng định các chính sách của Tổng thống Trump đã “thuần hóa” lạm phát từ thời chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden, nhưng số liệu chính thức lại kể một câu chuyện khác.

Các dự báo cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8/2025 tăng 2,9% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức 2,7% của tháng 7 và 2,5% cùng kỳ năm ngoái.

Điều này cho thấy áp lực lạm phát vẫn hiện hữu, trái với tuyên bố của Nhà Trắng rằng tình hình đã được kiểm soát. Tỷ phú Griffin và giáo sư Kashyap cảnh báo nếu Fed bị ép buộc giữ lãi suất ở mức thấp một cách nhân tạo, nền kinh tế có thể rơi vào tình trạng quá nóng, làm trầm trọng thêm lạm phát và làm tăng chi phí sinh hoạt, vốn là mối quan ngại lớn của cử tri.

Bên cạnh đó, sự can thiệp của Tổng thống Trump vào Fed không chỉ gây lo ngại về lạm phát mà còn đe dọa niềm tin của các nhà đầu tư vào khả năng duy trì ổn định giá cả của ngân hàng trung ương.

Theo ông Griffin, nếu uy tín của Fed bị xói mòn, thị trường sẽ yêu cầu lãi suất cao hơn cho các khoản nợ dài hạn, đẩy chi phí vay mượn của cả chính phủ liên bang lẫn người mua nhà tăng vọt.

Đây là điều đặc biệt nguy hiểm, nhất là trong bối cảnh Mỹ đang đối mặt với 2 thách thức lớn: một lộ trình tài khóa không bền vững và lạm phát dai dẳng.

Hai tác giả nhấn mạnh tính độc lập của Fed không phải là đặc quyền tự nhiên mà là điều phải được duy trì thông qua sự minh bạch, trách nhiệm và hiệu quả.

"Chỉ khi Fed được phép đưa ra các quyết định khó khăn, như tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát vào năm 2022, thì họ mới có thể bảo vệ nền kinh tế khỏi những cú sốc dài hạn," ông Griffin nói.

Uy tín đi liền với lợi ích

Sự lên tiếng của tỷ phú Ken Griffin được xem là một lời khiển trách hiếm hoi từ giới lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ, vốn phần lớn giữ im lặng hoặc tìm cách lấy lòng Tổng thống Trump.

Dù một số giám đốc điều hành ngân hàng lớn đã công khai bảo vệ tính độc lập của Fed trong mùa hè vừa qua, họ thường tránh chỉ trích trực tiếp tổng thống Mỹ.

Ông Griffin, người từng đóng góp hơn 100 triệu USD cho các ứng viên bảo thủ trong năm 2024 nhưng không ủng hộ tài chính cho chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Trump, đã thể hiện một lập trường độc lập.

Ông duy trì các kênh liên lạc với Nhà Trắng và đóng góp 1 triệu USD cho ủy ban nhậm chức của ông Trump, song cũng không ngần ngại chỉ trích các chính sách mà ông cho là sai lầm, từ chiến tranh thương mại đến chi tiêu thâm hụt và các cuộc tấn công vào Fed.

Trong bối cảnh Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) chuẩn bị họp vào ngày 16 và 17/9 để quyết định về lãi suất, áp lực từ Tổng thống Trump càng trở nên đáng chú ý. Nhiều nhà phân tích tài chính dự đoán Fed có thể sẽ cắt giảm lãi suất sau 2 báo cáo việc làm liên tiếp cho thấy tăng trưởng yếu.

Tuy nhiên, hai ông Griffin và Kashyap nhấn mạnh bất kỳ động thái nào của Fed cũng cần dựa trên dữ liệu kinh tế, không phải áp lực chính trị. Họ lập luận rằng việc bảo vệ uy tín của Fed không chỉ mang lại lợi ích cho tổng thống mà còn cho toàn thể người dân Mỹ, bằng cách giữ chi phí vay mượn ở mức thấp, hỗ trợ tăng trưởng bền vững và duy trì niềm tin toàn cầu vào các thể chế của Mỹ.

Lời cảnh báo của tỷ phú Ken Griffin không chỉ là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng đối với tính độc lập của Fed mà còn là một lời kêu gọi các lãnh đạo doanh nghiệp khác lên tiếng.

Quan điểm của ông, được củng cố bởi kinh nghiệm quản lý quỹ đầu cơ lớn nhất thế giới và mối liên hệ chặt chẽ với các nhà hoạch định chính sách, là một lời cảnh báo nghiêm túc rằng việc làm xói mòn uy tín của Fed có thể gây ra những hậu quả lâu dài cho nền kinh tế Mỹ.