Theo Sở NN&PTNT Hà Nội, diện tích gieo trồng vụ Đông 2019 đạt hơn 28.691ha, giảm khoảng 3.217ha so với vụ Đông 2018. Diện tích giảm thuộc các nhóm cây trồng: Ngô, đậu tương, khoai lang, khoai tay, hoa cây cảnh và rau đậu các loại.
Chỉ riêng cây lạc là có diện tích gieo trồng tăng so với vụ Đông 2018. Diện tích giảm khiến năng suất cây vụ Đông 2019 giảm ở hầu hết các nhóm cây trồng. Dù vậy, nhờ việc áp dụng các giống cây trồng, kết hợp kỹ thuật gieo trồng mới (nhà màng, nhà lưới, rải vụ) nên năng suất ở hầu hết các nhóm cây trồng đều tăng.
| Canh tác rau màu tại xã Tráng Việt, huyện Mê Linh (TP Hà Nội) |
Theo đánh giá của Sở NN&PTNT, sản xuất vụ Đông tại Hà Nội hiện vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế nên chưa sử dụng, khai thác được những tiềm năng đất đai, khí hậu của địa phương. Diện tích sản xuất các cây trồng chủ lực (ngô, đậu tương) ngày càng thu hẹp do sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, không áp dụng được cơ giới hoá và tiến bộ kỹ thuật một cách đồng bộ. Điều này khiến giá thành sản xuất cao, hiệu quả kinh tế còn thấp.
Bên cạnh những yếu tố trên là ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, gây khó khăn trong việc mở rộng các diện tích cây trồng vụ Đông ưa ấm. Các chuỗi liên kết tuy đã được hình thành nhưng vẫn còn ít và nhỏ lẻ. Chế biến, bảo quản sau thu hoạch còn sơ sài, chuỗi giá trị thấp…
Theo kế hoạch ban đầu, vụ Đông 2020, Hà Nội dự kiến gieo trồng 32.431ha. Tuy nhiên, để bảo đảm an ninh lương thực, nguồn cung thực phẩm trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, TP đang phấn đấu sẽ mở rộng diện tích này lên thành 45.000ha, tăng khoảng 16.300ha so với vụ Đông 2019. Trong đó, các nhóm cây trồng sẽ tăng diện tích là: Đậu tương, lạc, khoai lang, hoa cây ảnh và rau các loại.
Bên cạnh giải pháp tăng diện tích, Hà Nội sẽ chú trọng sử dụng cơ cấu giống ngắn ngày, chất lượng cao là chủ lực. Duy trì và phát triển vùng trồng và cây trồng truyền thống, cây có giá trị kinh tế cao và thị trường tiêu thụ… Sử dụng các hạt giống lai nguồn gốc trong nước hoặc nhập nội…
Hà Nội sẽ áp dụng biện pháp làm đất tối thiểu, trồng gối đối với cây ưa ấm. Sử dụng giống ngắn ngày, thực hiện “sáng lúa, chiều cây vụ Đông” để đảm bảo khung thời vụ thích hợp cho từng loại cây trồng. Trên chân đất bãi ngoài đê, chân trồng cây rau màu Hè Thu, chủ động ưu tiên trồng cây ưa ấm, cây vụ Đông sớm, gieo trồng sớm nhất có thể…
Để bảm đảm mục tiêu gieo trồng vụ Đông 2020, Hà Nội đã để ra 3 nhóm giải pháp chủ yếu. Trong đó, nhiệm vụ tiên quyết là chủ động tưới tiêu hợp lý. Tập trung chỉ đạo điều tiết nước, đảm bảo độ ẩm đất, rút nước đệm khi thu hoạch lúa Mùa là trồng cây vụ Đông. Đối với diện tích không tiêu thoát được bằng tự chảy, phải chỉ đạo bơm tiêu thoát nước sớm từ ngày 15/9. Đề phòng thiếu nước, hạn vào giữa và cuối vụ Đông 2020 ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây trồng.
Cùng với giải pháp về tưới tiêu, Sở NN&PTNT Hà Nội cũng đề nghị các địa phương thực hiện đúng quy trình kỹ thuật của từng giống, gieo trồng đúng thời vụ, chủ động áp dụng các tiến bộ kỹ thuật nhằm tăng năng suất chất lượng cây trồng. Đồng thời, đề nghị các địa phương có chính sách hỗ trợ xây dựng và duy trì các mô hình tiến bộ kỹ thuật mới. Đặc biệt, nghiên cứu có chính sách hỗ trợ bảo quản, chế biến các sản phẩm chủ lực cho nông dân…
