Vé hết bỗng có, vé đắt đột ngột rẻ
Trong những ngày gần đây, thị trường vé máy bay bất ngờ có biến động lớn khi giá bán ra tại nhiều đường bay nội địa, thậm chí là các đường bay “hót” trong dịp nghỉ Lễ 30/4 - 1/5 sắp tới bỗng “rủ nhau” quay đầu giảm giá rất mạnh.
Tình trạng này xuất hiện từ ngày 21/4 khi trên trang bán vé trực tuyến của các hãng hàng không nội địa giá vé máy bay giảm từ 10 – 20%, thậm chí có trường hợp giảm chỉ bằng 1 nửa so với ít ngày trước. Không những thế, một số đường bay chỉ cách đây ít ngày “treo” thông báo hết vé thì nay lại đột ngột lại dư rất nhiều vé với nhiều khung giá khác nhau.
Điển hình nhất là các chặng bay cao điểm, nhu cầu khách lớn, như từ Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đi Phú Quốc, Huế, Đà Nẵng, Nha Trang, Đà Lạt… từng chỉ còn vé giá từ 3 - 5 triệu đồng/chiều trở lên vào ngày đầu hoặc cuối nghỉ lễ, nay chỉ còn phân nửa.
Đơn cử như ngày bay 29/4, chặng Hà Nội đi Phú Quốc hiện có vé giá từ 2,7 triệu đồng/chiều (đã gồm thuế, phí); chặng Hà Nội đi Đà Lạt giá vé từ 1,5 triệu đồng/chiều; chặng TP Hồ Chí Minh đi Phú Quốc/Quy Nhơn giá chỉ từ 1,9 triệu đồng/chiều, chặng TP Hồ Chí Minh đi Đà Nẵng/Nha Trang chỉ từ 1,5 triệu đồng/chiều, TP Hồ Chí Minh đi Đà Lạt từ 1,7 triệu đồng/chiều…
Theo lý giải của đại diện một hãng bay, nguyên nhân của tình trạng trên là do trước đây việc cấp lượt cất hạ cánh (slot) tăng thêm cho các dịp cao điểm thường thoải mái trước 2 - 3 tháng, hãng bay mở bán rất nhiều dải vé. Tuy nhiên, đến năm nay, các chuyến bay tăng thêm theo từng đợt, vé mở bán dịp trước lễ 30/4 và 1/5 khách mua nhiều nhưng cận lễ thì vắng.
Do đó, về bản chất, không phải giá vé máy bay giảm, hay các hãng khuyến mãi sát ngày nghỉ, mà thêm chuyến bay mới nên có thêm vé với mức giá cho khách chọn.
Giá vé giảm vì ế ẩm
Tuy nhiên, giới chuyên gia lại cho rằng, việc giá vé may bay đợt nghỉ Lễ 30/4 - 1/5 năm nay đột ngột giảm mạnh bắt nguồn từ chính việc các hãng hàng không đã tăng giá vé quá cao. PGS.TS Nguyễn Thiện Tống – Chuyên gia hàng không khẳng định: “Giá vé máy bay giảm vì ế, không có khách.
Theo chuyên gia này, các hãng hàng không đã mắc sai lầm lớn khi tăng giá vé máy bay đắt quá. Giá vé quá đắt nên nhiều người quyết định không đi du lịch dịp nghỉ Lễ 30/4 hoặc họ thay đổi phương thức di chuyển bằng phương tiện khác có giá phù hợp hơn thay vì phải trả một cái giá quá đắt cho chiếc vé máy bay.
“Ai lỡ mua vé đắt rồi thì phải chịu còn những người chưa mua, họ đã quyết định quay đầu lại với hàng không. Điều này khiến các chuyến bay dịp nghỉ lễ này rơi vào tình trạng trống chỗ. Các hãng hàng không không còn cách nào khác mới phải giảm giá” – PGSTS Nguyễn Thiện Tống nói và cho biết thêm, việc giá vé may bay đợt cao điểm 30/4 - 1/5 năm nay đột ngột quay đầu giảm giá nghe qua tưởng là bất thường nhưng nếu phân tích kỹ đây lại là điều hoàn toàn có thể lý giải được.
Không chỉ riêng thị trường vé máy bay mà bất cứ loại mặt hàng dịch vụ nào khác nếu tăng giá quá cao thì sẽ đón nhận ngay phản ứng của thị trường, đó là sức mua giảm. Đây là lúc cả DN và người dân phải biết “nhìn nhau” mà đi lên. DN cần tăng giá để đảm bảo doanh thu và lợi nhuận nhưng nên nhờ giá cao mà không có người mua thì thậm chí không bằng giá thấp mà nhiều người lựa chọn – Chuyên gia kinh tế, PGS.TS Ngô Trí Long
Chuyên gia Nguyễn Thiện Tống cho biết thêm, chính vì người dân từ chối mua vé máy bay giá cao nhiều khiến cho những chuyến bay mà các hãng hàng không khai thác dịp nghỉ lễ sắp tới trống chỗ cũng gia lớn. Nếu vẫn khai thác những chuyến bay nhiều ghế trống đó, đương nhiên các hãng hàng không sẽ chịu lỗ lớn. Chính bởi vậy, họ bắt buộc phải giảm giá vé để lấp đầy các chuyến bay. Đây là giải pháp duy nhất.
Nếu giá vé chuyến bay lấp đầy mà giá vé thấp quá lợi nhuận sẽ không cao còn nếu giá vé quá cao nhưng lại quá ít người mua chắc chắn vẫn sẽ lỗ. Chỉ có giá vé vừa vừa thì cả hành khách và các hãng bay đều có lợi. Đây là bài học cho các hãng hàng không trong việc tính toán giá vé một cách phù hợp để hành khách lấp đầy chuyến bay, khi đó tổng thu trên mỗi chuyến bay của các hãng hàng không đều mang lại lợi nhuận cho họ.
“Ở đây có thể thấy các hãng hàng không đã đánh giá sai lầm, họ tưởng rằng dù có tăng giá vé máy bay lên cao thì người dân vẫn đi. Thực tế lại không phải như vậy” – chuyên gia Nguyễn Thiện Tống phân tích.
Tín hiệu đáng mừng cho thị trường vé máy bay
Đánh giá một cách vĩ mô trên góc nhìn của quy luật thị trường, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống nhận định, việc giá vé máy bay dịp nghỉ Lễ 30/4 - 1/5 năm nay đột ngột giảm mạnh là một tín hiệu rất đáng mừng.
“Đây là điều rất hay. Chính quy luật thị trường đã dạy cho các hãng hàng không biết một điều việc điều chỉnh giá vé máy bay phải được tính toán thật kỹ sao cho phù hợp nhất chứ không phải cứ thích tăng bao nhiêu thì tăng. Người dân có quyền tự do lựa chọn và khi giá vé máy bay quá cao họ sẽ lựa chọn không đi” – PGS.TS Nguyền Thiện Tống nói.
Từ câu chuyện giá vé máy bay dịp nghỉ Lễ 30/4 - 1/5 đột ngột giảm do ế ẩm có thể thấy việc xây dựng kế hoạch kinh doanh năm nay của các hãng hàng không là kém cỏi. Họ liều lĩnh và sai lầm. Chuyên gia Nguyễn Thiện Tống cho biết, có một nguyên tắc quan trọng mà các DN hàng không phải nhớ là khi xây dựng kế hoạch giá vé cho năm nay phải căn cứ vào giá vé của những năm trước, nhất là năm liền trước đó.
“Nếu có tăng cũng chỉ nên tăng một chút so với năm cũ. Phải biết ước tính phản ứng thị trường sẽ ra sao khi điều chỉnh giá vé. Nếu đảm bảo được số lượng vé bán ra như năm cũ chỉ cần năm nay giá vé tăng lên một chút là lợi nhuận cũng tăng rồi. Còn nếu tăng giá quá cao, thị trường phản ứng thì vừa thua lỗ vì ế vé, vừa mất uy tín với khách hàng” – PGS.TS Nguyễn Thiện Tống nhận định.
“Đứng trên góc độ quản lý Nhà nước, từ câu chuyên giá vé máy bay dịp nghỉ Lễ 30/4 - 1/5 năm nay đột ngột giảm do ế ẩm có thể thấy sắp tới Nhà nước cũng không cần can thiệp vào vấn đề giá vé máy bay mà cứ để cho thị trường tự giải quyết. Các hãng hàng không sẽ rút ra được bài học kinh nghiệm từ chính năm nay để các năm sau điều chỉnh giá vé máy bay cho phù hợp, họ sẽ không dám tăng cao một cách quá đáng như năm nay nữa”.
Chuyên gia hàng không, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống
