Ưu tiên cao nhất giải quyết những vướng mắc trong vận hành mô hình mới ở cấp xã

4 “điểm nghẽn”

Sáng 5/10, phát biểu tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương tháng 9/2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, sau 3 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Chính trị và Chính phủ đánh giá bước đầu đã có nhiều chuyển biến tích cực, tiến bộ rõ nét trên các mặt.

Cụ thể, công tác quản lý xã hội được tăng cường; hiệu quả quản trị địa phương cải thiện rõ rệt; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức từng bước thích ứng với mô hình tổ chức mới; giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp có chuyển biến vượt bậc; đồng thời, phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền đã thuận lợi hơn, giúp địa phương chủ động, linh hoạt hơn trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ.

Những khó khăn, vướng mắc trong quá trình vận hành mô hình mới, đặc biệt ở cấp xã, đang được tập trung giải quyết, tháo gỡ với tinh thần ưu tiên cao nhất.

Bên cạnh kết quả tích cực, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai mô hình mới.

Trước hết là về đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở cấp. Vừa qua, nhiều địa phương đã rất nỗ lực tăng cường đội ngũ cấp tỉnh về cho cấp xã nhưng ở nhiều địa phương, đây vẫn là khâu yếu.

Thứ hai, việc thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền vẫn còn vướng mắc. Một số văn bản quy phạm pháp luật, thủ tục hành chính chưa được điều chỉnh kịp thời, gây khó khăn cho cơ sở trong quá trình triển khai. Trong khi đó, năng lực tổ chức thực hiện ở nhiều địa phương còn lúng túng, thiếu tính chủ động.

Thứ ba, hạ tầng công nghệ thông tin giải quyết thủ tục hành chính ở nhiều nơi chưa đồng bộ, chưa liên thông, chưa kết nối, còn có “điểm nghẽn”, nhất là ở các địa bàn đông dân cư.

Thứ tư, việc giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc theo Nghị định 178 và Nghị định 67 ở một số nơi còn chậm. Hiện mới có 8/34 tỉnh, thành phố hoàn thành, trong khi 26 tỉnh vẫn chưa hoàn thành. Ở cấp trung ương, có 18/27 bộ, ngành đã hoàn tất việc này.

Ngoài ra, một số lĩnh vực ở cấp cơ sở như khuyến nông, giải quyết thủ tục đất đai còn bộc lộ hạn chế trong tổ chức thực hiện.

Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm

Từ thực tiễn trên, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ một số nhiệm vụ trọng tâm trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp mà các bộ, ngành, địa phương cần tập trung triển khai từ nay đến ngày 15/10 và trong suốt quý IV/2025.

Theo đó, các bộ, ngành và địa phương cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phân cấp, phân quyền, gắn với cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt từ trung ương đến địa phương.

Trong quá trình triển khai, nếu phát sinh vướng mắc, các địa phương cần chủ động kiến nghị với các bộ, ngành trung ương để được tháo gỡ kịp thời, thực hiện đúng phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Tiếp đó là tăng cường cán bộ, công chức cấp tỉnh về hỗ trợ cấp xã. Cùng với đó, cần đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ thông tin, tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm kết nối liên thông, phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo điều hành, cải cách thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Đặc biệt, Bộ trưởng đề nghị các địa phương khẩn trương thành lập đơn vị sự nghiệp công lập cung ứng dịch vụ công cơ bản, thiết yếu, đa ngành, đa lĩnh vực ở cấp xã. Theo chỉ đạo của Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ, chúng ta sẽ phải tập trung để củng cố, kiện toàn lại một số các lĩnh vực mà hiện nay đang có những dấu hiệu khó khăn, đứt gãy, nhất là các hoạt động khuyến nông ở cấp cơ sở.

Một nhiệm vụ quan trọng khác. Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Bộ Nội vụ đang khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, phương án tổng thể sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước, theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị và Văn bản số 59 của Ban Chỉ đạo Trung ương và Kế hoạch số 130 của Chính phủ, tập trung triển khai một cách quyết liệt, đồng bộ và dứt điểm trong quý IV năm 2025.