Ngộ độc vì “uống nước chữa bệnh”
Mới đây, bệnh nhân P.T.M. (60 tuổi), Tân Dân, Sóc Sơn, Hà Nội được chuyển tuyến vào Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng mệt lả, chân tay bủn rủn, nôn mửa nhiều ngày không dứt. Bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc nước kiềm, nhiễm kiềm chuyển hóa, hạ kali.
Bệnh nhân M. cho biết, do có nhiều bệnh lý dạ dày, tá tràng, đại tràng, u tuyến giáp, tê bì tay chân… nên khi nghe người trong làng truyền tai nhau về địa chỉ uống “nước” chữa bách bệnh ở ngay trong khu vực, chị cũng tìm đến và xin được chữa trị. Do nghe thông tin có người bị đột quỵ đến uống nước một thời gian và khỏe mạnh trở lại nên không chỉ chị mà nhiều người rất hy vọng. Thời điểm chị M. tham gia điều trị có khoảng 10 người, chủ yếu là người trong làng.
Về “phác đồ” điều trị, chị M. cho hay, nơi chữa bệnh không khám, chỉ hỏi về tình trạng bệnh và được hướng dẫn chữa trị bằng cách hàng ngày uống “nước” được lấy từ máy lọc, có thể pha thêm 1 chút muối cho dễ uống và không ăn gì. Ngày uống tối thiểu khoảng 5 - 6 lít nước, trong khoảng 10 - 15 ngày.
Đặc biệt, các bệnh nhân không mất chi phí điều trị, nước uống thoải mái. Máy lọc nước là máy Nhật bãi (nhập khẩu máy cũ từ Nhật Bản), có nhu cầu mua, chủ nhà sẽ bán. Tuy nhiên, chỉ sau chưa đầy 5 ngày uống nước và nhịn ăn, chị M. đã không thể đứng vững, bắt đầu nôn liên tục, phải nhập viện cấp cứu.
Trước đó, Bệnh viện Bạch Mai từng tiếp nhận chùm ca bệnh cũng dùng cách uống một loại nước được giới thiệu là “nước kiềm” để chữa bệnh. Ba bệnh nhân này bị suy thận, đang phải chạy thận nhân tạo chu kỳ ở Bệnh viện Đa khoa Lai Châu. Khi được giới thiệu về loại thuốc "thần dược" đó nên tự ngừng chạy thận, xuống Thanh Oai uống “nước” với cách thức không khác so với bệnh nhân M. ở Sóc Sơn.
Ngày uống 6 lít nước, nhịn ăn hoàn toàn trong 15 - 20 ngày. Các bệnh nhân này chỉ uống khoảng 2 - 3 ngày, bắt đầu xuất hiện tình trạng khó thở, hôn mê phải đưa đi cấp cứu.
Các bệnh nhân bị rối loạn ý thức, suy hô hấp, tổn thương cơ tim nặng, phù phổi cấp do biến chứng quá tải dịch trên bệnh nền suy thận mạn. Các bệnh nhân được đặt nội khí quản, thở máy, lọc máu cấp cứu ngay khi tiếp nhận.
Điều đáng nói, kết quả xét nghiệm lượng Urê, Kali và Creatinin trong máu tăng rất cao. Urê gấp 3 lần bình thường, Creatinin gấp 10 - 15 lần bình thường. Những bệnh nhân này may mắn được lọc máu kịp thời, tránh khỏi tử vong, được điều trị tới khi ổn định.
Uống nước ion kiềm chữa bệnh chưa có cơ sở khoa học
Theo TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, việc uống quá nhiều nước bình thường như nước lọc hay nước đun sôi để nguội trong một ngày, kể cả ở người khỏe mạnh rất nguy hiểm. Điều này có thể gây nguy hại cho cơ thể như: phù thũng, phù phổi, pha loãng máu, hạ natri máu, phù não, hôn mê, co giật và tử vong, chứ chưa nói đến sử dụng lượng lớn nước kiềm/ngày.
Nước bệnh nhân M. uống xét nghiệm có độ pH 7,5; mỗi ngày uống 5 - 6 lít. Uống quá nhiều nước cũng làm độ pH của dịch dạ dày bị giảm do pha loãng. Uống nhiều nước kiềm ngoài việc gây thừa nước, còn gây thay đổi pH của máu, gây nhiễm kiềm chuyển hóa. Điều này tưởng đơn giản nhưng vô cùng nguy hiểm và phức tạp.
Tương tự, mới đây, nam bệnh nhân N.V.S., 41 tuổi (Bắc Giang) bị viêm phế quản mãn tính, sức khỏe yếu nên tìm đến thầy lang, được “mách” uống nước ion kiềm pha muối. Sau 18 ngày áp dụng liệu trình uống 10 lít kiềm pha muối/ngày không ăn, người đàn ông này suy kiệt trầm trọng, bị teo cơ, viêm phổi trên nền bệnh viêm phế quản mãn tính.
Bệnh nhân nhập Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong trạng thái suy kiệt với chỉ số dinh dưỡng rất thấp, mức protein trong máu xuống thấp. Bệnh nhân bị teo cơ, mất lớp mỡ dưới da, sức cơ yếu đi đáng kể. Chỉ số men gan tăng gần 5 lần so với bình thường. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị sốt xuất huyết Dengue, viêm phổi và suy kiệt trên nền viêm phế quản mãn tính.
Bác sĩ Hoàng Thị Thơm – Khoa Dinh Dưỡng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, bệnh nhân đối mặt với nhiều nguy cơ nghiêm trọng, trong đó có khả năng mắc hội chứng nuôi ăn lại. Đây là tình trạng cơ thể có phản ứng bất thường khi nhận lại dinh dưỡng sau một thời gian dài nhịn ăn, dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.
TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo, khi có thay đổi về pH của máu, cơ thể sẽ bị rối loạn và nhiều bệnh tật phát sinh theo. Khi uống nhiều nước kiềm, pH cơ thể bị tăng lên, rối loạn cảm giác, hôn mê, kali máu bị hạ dẫn tới có thể bị loạn nhịp tim, liệt, hoạt động của nhiều enzym bị giảm, thậm chí tử vong.
Còn bác sĩ Võ Đức Linh – Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương lưu ý, việc uống nước ion kiềm chưa có cơ sở khoa học và không giúp thay thế thuốc chữa bệnh. Nếu bệnh nhân uống nước kiềm số lượng lớn trong một thời gian dài có thể gây thay đổi mức PH bình thường của cơ thể gây nên kiềm chuyển hóa có thể dẫn tới các biểu hiện buồn nôn, nôn, co giật cơ, run tay chân…. Khi kết hợp uống nước kiềm với nhịn ăn khiến cơ thể bệnh nhân rơi vào tình trạng suy kiệt trầm trọng.
Do đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo, khi nghi ngờ có bệnh, người dân cần đến thăm khám ở cơ sở y tế có đăng ký. Việc ăn uống cần đảm bảo đa dạng về thể loại, số lượng, thể tích phù hợp theo nhu cầu và tình trạng sức khỏe. Đặc biệt, không tùy tiện uống quá nhiều bất kỳ một loại nước nào đó để tránh gây nguy hiểm cho cơ thể.
