Ukraine phanh phui đường dây tham nhũng quân sự quy mô lớn

Theo thông báo chung được Cục Chống tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và Văn phòng Công tố viên chống tham nhũng đặc biệt Ukraine (SAPO) đăng tải trên mạng xã hội ngày 2/8, 4 đối tượng bao gồm 1 nghị sĩ đương nhiệm, 2 quan chức địa phương và một số nhân viên thuộc Lực lượng Vệ binh Quốc gia đã bị bắt giữ.

Nhóm đối tượng này bị cáo buộc tổ chức một đường dây biển thủ ngân sách nhà nước với vỏ bọc tinh vi trong giai đoạn 2024-2025.

Phương thức hoạt động của đường dây này là ký kết các hợp đồng cung cấp thiết bị quân sự, gồm các UAV góc nhìn người thứ nhất (FPV) và hệ thống gây nhiễu, với các công ty cung ứng tại mức giá bị đội lên quá cao, sau đó nhận lại khoản tiền “lại quả” lên tới 30% giá trị hợp đồng.

Một trường hợp điển hình được các cơ quan điều tra nêu rõ là hợp đồng trị giá 10 triệu hryvnia (khoảng 239.300 USD) để mua UAV FPV, trong đó số tiền bị đội giá ước tính khoảng 80.000 USD.

Trong một cuộc gặp với lãnh đạo NABU và SAPO ngay sau vụ bắt giữ, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bày tỏ sự cảm kích trước những nỗ lực phanh phui đường dây tham nhũng, và khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự độc lập của các cơ quan này. Ông Zelensky gọi các hành vi tham nhũng trong bối cảnh đất nước đang chiến đấu với Nga là “hoàn toàn vô đạo đức”, đồng thời kêu gọi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng để đưa những kẻ vi phạm ra trước công lý. 

ĐỌC NGAY: Chiến sự Nga-Ukraine leo thang với hàng loạt cuộc không kích qua đêm

Vụ triệt phá trên diễn ra trong bối cảnh chính trị nhạy cảm tại Ukraine. Chỉ vài tuần trước, Tổng thống Zelensky đã phải đối mặt với làn sóng chỉ trích mạnh mẽ với đề xuất đưa NABU và SAPO về dưới sự kiểm soát của Tổng Công tố viên, một động thái bị cho là làm suy yếu tính độc lập của 2 cơ quan này. Đề xuất trên đã châm ngòi cho các cuộc biểu tình trên toàn Ukraine với quy mô lớn chưa từng có kể từ khi xung đột quân sự với Nga bùng phát vào năm 2022. 

Trước áp lực từ người dân trong nước và sự quan ngại từ các đồng minh châu Âu, ông Zelensky buộc phải rút lại quyết định và trình dự luật khôi phục quyền tự chủ cho NABU và SAPO. Dự luật này được Quốc hội Ukraine thông qua vào ngày 31/7, và nhận được sự hoan nghênh từ các quan chức hàng đầu của Liên minh châu Âu (EU), những người nhấn mạnh tính độc lập của các cơ quan chống tham nhũng là yếu tố then chốt để Ukraine tiến gần hơn tới tư cách thành viên EU.

Đây không phải là lần đầu tiên một trường hợp tham nhũng trong các lực lượng vũ trang và Bộ Quốc phòng Ukraine bị phanh phui kể từ khi xung đột với Nga bắt đầu. Tham nhũng từ lâu đã là một vấn đề nhức nhối tại quốc gia này, và trong bối cảnh Ukraine đang phụ thuộc lớn vào viện trợ quốc tế để đối phó với quân Nga, việc kiểm soát tham nhũng không chỉ là yêu cầu nội tại mà còn là yếu tố sống còn để duy trì sự hỗ trợ từ các đối tác phương Tây và củng cố vị thế của Kiev trong tiến trình gia nhập EU.