Hiện toàn bộ nền kinh tế cũng như hầu hết cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine đã bị tàn phá nặng nề sau một năm Nga tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Theo Ngân hàng Thế giới, GDP năm 2022 của Ukraine đã giảm 35% và tỷ lệ người dân thu nhập dưới chuẩn nghèo cả nước vào tháng 10 năm này đã tăng lên gần 60% - từ mức 18% vào năm 2021.
Từ khi chiến tranh bắt đầu cho đến nay, Ngân hàng Thế giới đã viện trợ khẩn cấp 13 tỷ USD cho Ukraine, gồm các khoản tài trợ, bảo lãnh và tài trợ song song liên kết với Mỹ, Anh, Châu Âu và Nhật Bản.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính rằng nền kinh tế Ukraine đã giảm 30% - ít hơn so với dự đoán trước đây. Theo Ngân hàng Quốc gia Ukraine, một số dấu hiệu cho thấy lạm phát giảm nhưng vẫn dừng ở mức 26,6% trong năm 2022 so với cùng kỳ năm 2021.
Trong tuần này, Giám đốc điều hành IMF Kristalina Georgieva đã đến thăm Ukraine và gặp gỡ Tổng thống Volodymyr Zelensky cùng với Thống đốc NBU Andriy Pyshnyy.
Hôm 21/2, bà Georgieva cho biết nền kinh tế vẫn đang hoạt động bất chấp những thách thức lớn, đồng thời khen ngợi tầm nhìn của chính phủ Ukraine trong việc chuyển từ phục hồi sang tái thiết và gia nhập EU.
Bà Georgieva cũng nhắc lại cam kết của IMF trong việc hỗ trợ Ukraine và đã cung cấp khoản vay khẩn cấp trị giá 2,7 tỷ USD trong năm qua. Đồng thời, đáp lại lời kêu gọi về các khoản hỗ trợ trị giá 15 tỷ USD trong nhiều năm của Kiev. Tổ chức này cũng đang tiến hành việc giám sát chính sách kinh tế trước khi cung cấp một khoản cho vay chính thức.
Công cuộc tái thiết quy mô lớn
Tại cuộc họp G-20 vào hôm 23/2, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã kêu gọi IMF nhanh chóng thực hiện các chương trình cho vay được tài trợ khi mà Washington sẵn sàng hỗ trợ với số tiền lên đến 10 tỷ USD trong những tuần tới.
Theo Viện Kinh tế Thế giới Kiel của Đức, Mỹ đã viện trợ tổng cộng 76,8 tỷ USD liên quan đến quân sự, kinh tế và nhân đạo cho Ukraine trong khoảng thời gian từ ngày 24/1/2022 đến ngày 15/1/2023. Theo sau là Vương quốc Anh với nguồn viện trợ 5,1 tỷ USD vào quân sự, tiếp theo là Liên minh châu Âu với 3,3 tỷ USD.
Khi cuộc chiến bước sang năm thứ hai và không có dấu hiệu suy giảm, khi mà Nga liên tục tấn công cơ sở hạ tầng quan trọng và tình trạng thiếu điện vẫn tiếp diễn, nền kinh tế Ukraine dự kiến sẽ tiếp tục sụt giảm trong năm nay, tuy nhiên sẽ ở mức thấp hơn.
Theo Trường Kinh tế Kiev, tổng thiệt hại đối với cơ sở hạ tầng Ukraine là 138 tỷ USD, trong khi Tổng thống Zelensky ước tính rằng việc tái thiết đất nước có thể mất hơn 1 nghìn tỷ USD.
Kể từ khi bắt đầu chiến tranh, ít nhất 64 doanh nghiệp vừa và lớn, 84,3 nghìn đơn vị máy móc nông nghiệp, 44 trung tâm xã hội, gần 3 nghìn cửa hàng, 593 hiệu thuốc, gần 195 nghìn ô tô tư nhân, 14.4 nghìn phương tiện giao thông công cộng, 330 bệnh viện, 595 tòa nhà hành chính của chính quyền tiểu bang và địa phương đã bị hư hại, phá hủy hoặc tịch thu - Theo báo cáo của KSE.
Trong khi đó, thâm hụt ngân sách của Ukraine đã tăng lên mức kỷ lục 38 tỷ USD và có thể tiếp tục tăng, bất chấp sự hỗ trợ từ chính phủ phương Tây và IMF - theo Razan Nasser, nhà phân tích thị trường tại T. Rowe Price.
Trong cuộc họp chính sách vào tháng 1, các quan chức của NBU đã thảo luận về một số biện pháp nhằm tránh việc phải tài trợ bằng tiền cho thâm hụt ngân sách.
Vào tháng 8/2022, các chủ nợ từ bên ngoài đã đồng ý hoãn nợ chính phủ trong hai năm, nhận thấy được áp lực khủng khiếp của chiến tranh đối với tài chính công của Ukraine.
Vào ngày 22/2, Phó Thủ tướng Yulia Svyrydenko cho biết việc tái thiết sẽ bắt đầu trong năm nay bất chấp việc chiến tranh vẫn tiếp diễn.
Bà nói thêm: “Đây sẽ là cuộc tái thiết lớn nhất kể từ Thế chiến thứ hai. Chúng ta cần phải bắt đầu từ bây giờ.”
