Chương trình nhằm nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cộng đồng và toàn xã hội chung tay xây dựng một môi trường đường thủy an toàn cho trẻ em sinh sống trên, ven các tuyến đường thủy và tham gia giao thông bằng phương tiện thủy; đồng thời nâng cao hiệu quả công tác phối hợp của các ngành, các cấp và toàn dân tham gia phòng chống tai nạn đuối nước trẻ em.
Một vở kịch nói về thực trạng trẻ em bị đuối nước diễn ra tại lễ phát động. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)
Chương trình được triển khai với bốn nội dung chính gồm khảo sát, đánh giá thực trạng tình hình trẻ em sinh sống trên và ven các tuyến đường thủy, trẻ em tham gia giao thông đường thủy để xác định yêu cầu của công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường thủy với phòng chống đuối nước trẻ em ở từng địa bàn; tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về giao thông đường thủy và phòng chống đuối nước trẻ em; xây dựng và thực hiện các tiêu chí về điều kiện an toàn cho trẻ em.
Chương trình hành động được thực hiện trong 3 năm, bắt đầu từ năm 2013 đến năm 2015. Năm 2013, Chương trình tập trung vào công tác điều tra cơ bản, đánh giá thực trạng tình hình trẻ em tham gia giao thông và sinh sống trên, ven các tuyến đường thủy; xây dựng, duy trì mô hình điểm “Cụm dân cư an toàn cho trẻ em” và “Mô hình tự quản đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường thủy với phòng chống đuối nước trẻ em.”
Năm 2014, Chương trình tiến hành xây dựng tài liệu bài giảng đối với từng cấp học về đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường thủy và tránh tai nạn đuối nước đối với trẻ em; phát triển và nhân rộng phong trào phổ cập bơi cho học sinh các trường tiểu học; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, hướng dẫn viên bơi lặn, hướng dẫn viên cứu đuối; mở một số lớp dạy bơi thí điểm ở các địa bàn trọng điểm; mở lớp thí điểm về sơ cấp cứu trẻ em bị đuối nước; tập huấn cách xử lý các tình huống bất ngờ xảy ra trên đường thủy.
Chương trình đề ra mục tiêu tiếp tục thực hiện cuộc vận động “người đi đò mặc áo phao,” vận động các tổ chức, cá nhân trang bị phương tiện cứu sinh cho học sinh thường xuyên phải đi học bằng phương tiện thủy.
Tại lễ phát động, những hình ảnh về các vụ đuối nước, tai nạn đường thủy thương tâm, câu chuyện cảm động của một học sinh Trường trung học cơ sở Tráng Việt, huyện Mê Linh, Hà Nội đã cứu được một người bạn thoát khỏi cái chết, nhưng 6 bạn khác đã vĩnh viễn ra đi trong một vụ tai nạn đuối nước xảy ra ngày 2/9/2011 như hồi chuông cảnh tỉnh mỗi người, mỗi gia đình hãy quan tâm hơn đến an toàn của trẻ em trên sông nước.
Với hơn 3.200km bờ biển, hàng triệu m2 mặt nước, hệ thống sông suối, ao hồ, kênh rạch nhiều, 1/3 dân số có sinh hoạt hàng ngày liên quan đến sông nước, Việt Nam nằm trong nhóm nước có nguy cơ cao về mất an toàn cho em trên sông nước.
Theo thống kê, trung bình mỗi năm Việt Nam có trên 3.500 trẻ tử vong do đuối nước, chiếm trên 50% tổng số tai nạn thương tích xảy ra. Đuối nước chủ yếu xảy ra ở cộng đồng, trong đó có nhiều vụ xảy ra trên môi trường sông nước và liên quan đến hoạt động giao thông vận tải đường thủy. Đặc biệt, gần đầy nhiều vụ tai nạn giao thông đường thủy đặc biệt nghiêm trọng đã xảy ra như vụ đắm đò ở Cà Tang, Quảng Nam, ở bến đò Chôm Lôm, Nghệ An... đã cướp đi sinh mạng của nhiều trẻ em.
