Ngày 12/3, ngày thứ 5 diễn ra phiên tòa xét xử vụ án “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Ethanol Phú Thọ, gây thất thoát hơn 543 tỷ đồng tại TAND TP Hà Nội.
Tại phiên tòa, đại diện Viện KSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố tại phiên tòa xét xử đã đối đáp với các luận điểm bào chữa của bị cáo và luật sư.
| Các bị cáo tại phiên tòa |
Theo VKS, ông Đinh La Thăng cho rằng trong dự án trên, PVB là chủ đầu tư, chỉ có đơn vị này mới có quyền lựa chọn nhà thầu; ông Thăng chỉ có chủ trương.
Trong khi đó, ông Thăng nói trong phần tự bào chữa rằng tại các cuộc họp ông chỉ có chỉ đạo đúng. Ông cũng không đồng phạm với chủ đầu tư, vụ án này không có lợi ích nhóm. Việc triển khai dự án là chủ trương chung của PVN, nhằm phát huy nội lực của PVN, PVN không trực tiếp làm chủ đầu tư mà giao cho đơn vị thành viên thành lập công ty cổ phần làm chủ đầu tư.
Đối đáp lại, VKS khẳng định, những quan điểm trên là không có căn cứ. Bởi, việc triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, trong đó có dự án Ethanol Phú Thọ ở phía Bắc, là nhiệm vụ được Chính phủ và Bộ Công thương giao cho PVN.
Ông Đinh La Thăng đã chủ trương giao cho Tổng Công ty Xây lắp Dầu khí (PVC) được nhận thầu dự án Ethanol Phú Thọ để PVC được chỉ định thầu. Ông Thăng vừa có sự chỉ đạo, giao nhiệm vụ trực tiếp đối với PVC vừa chỉ đạo trực tiếp đối với người đại diện vốn tại PVN và tại các đơn vị có vốn góp và PVB.
Liên quan ý kiến ông Thăng nói rằng, chỉ chỉ đạo chung với tư cách Chủ tịch PVN và Trưởng Ban chỉ đạo, không làm thay việc của chủ đầu tư, VKS thấy, trong số các cổ đông sáng lập PVB (chủ đầu tự Dự án Ethanol Phú Thọ) có 3 cổ đông (chiếm phần lớn vốn góp) là công ty con của các đơn vị thuộc PVN. Ba cổ đông này nắm giữ quyền chi phối PVB. Các công ty con, đơn vị thành viên của PVN hoàn toàn bị chi phối, lệ thuộc sự chỉ đạo của lãnh đạo PVN và PVB cũng không phải ngoại lệ.
Theo nhận định của VKS, từ ông Đinh La Thăng đến các lãnh đạo PVN, các đơn vị thành viên, công ty con của PVN, đến PVB, PVC đều thuộc một cơ cấu, đều tiếp nhận ý chí chỉ đạo chung của ông Đinh La Thăng.
Sau khi xem xét các văn bản có bút phê của ông Thăng, văn bản chỉ đạo của bà Trần Thị Bình (cựu Phó tổng Giám đốc PVB) đã cho thấy các bị cáo hoàn toàn biết rõ liên doanh nhà thầu do PVC đứng đầu không đủ năng lực thực hiện dự án nhưng đã chỉ đạo không xem xét về năng lực nhà thầu, chỉ xem xét về giá gói thầu; nhà thầu chỉ cần đồng ý với giá chủ đầu tư ban hành là được nhận dự án.
Hành vi của ông Đinh La Thăng vi phạm Luật Xây dựng năm 2003, cấu thành tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" đúng như cáo trạng đã truy tố; không có cơ sở chấp nhận luận điểm mà các bị cáo đưa ra.
Trong khi đó, đối với phần bào chữa của Trịnh Xuân Thanh, VKS cho rằng, người này thiếu thành khẩn. Trong phần bào chữa, một số luật sư và bị cáo có đặt vấn đề cách tính thiệt hại của vụ án. VKS cho rằng số tiền hơn 1.400 tỷ đồng thực hiện dự án do chủ đầu tư vay ngân hàng. Thỏa thuận giữa chủ đầu tư và nhà thầu là phải thực hiện dự án đi vào hoạt động đúng tiến độ.
Tuy nhiên, đến nay dự án đã dừng thi công cho thấy chủ đầu tư phải chịu tiền lãi. Chưa hết, do dự án không đi vào kinh doanh đúng thời hạn nên vẫn phải tính thiệt hại. Việc xác định thiệt hại dựa trên cơ sở pháp luật, đó là những thiệt hại thực tế có thể xác định được và là thiệt hại tối thiểu được chấp nhận. Do vậy, cáo trạng xác định các bị cáo gây thiệt hại hơn 543 tỷ đồng là hoàn toàn có căn cứ.
Với 10 bị cáo còn lại, VKS đánh giá họ có vai trò đồng phạm, tích cực thực hiện những chỉ đạo trái quy định của cấp trên, tạo điều kiện cho liên danh nhà thầu của PVC được chỉ định triển khai dự án Ethanol.
