|
Dấu hiệu nhận biết say nắng, say nóng
Say nắng, say nóng là hiện tượng rất thường gặp trong mùa hè. Không chỉ gây mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu... mà còn có thể gây đột quỵ, nếu không xử trí kịp thời có thể để lại các di chứng thần kinh không hồi phục và tử vong.
Nguyên nhân gây say nắng do khi lao động hoặc đi quá lâu ngoài trời nắng, nhiều tia nắng sẽ chiếu thẳng vào vùng cổ gáy. Dưới tác dụng liên tục của ánh sáng mặt trời gay gắt, trung tâm điều hòa thân nhiệt cơ thể sẽ bị chấn động làm rối loạn điều hòa thân nhiệt cùng với hiện tượng mất nước cấp của cơ thể.
Say nóng là tình trạng mất nước toàn thể kèm theo rối loạn điều hòa thân nhiệt, rối loạn vận mạch mà bản chất là do trung tâm điều hòa thân nhiệt không thích ứng với điều kiện thời tiết xung quanh.
Một đặc điểm chung là cả say nóng và say nắng đều dẫn đến tình trạng tăng thân nhiệt. Khi thân nhiệt tăng sẽ dẫn tới tăng quá trình đào thải mồ hôi làm cơ thể mất một lượng nước lớn, hiện tượng này nếu không được bù kịp thời sẽ dẫn tới hậu quả giảm khối lượng tuần hoàn gây trụy tim mạch, rối loạn chất điện giải nặng có thể gây tử vong.
Một yếu tố nguy cơ nữa khi nhiệt độ cơ thể tăng cao sẽ gây rối loạn hoạt động chức năng của rất nhiều cơ quan như tim mạch, hô hấp, thần kinh...
Các biểu hiện của say nắng, say nóng có thể tùy theo mức độ tăng thân nhiệt và thời gian. Có thể từ những biểu hiện nhẹ ban đầu là tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp trống ngực rồi đến trạng thái mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu, tay chân rã rời, kích thích nhẹ, khó thở tăng dần, chuột rút... và cuối cùng là ngất, hôn mê, trụy tim mạch, tử vong.
Để phòng ngừa say nắng, say nóng trong điều kiện thời tiết nắng nóng của mùa hè, ngoài các biện pháp chống nắng, chúng ta cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng. Đặc biệt không để cơ thể bị thiếu nước, mất nước rất nguy hiểm.
Dưới đây là một số gợi ý về thức uống giúp phòng và chống cảm nắng:
- Nước ép dưa hấu: Dưa hấu là món quà tuyệt vời của mùa hè. Không những ngon ngọt dễ ăn mà dưa hấu còn cung cấp cho cơ thể một lượng nước khá lớn và không ít các vitamin A, B, C; các nguyên tố vi lượng như sắt, can xin, magie...
|
Dưa hấu có vị ngọt, tính hàn có tác dụng thanh nhiệt, dùng cho các trường hợp say nắng, say nóng gây sốt nóng mất nước, miệng khô, họng khát, tiểu ít. Hạt dưa hấu có tác dụng hạ nhiệt, lợi tiểu, hạ huyết áp, tăng sinh lực.
- Nước mía: Theo y học cổ truyền, nước mía được xếp vào loại thức uống có tính mát, giúp giải nhiệt, giải khát nhanh chóng cho cơ thể. Với những ngày hè oi ả như này, 1 ly nước mía bên cạnh thì thật tuyệt.
Mía tươi cạo vỏ, đẵn khúc ăn tùy ý, hoặc ép thành nước để uống. Dùng cho các trường hợp sốt khô họng, tiểu rắt.
- Nước chanh: Chanh vắt lấy nước, thêm nước sôi nguội, có thể thêm đường, muối tùy ý. Nước chanh có tác dụng chống nắng, chống nóng, giải khát.
Nước chanh có thể giúp bạn loại bỏ các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn do say nắng.
- Nước rau má:Rau má có vị ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Khi bị say nắng, bạn có thể dùng rau má tươi xay nhuyễn, pha với nước hoặc nước dừa để uống. Bạn cũng có thể dùng rau má để nấu canh hoặc nấu lấy nước uống thay nước trà.
- Nước bột sắn dây: Say nắng, say nóng thuộc chứng "trúng thử" của y học cổ truyền, nói cách khác, là bị trúng nắng, trúng nóng. Nếu người bệnh cảm nắng kèm theo sốt nóng, nhức đầu, nóng ruột, buồn nôn, bạn có thể dùng bột sắn dây hòa với đường để uống là các triệu chứng trên sẽ nhanh chóng giảm đi.
Bột sắn dây có tính mát, giúp thanh nhiệt hiệu quả. Đặc biệt, trong sắn dây có chất Isoflavone giúp tăng lượng máu lên não, làm giảm huyết áp.
|
- Nước dừa: Nước dừa tự nhiên là một loại nước uống có tác dụng giải khát và bổ dưỡng. Các khoáng chất trong nước dừa như: kali, natri, canxi, magiê, selen, đồng, kẽm... rất phong phú và hỗn hợp các chất trong nước dừa tương tự như dịch trong tế bào.
Hàm lượng kali dồi dào trong nước dừa giúp cân bằng điện giải làm tối ưu hoạt động của hệ tuần hoàn, hệ thần kinh và hệ miễn dịch cũng như hỗ trợ việc hấp thụ và điều tiết chất lỏng, giúp bổ sung và bù nước cho cơ thể.
Uống trực tiếp nước dừa tươi không thêm đường, ngày 1-2 cốc có tác dụng giải nhiệt, phòng và chữa say nắng, khát nước hiệu quả.
- Nước bí đao: Bí đao không chỉ được dùng làm thực phẩm mà loại quả này còn có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, phòng ngừa say nắng nóng hiệu quả.
