Friday, 12:24 28/08/2015
U xơ tử cung: Phát hiện muộn, nhiều nguy hiểm
Kinhtedothi - U xơ tử cung là căn bệnh phổ biến ở phụ nữ, gây phiền toái, có thể khiến cho người bệnh đau tức vùng bụng, chảy máu hoặc vô sinh.
U xơ tử cung là u cơ trơn, tăng trưởng từ mô cơ tử cung, một loại u lành tính thường thấy nhất ở tử cung, chiếm tỉ lệ khoảng 20-30% phụ nữ trên 35 tuổi. U xơ tử cung có thể dao động về số lượng và kích thước, có thể là một hoặc nhiều u, kích thước các khối u xơ từ rất nhỏ đến rất lớn. Sau mãn kinh rất hiếm gặp u xơ tử cung, những u xơ tử cung có từ trước có thể teo đi. Nếu sau mãn kinh mà khối u to lên thì phải đến bệnh viện chuyên khoa khám và đánh giá sớm nhất.
Nguyên nhân gây ra bệnh u xơ tử cung chưa rõ ràng, tuy nhiên người ta cũng đưa ra những thống kê cho thấy, nhóm phụ nữ 30-40 tuổi thường xuất hiện u xơ tử cung hơn, phụ nữ da đen có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn người da trắng. Đặc biệt những phụ nữ da đen trẻ tuổi có nguy cơ cao hơn. Những người có tiền sử gia đình có người thân mắc bệnh, người thừa cân, béo phì hay phụ nữ bị bệnh tăng huyết áp đều là những nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh.
Do chủ quan cho rằng u xơ tử cung thường nhỏ và lành tính nên nhiều người không đi khám định kỳ dù được bác sĩ chẩn đoán có u xơ tử cung. Điều này hết sức không nên. Việc trang bị cho bản thân hiểu biết nhất định về u xơ tử cung, và thường xuyên khám sức khỏe định kỳ là việc nên làm để tránh được những mối nguy hiểm do căn bệnh “quen” nhưng không hẳn “đơn giản” này.
U xơ là loại u nhạy cảm với nồng độ estrogen. Khi nồng độ estrogen tăng cao thì u xơ tử cung thường to ra. Tùy theo vị trí của khối u trên thân tử cung mà có các vị trí sau: u dưới thanh mạc nằm ngay dưới lớp thanh mạc tử cung ở mặt ngoài tử cung; u trong cơ: nằm trong lớp cơ tử cung; u dưới niêm mạc: nhô vào trong lớp nội mạc tử cung. U xơ tử cung có thể tiến triển theo nhiều dạng khác nhau, kích thước của u xơ tử cung có thể thay đổi; thoái hóa kính; thoái hóa nang; hóa vôi; nhiễm khuẩn nung mủ; hoại sinh vô khuẩn; thoái hóa mỡ; ung thư hóa.
Cơ chế bệnh sinh của u xơ tử cung hiện vẫn chưa được hiểu biết rõ ràng. Có một số yếu tố liên quan đến nguyên nhân u xơ tử cung như:
- Do cường estrogen;
- Vô sinh và đẻ ít;
- Hormon GH cao hơn bình thường;
- Virus HPV;
Những triệu chứng thường gặp
Triệu chứng thường gặp nhất là thống kinh, xuất huyết tử cung bất thường và cảm giác chèn ép.
Những u xơ lớn chèn ép vào vùng chậu gây tiểu rắt, táo bón, rối loạn tiêu hóa.
Những u ở dưới niêm mạc thường gây rong kinh, rong huyết nhiều. U xơ trong cơ cũng gặp xuất huyết bất thường. Tất cả các u xơ đều có thể gây đau hoặc trong thời kỳ hành kinh hoặc khi u xơ thoái hóa.
Biến chứng của u xơ tử cung
Chảy máu là biến chứng thường gặp của u xơ tử cung, những bệnh nhân bị u xơ ở vị trí dưới niêm mạc thường hay bị rong kinh, rong huyết, lượng máu ra nhiều (cường kinh). Sự ra huyết kéo dài sẽ khiến cho bệnh nhân bị thiếu máu, biểu hiện là da xanh, niêm mạc nhợt, chóng mặt, đau đầu.
Đau bụng do khối nhân xơ phát triển to gây chèn ép các tạng xung quanh gây đau.
U xơ tử cung có thể chèn ép vào niệu quản dẫn đến ứ đọng đài bể thận gây viêm nhiễm đường tiết niệu làm cho bệnh nhân có biểu hiện đái rắt, đái buốt, thậm chí có thể gây sỏi thận.
U xơ nằm ở mặt sau tử cung có thể chèn ép vào trực tràng gây táo bón cho bệnh nhân.
Đối với các nhân xơ nằm ở dưới phúc mạc có cuống có thể gây xoắn khối u làm cho bệnh nhân đau dữ dội vùng hố chậu, thể trạng suy sụp, mạch nhanh, bụng chướng, bệnh nhân dễ bị choáng do đau.
Một số khối u xơ biến chứng thoái hóa hoại tử vô khuẩn hoặc thoái hóa kính.
Đối với phụ nữ mang thai
Do u xơ có thể làm biến dạng hình thái của tử cung làm cho vòi trứng có thể tắc hoặc bán tắc khiến bệnh nhân chậm có thai hoặc vô sinh.
Khi có thai u xơ tử cung có thể gây sẩy thai hoặc đẻ non, đặc biệt là các nhân xơ nằm ở vị trí dưới niêm mạc.
U xơ tử cung có thể làm cho ngôi thai ở vị trí không thuận lợi, gây rau tiền đạo hoặc rau bám chặt hoặc là u tiền đạo khi chuyển dạ.
Khi chuyển dạ do khối nhân xơ mà cơn co bị rối loạn gây chuyển dạ kéo dài. Thời kỳ xổ rau thường gây băng huyết vì đờ tử cung.
Đối với những u xơ nằm ở vị trí cản trở của ống đẻ làm cho bệnh nhân không đẻ thường được phải mổ lấy thai.
Thời kỳ hậu sản do khối u cản trở có thể gây bế sản dịch, nhiễm khuẩn hậu sản.
Điều trị
Tùy vào tuổi bệnh nhân, số lần có thai, tình trạng mong muốn có thai trong tương lai, vị trí hình thái khối u mà có những hình thức điều trị khác nhau.
Thường những u nhỏ không gây rối loạn kinh nguyệt, không gây đau bụng thì khi mãn kinh u kích thước nhỏ lại nên không cần phải mổ mà chỉ cần điều trị nội khoa và theo dõi.
Điều trị phẫu thuật
Chỉ định phẫu thuật đối với các trường hợp: tất cả các trường hợp u xơ tử cung có biến chứng; u xơ tử cung phối hợp với tổn thương khác như sa sinh dục, u nang buồng trứng, loạn sản cổ tử cung; u xơ tử cung kích thước trên 5cm.
Cắt tử cung hoàn toàn hay cắt bán phần tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và tuổi người bệnh thông qua mổ nội soi hay mổ mở.
Điều trị bảo tồn
Áp dụng đối với người còn mong muốn giữ tử cung để sinh nở…
Nút mạch: thông qua catheter qua động mạch đùi, đưa lên động mạch tử cung nút mạch bằng cách bơm chất gây tắc mạch để hạn chế phát triển của khối u. Khi thuyên tắc, nguồn cung cấp máu không còn, sẽ giúp hạn chế sự phát triển và cải thiện các triệu chứng của khối u.
Bóc nhân xơ tử cung thông qua mổ mở hoặc mổ nội soi đối với phụ nữ còn nhu cầu sinh nở.
Cắt tử cung hoàn toàn hay cắt bán phần tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và tuổi người bệnh thông qua mổ nội soi và mổ mở.
Phòng ngừa u xơ tử cung
Chú ý đến chế độ dinh dưỡng với nhiều rau tươi, trái cây, giàu protein, ít chất béo, uống đủ 1,5-2 lít nước/ngày, không hút thuốc lá.
Tập thể dục đều đặn. Tránh tăng cân sau 18 tuổi và cố gắng giữ cân nặng phù hợp với chiều cao. Cân nặng của cơ thể có thể ảnh hưởng đến sự gia tăng nồng độ estrogen, do đó sẽ làm u xơ tử cung phát triển.
Điều chỉnh nội tiết tố.
Tránh nạo phá thai gây mất nhiều máu, rối loạn chức năng phủ tạng dẫn đến u xơ tử cung.
Khám phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm.
Ảnh minh họa. Nguồn internet.
|
