Xuất khẩu rau quả kỳ vọng lập mốc lịch sử mới

Tăng trưởng ngoạn mục

Thông tin Cục Hải quan, xuất khẩu ngành rau quả trong 9 tháng năm 2025 đạt hơn 6,1 tỷ USD, tăng 8,3% so với cùng kỳ năm 2024. Tháng 9/2025 cũng đánh dấu lần đầu tiên từ đầu năm kim ngạch xuất khẩu lấy lại đà tăng trưởng sau chuỗi sụt giảm sâu. Cụ thể, xuất khẩu rau quả tháng 9 đạt gần 1,3 tỷ USD, tăng 41% so với cùng kỳ năm ngoái, mức kỷ lục từ trước đến nay.

Đánh giá về kết quả này, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam Đặng Phúc Nguyên cho biết, động lực chính của sự phục hồi đến từ thị trường Trung Quốc, chiếm gần 60% kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam. Riêng tháng 9/2025, kim ngạch sang thị trường này đạt gần 800 triệu USD.

Sức mua tăng mạnh nhờ dịp Quốc khánh và mùa trung thu, khi nhu cầu sầu riêng làm nhân bánh tăng vọt. So với các nước xuất khẩu khác, hiện giá sầu riêng Việt Nam đang rẻ và cạnh tranh nhất, phù hợp với thị hiếu chuộng hàng giá hợp lý của người tiêu dùng Trung Quốc.

Đáng chú ý, không chỉ riêng Trung Quốc mà hầu hết các thị trường tiêu thụ đều tăng trưởng. Chẳng hạn, xuất khẩu sang Mỹ tăng 60%, đạt 363 triệu USD; Nhật Bản tăng 21%; Hà Lan tăng 39%; Malaysia tăng 67%. Điều này cho thấy hiệu quả của việc đa dạng hóa thị trường, giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc – vốn thường biến động theo mùa vụ và chính sách kiểm dịch.

Các mặt hàng khác như: chuối, dừa, dứa, chanh leo, xoài chế biến cũng ghi nhận tăng trưởng ổn định, góp phần làm cơ cấu sản phẩm đa dạng hơn so với các năm trước.

“Nhu cầu tiêu thụ rau quả vào cuối năm thường tăng cao, đặc biệt là sầu riêng trái vụ. Tuy Việt Nam vẫn còn nguồn hàng nhưng cũng chỉ còn khoảng 30%, nguồn cung khan hiếm sẽ giúp giá sầu riêng duy trì ở mức cao. Với nhu cầu từ Trung Quốc và sự hồi phục của các thị trường lớn như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, ngành rau quả được kỳ vọng tiếp tục lập kỷ lục mới, dự kiến kim ngạch xuất khẩu năm nay đạt mốc 8 tỷ USD, vượt gần 1 tỉ USD so với năm 2024” – ông Đặng Phúc Nguyên dự đoán.

Đầu tư công nghệ chế biến và bảo quản để đi đường dài

Theo đánh giá của Hiệp hội Rau quả Việt Nam, điểm khác biệt lớn năm 2025 là tốc độ tăng trưởng của nhóm chế biến đã vượt xa rau quả tươi, do các DN đã mạnh dạn đầu tư thêm nhà máy, dây chuyền hiện đại, mở rộng vùng chuyên canh và nâng cao chất lượng nguyên liệu, từ đó đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường nhập khẩu. Rau quả chế biến không chỉ giúp ổn định giá nông sản trong nước mà còn nâng giá trị gấp 3 - 5 lần so với hàng tươi, đồng thời kéo dài thời gian bảo quản.

Đóng góp kim ngạch xuất khẩu khá lớn trong toàn ngành rau quả phải kể đến sự đột phá của mặt hàng dừa. Tổng thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam Cao Bá Đăng Khoa cho hay, số nhà máy chế biến hiện đại được đầu tư bài bản tại Việt Nam đang tăng nhanh. Hiện đã có trên 45 nhà máy với sự tham gia của nhiều DN lớn có tên tuổi như: Betrimex, AIG, Lương Quới, Beinco... Nhờ vậy thị trường xuất khẩu cũng mở rộng lên tới 125 thị trường; sản phẩm chế biến sâu đã có tới hàng trăm sản phẩm và nhu cầu tiêu thụ vẫn đang tăng mạnh.

Nói về hiệu quả của đầu tư công nghệ chế biến sâu và bảo quản, Tổng Giám đốc Vina T&T Group Nguyễn Đình Tùng chia sẻ, nếu như hơn 10 năm trước, khó khăn lớn nhất của DN xuất khẩu rau quả là công nghệ bảo quản thì nay bài toán đó đã được giải quyết. Nhờ công nghệ bảo quản cải tiến, thanh long có thể bảo quản 45 ngày, nhãn khoảng 55 ngày, dừa hơn 60 ngày. Điều này giúp việc xuất khẩu sang Mỹ được kiểm soát tốt hơn và thuận lợi hơn.

Nhận định về tương lai của ngành hàng rau quả xuất khẩu, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung cho rằng, mục tiêu 10 tỷ USD vào năm 2030 hoàn toàn khả thi nếu xây dựng được vùng nguyên liệu đủ lớn, đảm bảo chất lượng cho các mặt hàng lợi thế như chuối, dừa, dứa, chanh leo, xoài. Xu hướng tiêu thụ nông sản nhiệt đới toàn cầu đang gia tăng sẽ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam.

Minh chứng rõ nét nhất là từ đầu năm nay, khi Trung Quốc siết kiểm soát nhập khẩu, nhiều DN trong nước đã tăng cường đầu tư vào quy trình từ vùng trồng đến đóng gói, xây thêm kho lạnh, cải tiến công nghệ bảo quản, thay đổi mẫu mã và xây dựng thương hiệu riêng để đáp ứng thị hiếu. Những giải pháp này giúp hoạt động xuất khẩu không chỉ phục hồi mà còn bền vững hơn.