500.000 xe máy, xe đạp điện bán ra thị trường/năm
Thông tin từ Ủy ban ATGT Quốc gia cho thấy: Trung bình một năm người dân Việt Nam tiêu thụ khoảng 3 triệu chiếc xe máy (trong đó số lượng xe máy, xe đạp điện khoảng 500.000 xe). Số liệu này cho thấy Việt Nam là thị trường rộng lớn cho các hãng sản xuất xe máy, xe đạp điện tiêu thụ sản phẩm. Dù được đánh giá là thị trường rộng lớn nhưng thị phần xe máy điện hầu như do nước ngoài chiếm lĩnh.
Khảo sát của phóng viên Kinh tế & Đô thị tại một số cửa hàng chuyên kinh doanh xe điện trên phố Tôn Đức Thắng, Bà Triệu, phố Huế cho thấy, sản phẩm bày bán chủ yếu là hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản với mức giá dao động từ 14 - 30 triệu đồng/chiếc. Theo các chủ cửa hàng kinh doanh mặt hàng này, hiện nhu cầu mua xe đạp điện và xe máy điện tăng dần qua các năm. Và trong thời gian qua nhằm khai thác thị trường Việt Nam, các hãng sản xuất xe máy như Honda, Yamaha đã liên tục đưa ra nhiều mẫu xe máy chạy điện.
Cuối năm 2018, hãng Honda ra mắt xe máy điện Honda với tốc độ tối đa 50km/giờ, mỗi lần sạc di chuyển được 50km. Xe có giá bán từ 22 – 23,5 triệu đồng, bảo hành 3 năm. Trong khi hãng Yamaha giới thiệu mẫu xe Grande hybrid (động cơ xăng và điện) tại Việt Nam với giá từ 45,5 triệu đồng/chiếc. Mới đây (ngày 29/9) thương hiệu xe máy Hàn Quốc Mbigo đã giới thiệu tới khách hàng tại Việt Nam 3 mẫu xe máy điện gồm Mbi X giá 39,8 triệu đồng/chiếc, Mbi S giá 49,5 triệu đồng/chiếc và Mbi V giá bán 59,5 triệu đồng/chiếc.
Xe nội nhập cuộc
Không đứng ngoài cuộc đua giành thị phần đầy tiềm năng này, những năm gần đây một số DN Việt Nam đã đầu tư sản xuất, lắp ráp xe máy điện mang thương hiệu Việt. Cuối tháng 11/2018, Công ty TNHH Sản xuất & Kinh doanh VinFast đã mở bán xe máy điện nhãn hiệu VinFast Klara được trang bị nhiều công nghệ mới như kết nối internet 3G, định vị GPS, khóa và mở khóa xe từ xa, đồng bộ thông tin quãng đường, thông số lái xe qua smartphone... Mặc dù được trang bị nhiều tính năng hiện đại nhưng giá bán của mẫu xe VinFast Klara không quá đắt.
Hiện xe VinFast Klara bản sử dụng pin Lithium-ion được bán với giá 45,5 triệu đồng/xe, nếu sử dụng ắc quy axit - chì giá là 27,3 triệu đồng/xe. Không dừng lại ở đó, nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng của tầng lớp “bình dân”, ngày 12/9 vừa qua VinFast chính thức bán ra 2 dòng xe máy điện mới là Impes và Ludo mang phong cách thiết kế thể thao, cá tính với giá bán tương ứng 21,99 triệu đồng và 20,99 triệu đồng/chiếc.
Thực tế cho thấy VinFast không phải là DN đầu tiên sản xuất xe máy điện thương hiệu Việt, năm 2017, Công ty CP Xe điện Pega hợp tác với nhiều DN Việt Nam đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất, lắp ráp xe đạp, xe máy điện tại tỉnh Bắc Giang với công suất 40.000 xe/tháng với tỷ lệ nội địa hóa khoảng 35%. Sau gần 3 năm hoạt động Pega đã đưa ra thị trường gần 10 mẫu xe máy, xe đạp điện như X-men, Aura, Zinger 9, Cap-A 3... với giá bán từ 12 - 27 triệu đồng/xe.
Đánh giá về sức cạnh tranh giữa xe máy điện do DN Việt Nam với hàng ngoại chuyên gia bán lẻ Vũ Vinh Phú nêu rõ: Muốn thu hút được người tiêu dùng sử dụng sản phẩm thì ngoài vấn đề chất lượng còn đòi hỏi giá bán phù hợp với sức mua. Hiện giá bán hàng ngoại đắt hơn hẳn hàng nội, chẳng hạn giá phiên bản cấp thấp Mbi X của xe máy điện Mbigo hiện đắt hơn mẫu xe VinFast Klara (ắc quy a-xít) tới 8,8 triệu đồng; bản Mbi V giá 59,5 triệu đồng cũng đắt hơn VinFast Klara (pin lithium-ion) tới 7,5 triệu đồng. Đáng chú ý là phiên bản giá bán thấp nhất của Mbigo cũng đắt hơn hai mẫu xe máy điện giá rẻ của VinFast là Impes và Ludo tới gần 20 triệu đồng.
Không chỉ đắt hơn VinFast Klara, sản phẩm của Mbigo cũng đắt hơn hàng chục triệu đồng so với mẫu xe máy điện Pega (bản cao nhất giá chỉ 27 triệu đồng/xe). Đồng tình với ý kiến này Chủ tịch Hiệp hội DN Cơ khí Việt Nam Đào Phan Long phân tích: “Hiện VinFast đã hợp tác với Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) triển khai hệ thống trạm sạc và thuê pin cho xe máy điện thông minh, ô tô điện trên toàn quốc, trong khi Mbigo chưa triển khai dịch vụ này. Đây là điểm mạnh dịch vụ sau bán hàng của VinFast trong cuộc cạnh tranh với hàng ngoại nhập".
Từ ý kiến của các chuyên gia và thực tế thị trường hiện nay, trong tương lai không xa sản phẩm xe máy điện do Việt Nam sản xuất sẽ cạnh trang sòng phẳng với hàng ngoại nhập và từ đó dần chiếm lĩnh được thị trường.
