10 triệu trẻ sơ sinh mỗi năm, Trung Quốc vẫn đau đầu vì già hóa

Một cố vấn chính phủ - nhà nghiên cứu cấp cao cho biết, số lượng trẻ sơ sinh hàng năm ở Trung Quốc sẽ ổn định ở mức khoảng 10 triệu trong khi dân số đang già đi nhanh chóng. Với hơn 70 triệu người ước tính từ 80 tuổi trở lên vào năm 2035, nhu cầu hỗ trợ chính sách trong các dịch vụ công tại Trung Quốc dự kiến sẽ tăng. 

He Dan, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Dân số và Phát triển Trung Quốc, một tổ chức nghiên cứu liên kết với Ủy ban Y tế Quốc gia, cho biết: “Tỷ lệ sinh giảm và dân số già hóa sẽ là vấn đề hiện hữu với toàn bộ quá trình phát triển hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa của Trung Quốc”.

Trong một bài đăng trên tạp chí Dân số và Sức khỏe của ủy ban, chuyên gia này nhận định, quy mô dân số sơ sinh ở Trung Quốc dự kiến sẽ dao động nhưng vẫn ở mức khoảng 10 triệu trong tương lai gần.

Năm ngoái, các bà mẹ Trung Quốc sinh 9,56 triệu trẻ sơ sinh - con số thấp nhất trong lịch sử hiện đại và lần đầu tiên giảm xuống dưới mốc 10 triệu. Các nhà phân tích cho biết tỷ lệ sinh có thể tiếp tục giảm xuống từ 7 triệu đến 8 triệu trong năm nay, lập mức thấp kỷ lục, khiến triển vọng nhân khẩu học của đất nước trở nên mờ mịt. 

Trong khi đó, tốc độ già hóa dân số của Trung Quốc cũng đang diễn ra nhanh chóng. Đến năm 2035, tuổi thọ trung bình của cả nước ước tính là hơn 80 tuổi, tăng từ mức 78,2 vào năm 2021.

Vào thời điểm đó, tổng dân số từ 80 tuổi trở lên sẽ đạt 70 triệu người và dự kiến sẽ tăng gấp đôi lên hơn 140 triệu vào năm 2050, đòi hỏi dịch vụ chăm sóc người cao tuổi chất lượng cao hơn và nhiều hơn nữa.

Năm ngoái, dân số Trung Quốc lần đầu tiên giảm trong sáu thập kỷ, khi số ca tử vong nhiều hơn số sinh và tổng dân số của nước này giảm mạnh từ 850.000 – 1,4118 tỷ vào năm 2022, thấp hơn con số 1,4126 tỷ một năm trước đó.

Một loạt chính sách theo chủ nghĩa tự nhiên được áp dụng ở cấp địa phương và trung ương, nhưng các chuyên gia thừa nhận rằng khó có thể có tác động ngay lập tức và Trung Quốc phải thích nghi với “tình trạng bình thường mới”.

Trong bài báo, chuyên gia này cũng chỉ ra rằng Trung Quốc không thể áp dụng những phương thức mà một số quốc gia khác đã thực hiện do tình trạng phát triển không đồng đều, cũng như những thách thức đặc biệt mà nước này phải đối mặt trong bối cảnh cải cách cơ cấu dân số.

“Mặc dù dân số Trung Quốc đã bước vào giai đoạn tăng trưởng giảm dần nhưng trong tương lai gần, con số này vẫn sẽ ở mức trên một tỷ người. Đến cuối thế kỷ, Trung Quốc sẽ vẫn là quốc gia đông dân thứ hai thế giới, với dân số cao hơn đáng kể so với các nước phát triển khác,” He Dan khẳng định.

Các nhà nhân khẩu học khác cũng đưa ra những dự đoán tương tự về tỷ lệ sinh của Trung Quốc, trong đó một số cho rằng tốc độ tăng dân số tự nhiên của Trung Quốc đã bước vào giai đoạn suy giảm bình thường. Nó có thể dao động quanh mức 0 trong vài năm tới, thay vì tiếp tục giảm và có thể giảm chậm. 

Mặc dù khủng hoảng nhân khẩu học được coi là một trong những trở ngại lớn đối với sự phục hồi kinh tế sau đại dịch vốn đã khó khăn của Trung Quốc, nhưng Stefan Angrick, phó giám đốc và nhà kinh tế cấp cao tại Moody's Analytics, đã chỉ ra trong một báo cáo hôm 10/10 rằng một vấn đề lớn hơn mà nền kinh tế Trung Quốc phải đối mặt là nhu cầu suy yếu trong nước. 

Ông nói: “Việc quá chú trọng đến nhân khẩu học và các yếu tố phía cung khác có thể trì hoãn chính sách tài chính và tiền tệ cần thiết trước cú sốc về cầu”. “Tích lũy vốn và cải thiện năng suất là những động lực phù hợp hơn, qua đó giúp duy trì tăng trưởng trong tương lai bất chấp lực cản nhân khẩu học ngày càng tăng".