Xử lý nghiêm tình trạng ô nhiễm từ các trang trại chăn nuôi tại xã Ea H'Mlây (Đắk Lắk)

Báo chí vào cuộc, chính quyền địa phương hành động

Những phản ánh của người dân xã Ea H’Mlây về tình trạng ô nhiễm môi trường từ các trang trại chăn nuôi heo đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự phát triển "nóng" của ngành chăn nuôi tại địa phương. Tình trạng xả thải không qua xử lý hoặc xử lý không đạt chuẩn đã khiến nguồn nước ngầm, kênh mương bị ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày và sản xuất nông nghiệp của người dân. Mùi hôi thối nồng nặc bốc lên từ các trang trại cũng gây ra không ít khó chịu và bức xúc trong cộng đồng.

Trước tình hình đó, Báo Kinh tế & Đô thị đã có những phản ánh khách quan, đa chiều về thực trạng ô nhiễm tại xã Ea H’Mlây, thu hút sự quan tâm của dư luận và các cơ quan chức năng. Tiếng nói của báo và sự kiên trì của người dân đã bước đầu mang lại kết quả khi UBND huyện M’Đrắk chính thức ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với một trang trại chăn nuôi heo vi phạm nghiêm trọng về bảo vệ môi trường.

Theo Quyết định xử phạt số 3174/QĐXP ngày 9/6/2025 của UBND huyện M’Đrắk, ông Nguyễn Tiến Phong, chủ trang trại chăn nuôi heo tại thôn 6, xã Ea H’Mlay đã bị xử phạt với tổng số tiền lên đến 64.000.000 đồng. 

Quyết định này được đưa ra sau quá trình kiểm tra, xác minh của cơ quan chức năng, cho thấy trang trại của ông Phong đã mắc phải hàng loạt các vi phạm nghiêm trọng, bao gồm: xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 5 đến 10 lần (với chỉ số coliform vượt ngưỡng cho phép đến 7 lần), không có giấy phép môi trường theo quy định, không thực hiện kê khai hoạt động chăn nuôi và đặc biệt nghiêm trọng là hành vi sử dụng đất rừng sản xuất vào mục đích chăn nuôi (thuộc nhóm đất nông nghiệp) mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép.

Không chỉ dừng lại ở việc xử phạt hành chính, UBND huyện M’Đrắk còn áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung mang tính răn đe và khắc phục hậu quả. Theo đó, trang trại của ông Nguyễn Tiến Phong buộc phải đình chỉ hoạt động của nguồn phát sinh chất thải không có giấy phép môi trường trong thời gian 135 ngày. Đồng thời, ông Phong phải có trách nhiệm khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường đã gây ra, khôi phục lại hiện trạng ban đầu của phần đất đã sử dụng sai mục đích và nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp từ hành vi vi phạm này.

Động thái quyết liệt từ UBND huyện M’Đrắk đã cho thấy sự vào cuộc nghiêm túc của chính quyền địa phương trong việc giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường tại xã Ea H’Mlây. Đây cũng là lời cảnh tỉnh đanh thép đối với các cơ sở chăn nuôi khác trên địa bàn về ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng và việc tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường.

Chỉ đạo từ UBND tỉnh Đắk Lắk về tăng cường quản lý môi trường

Trước đó, ngày 12/6/2025, UBND tỉnh Đắk Lắk cũng đã có văn bản chỉ đạo về việc tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về môi trường trên địa bàn toàn tỉnh. Công văn này giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ban, ngành liên quan như Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công Thương, Sở Xây dựng, Sở Y tế, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Công an tỉnh, Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh, cũng như UBND các huyện, thị xã, thành phố. Theo đó, các đơn vị phải khẩn trương triển khai thực hiện các nội dung đã được nêu tại Công văn số 1673/CAT-CSKT trước đó của Công an tỉnh, đồng thời báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh (thông qua Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) để tổng hợp.

Đối với cấp xã, UBND các huyện, thị xã, thành phố có trách nhiệm chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn trực thuộc triển khai hiệu quả các nhiệm vụ liên quan theo đề nghị của Công an tỉnh. Kết quả thực hiện cũng phải được tổng hợp và báo cáo về UBND tỉnh (thông qua UBND cấp huyện). UBND tỉnh Đắk Lắk nhấn mạnh sự nghiêm túc trong quá trình triển khai và yêu cầu các cơ quan, đơn vị chủ động báo cáo kịp thời mọi khó khăn, vướng mắc để có sự chỉ đạo, hướng dẫn, đảm bảo công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh đi vào nề nếp và đạt hiệu quả cao.

Cùng với sự chỉ đạo từ cấp tỉnh và động thái xử phạt từ cấp huyện, ngày 07/6/2025, đoàn kiểm tra của Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh Đắk Lắk cũng đã tiếp tục tiến hành kiểm tra đối với các hộ chăn nuôi khác trên địa bàn xã Ea H’Mlây. Điều này cho thấy quyết tâm của các lực lượng chức năng trong việc rà soát, phát hiện và xử lý triệt để các trường hợp vi phạm về môi trường tại địa phương.

Hiệu quả thực tiễn chưa cao

Về phía chính quyền xã Ea H’Mlây, theo công văn phúc đáp gửi Báo Kinh tế & Đô thị, Chủ tịch UBND xã Tô Minh Mại cho biết, ngay sau khi nhận được phản ánh từ báo vào tháng 2/2025, UBND xã đã khẩn trương vào cuộc, thực hiện chỉ đạo của UBND huyện M’Đrắk. Để triển khai nhiệm vụ, UBND xã đã thành lập 3 tổ công tác để kiểm tra toàn diện việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và kê khai hoạt động chăn nuôi đối với 128 hộ trên toàn xã (bao gồm 118 hộ nuôi heo, 9 hộ nuôi vịt và 1 hộ nuôi gà).

Qua quá trình kiểm tra ban đầu, các tổ công tác đã yêu cầu tất cả các cơ sở ký cam kết đảm bảo môi trường, lập biên bản và yêu cầu khắc phục ngay tình trạng xả thải trực tiếp ra sông, suối. Kết quả bước đầu cho thấy, đa số các hộ đã nâng cao nhận thức và có những hành động cụ thể như chủ động lắp đặt hầm biogas (35 hộ) và đào hố lắng phủ bạt (68 hộ) để giảm thiểu ô nhiễm. Tuy nhiên, vẫn còn 25 trường hợp cố tình xả thải trực tiếp ra môi trường đã bị lập biên bản nhắc nhở và yêu cầu cam kết xử lý theo quy định.

Mặc dù đã có những nỗ lực ban đầu, tình hình ô nhiễm vẫn tiếp tục tái diễn và được Báo Kinh tế & Đô thị phản ánh vào tháng 6/2025. Trong giai đoạn này, Phòng Cảnh sát kinh tế - Công an tỉnh Đắk Lắk đã trực tiếp vào cuộc, tiến hành kiểm tra trang trại chăn nuôi của ông Nguyễn Tiến Phong vào tháng 4/2025 và sau đó đã chuyển hồ sơ đề nghị UBND huyện M’Đrắk xử phạt vi phạm hành chính vào ngày 2/6/2025.

Trước tình hình vẫn còn diễn biến phức tạp, UBND xã Ea H’Mlây đã tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra và phát hiện thêm một số hộ vẫn chưa thực hiện khắc phục vi phạm.
Qua đợt kiểm tra mới nhất đối với 18 hộ, UBND xã đã lập biên bản và đề nghị xử phạt vi phạm hành chính 5 trường hợp với tổng số tiền 3.750.000 đồng theo Nghị định số 14/2021/NĐ-CP. 13 trường hợp còn lại do Đoàn kiểm tra của Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh trực tiếp xử lý. Đến ngày 7/6/2025, lực lượng Công an tỉnh vẫn đang tiếp tục triển khai các hoạt động nghiệp vụ tại địa bàn.

Nhìn nhận một cách khách quan, UBND xã Ea H’Mlây cũng thẳng thắn thừa nhận trách nhiệm trong việc chỉ đạo thực hiện Luật Chăn nuôi và các quy định liên quan. Công tác kiểm tra, giám sát được đánh giá là có lúc chưa thực sự thường xuyên và chưa đủ kiên quyết trong việc xử lý các trường hợp vi phạm.

Bên cạnh đó, địa phương cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn khách quan, xuất phát từ đặc thù kinh tế - xã hội của vùng. Đời sống của người dân nơi đây chủ yếu dựa vào nông nghiệp (chiếm đến 98%), tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn ở mức cao (khoảng 50%), tình trạng trồng trọt bấp bênh cũng là một trong những yếu tố thúc đẩy người dân chuyển sang chăn nuôi tự phát nhằm tăng thêm thu nhập. Chính vì vậy, ý thức bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân còn hạn chế, chưa nắm vững các quy định pháp luật, dẫn đến tình trạng xả thải trực tiếp vẫn còn xảy ra.

Có thể thấy, với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền, cùng với sự tăng cường kiểm tra, giám sát của lực lượng chức năng, hy vọng rằng tình trạng ô nhiễm môi trường tại xã Ea H’Mlây sẽ sớm được kiểm soát và giải quyết triệt để. Việc xử phạt nghiêm minh các trường hợp vi phạm là một bước đi quan trọng, tạo tiền đề cho việc xây dựng một môi trường sống trong lành và bền vững cho người dân địa phương. Đồng thời, đây cũng là bài học kinh nghiệm sâu sắc cho các địa phương khác trong tỉnh Đắk Lắk về việc quản lý hoạt động chăn nuôi, đảm bảo sự phát triển kinh tế phải đi đôi với bảo vệ môi trường.