Trước thực tế đó, các chuyên gia cho rằng, cần đầu tư đồng bộ hạ tầng, phương tiện cũng như nâng cao ý thức của cả người dân lẫn DN mới giải quyết triệt để tình trạng này.
Xe rác làm khổ người dân
Tình trạng tập kết, vận chuyển rác thải vào giờ cao điểm diễn ra phổ biến tại nhiều tuyến phố ở Hà Nội như Nguyễn Xiển, Nguyễn Trãi, Lê Văn Lương, Lê Trọng Tấn, Hoàng Văn Thái, ngõ 122 Vĩnh Tuy - đối diện chung cư UDIC Riverside 1… Việc này không những gây ùn tắc, mất an toàn giao thông còn khiến vệ sinh môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Theo Quyết định số 24/2020/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định về hoạt động của các phương tiện giao thông đường bộ trên địa bàn TP Hà Nội ban hành kèm theo Quyết định số 06/2013/QĐ-UBND ngày 25/01/2013 của UBND TP Hà Nội, xe vận chuyển, thu gom rác chỉ được hoạt động từ 19 giờ 30 đến 6 giờ sáng hôm sau trên các tuyến đường.
Các xe thu gom rác phải tập kết tại các vị trí đúng quy định. Tuy nhiên, vào giờ cao điểm, những chiếc xe tải vận chuyển rác thải cỡ lớn, chen chân cùng dòng phương tiện lưu thông trên đường phố, mùi xú uế bốc lên nồng nặc khiến nhiều người dân không khỏi bức xúc.
Không chỉ xe tải cỡ lớn, xe ba bánh tự chế cũng tung hoành, chở rác vào giờ cao điểm. Đáng nói, nhiều tài xế điều khiển loại xe này lưu thông trên các tuyến đường thường xuyên có hành vi vi phạm giao thông như lấn làn, cắt cua, dừng đỗ tùy tiện trên lòng đường... gây mất trật tự, an toàn giao thông.
Chị Hoàng Thị Hoa, trú tại quận Thanh Xuân chia sẻ: “Đồng ý việc vận chuyển, tập kết rác thải là cần thiết phải làm mỗi ngày. Tuy nhiên, không ít xe vẫn di chuyển vào giờ cao điểm, nhất là buổi chiều. Mỗi khi gặp những chiếc xe này, tôi phải tránh xa”.
Chị Hoa cho rằng, không chỉ xe tải cỡ lớn, những khu vực tập kết rác thải dưới lòng đường đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc lưu thông của các phương tiện. Nhiều khu vực, rác được tập kết gần hết làn đường dành cho phương tiện lưu thông.
Anh Lê Văn Hà, trú tại quận Đống Đa, Hà Nội cho biết: “Mỗi lần, có một chiếc xe rác di chuyển vào giờ cao điểm, cả tuyến đường dài bị ùn tắc. Tình trạng ùn tắc còn diễn ra nghiêm trọng hơn nữa tại những khu vực tập kết rác thải”.
Theo anh Hà, TP Hà Nội đã có những quy định về giờ vận chuyển rác cũng như khu vực tập kết rác thải, tuy nhiên, nhiều đơn vị vẫn cố tình tập kết, vận chuyển vào giờ cao điểm khiến người dân vô cùng bức xúc, cần có biện pháp xử lý nghiêm tình trạng này.
Trước thực trạng nêu trên, mới đây, Sở GTVT Hà Nội có Văn bản số 3279/SGTVT-QLKCHTGT gửi UBND các quận, huyện, thị xã đề nghị rà soát, kiểm tra các phương tiện vận chuyển, thu gom rác lưu thông trong giờ cấm, chạy không đúng lộ trình được chấp thuận, gây ùn tắc giao thông.
Theo Sở GTVT TP Hà Nội, qua tiếp nhận phản ánh từ các cơ quan thông tấn báo chí và qua thực trạng công tác thu gom, vận chuyển rác của nhiều đơn vị, các điểm tập kết rác đang gây ảnh hưởng đến lưu thông của phương tiện, gây mất mỹ quan đô thị và vệ sinh môi trường. Đặc biệt, vào giờ cao điểm, nhiều xe rác chiếm dụng làn đường khiến người dân đi lại khó khăn, dẫn đến ùn tắc kéo dài.
Xây dựng ý thức doanh nghiệp
Để bảo đảm trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, tránh bức xúc trong Nhân dân, Sở GTVT Hà Nội đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã lập danh sách phương tiện chuyên dùng có nhu cầu cấp phép chạy ban ngày (ngoài giờ cao điểm), gửi Sở GTVT để được xem xét cấp phép đối với một số phương tiện thu gom, vận chuyển rác chuyên dùng (đủ điều kiện về kỹ thuật theo quy định) phục vụ công tác duy trì vệ sinh môi trường TP.
Đồng thời, Sở GTVT Hà Nội cũng giao Thanh tra GTVT phối hợp với Phòng Cảnh sát giao thông (Công an TP) tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các phương tiện thu gom và vận chuyển rác không phép lưu thông trong giờ cấm, chạy không đúng lộ trình được chấp thuận, gây mất an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, mất trật tự đô thị.
Trao đổi về vấn đề này, bà Ngô Thanh Loan - đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội chia sẻ: “Chúng tôi chia thời gian thu gom rác thành nhiều đợt trong ngày. Công tác vận chuyển rác từ điểm tập kết ra khỏi TP sẽ diễn ra vào ban đêm và hoàn thành trước 5 giờ 30”.
Theo bà Ngô Thanh Loan, Công ty không thu gom rác hộ dân mà chỉ thu rác hè phố vào ban ngày, còn rác hộ dân thu gom từ 19 - 22 giờ. Công tác thu gom, tập kết rác được hoạt động vào khung giờ tối và đêm để hạn chế tối đa ảnh hưởng đến người dân sinh sống và tham gia giao thông.
“Bên cạnh đó, Công ty vẫn thường xuyên kiểm tra, sửa chữa và thay mới những phương tiện vận chuyển rác thải hư hỏng, kém chất lượng để hạn chế tối đa tình trạng rác thải, nước thải rơi vãi ra đường” – bà Ngô Thanh Loan chia sẻ.
Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, thạc sĩ quản lý đô thị Phan Trường Thành nhận định, có không ít vấn đề bức xúc liên quan đến quá trình tập kết, thu gom và vận chuyển rác thải. Trong đó, vẫn còn một số điểm tập kết rác tại địa bàn các quận chưa được bố trí hợp lý do nhiều nguyên nhân khác nhau như cơ sở hạ tầng thiếu đồng bộ; điều kiện hạ tầng giao thông quá chật hẹp trong khi lượng rác phát sinh tăng, đặc biệt tại khu đông dân. Đáng nói, vẫn còn một số đơn vị duy trì thu gom chưa đúng giờ và ý thức, thói quen của người dân bỏ rác nhưng không phân loại rác, không bỏ rác vào túi kín…
Theo các chuyên gia, để công tác thu, gom rác thải vào quy củ, UBND các quận, huyện cũng cần tăng cường kiểm tra, giám sát nhà thầu vệ sinh môi trường thực hiện đúng quy định trong hồ sơ thầu đồng thời chú trọng bảo dưỡng phương tiện vận chuyển rác. Đặc biệt, các xe vận chuyển rác đều chở đúng tải trọng, đúng giờ cho phép.
"Cần nâng cao ý thức của cả người dân và DN thu gom, vận chuyển rác thải. Bên cạnh đó, lực lượng chức năng cũng cần xử lý nghiêm, phạt nặng đối với những DN vận chuyển rác thải không đúng theo quy định." - Thạc sĩ Quản lý đô thị Phan Trường Thành
