Làn sóng lo ngại về chi phí sinh hoạt đắt đỏ đang lan rộng khắp nước Anh. Chi phí năng lượng tăng mạnh, vốn ảnh hưởng đến hàng triệu người tiêu dùng Anh trong năm ngoái, được nhận định sẽ trở nên nghiêm trọng hơn trong năm 2022 khi giá khí đốt và giá điện chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Thông tin từ ngành công nghiệp cho thấy do giá khí đốt bán buôn ở Vương quốc Anh vẫn cao hơn 4 lần so với cùng thời điểm năm ngoái, các hộ gia đình tại nước này sẽ phải đối mặt với hóa đơn năng lượng tăng vọt vào năm 2022. Kể từ tháng 1/2021 đến nay, giá khí đốt tại châu Âu đã tăng hơn gấp 5 lần, khiến người tiêu dùng và nhiều doanh nghiệp kiệt quệ tài chính, đồng thời đe dọa tiến trình phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19. Theo số liệu từ Sàn giao dịch Liên lục địa (ICE), chốt phiên giao dịch cuối tuần trước (7/1), giá khí đốt tự nhiên giao kỳ hạn của Vương quốc Anh vào khoảng 2,2 bảng Anh (tương đương 2,99 USD) mỗi therm (100.000 Btu). Con số này đã giảm so với mức kỷ lục 4,16 bảng (khoảng 5,65 USD) mỗi therm vào tháng 12/2021, nhưng vẫn khá cao so với mức 0,5 bảng (khoảng 68 xu Mỹ) mỗi therm vào cùng thời kỳ năm 2019.
Theo The Guardian, Liên đoàn các doanh nghiệp nhỏ Vương quốc Anh (FSB) cảnh báo khả năng tồn tại của hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ đang gặp rủi ro khi chi phí năng lượng leo thang gây thiệt hại cho các doanh nghiệp trong nỗ lực phục hồi sau dịch Covid-19. Các doanh nghiệp nhỏ, sử dụng gần 13 triệu lao động tại Anh, sẽ cảm nhận được “gánh nặng” của chi phí năng lượng trong những tuần tới khi bắt đầu thực hiện các hợp đồng dài hạn mới. Trong khi đó, Cơ quan quản lý năng lượng Anh - Văn phòng Thị trường Điện và Khí đốt (Ofgem) cho biết hơn 20 công ty năng lượng Anh đã phá sản kể từ tháng 8/2021 do giá khí đốt toàn cầu tăng kỷ lục khiến một số nhà cung cấp bị tổn thương và không thể phục hồi trước các cú sốc giá.
Theo kế hoạch, Ofgem sẽ điều chỉnh mức trần giá năng lượng vào tháng 2/2022, và các chuyên gia dự kiến hóa đơn năng lượng của người tiêu dùng nước này sẽ tăng khoảng 50% vào tháng 4 tới. Công ty quản lý tài sản Anh Investec cảnh báo chi phí tiêu thụ khí đốt trung bình mỗi hộ gia đình có thể tăng tới 56%, nhảy vọt từ mức 1.277 bảng Anh lên hơn 2.000 bảng Anh/năm vào tháng 4/2022, gây áp lực buộc chính phủ phải hành động trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng tăng. Còn ngân hàng Goldman Sachs dự báo hóa đơn năng lượng của người tiêu dùng tại Anh sẽ tăng khoảng 50%, song cảnh báo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của nước này sẽ vọt lên 6,8%, mức cao nhất trong lịch sử.
Ông Samuel Tombs, nhà kinh tế trưởng của công ty tư vấn Pantheon Macroeconomics, cho biết nếu mức tăng trên thành hiện thực, nó sẽ đẩy CPI của Anh tăng thêm 6,2%. Công ty tư vấn kinh tế Resolution Foundation của Anh cũng lưu ý nguy cơ mất việc của hàng triệu lao động làm việc cho doanh nghiệp nhỏ có thể gây ra “thảm họa” về chi phí sinh hoạt vào mùa Xuân, khi lương trì trệ và các hóa đơn thuế, năng lượng tăng. Những yếu tố này có thể biến 2022 trở thành một năm túng quẫn đối với nhiều người dân Anh.
Ngành năng lượng của Anh đã kêu gọi chính phủ can thiệp khẩn cấp để bảo vệ người tiêu dùng trước tình trạng hóa đơn năng lượng leo thang, tuy nhiên, hiện chính quyền London vẫn chưa công bố bất kỳ biện pháp nào.
Theo chuyên gia Torsten Bell - Giám đốc điều hành của Resolution Foundation, nhiệm vụ quan trọng của chính phủ trong năm 2022 phải là ngăn chặn thảm họa ảnh hưởng đến tiêu chuẩn sống của người dân. Chuyên gia Bell nhấn mạnh rằng chính phủ cần có hành động để giải quyết khoản chi phí năng lượng tăng vọt hơn 700 bảng Anh đối với một hộ gia đình bình thường. Vì mức tăng này sẽ gây rất nhiều khó khăn đối với những hộ có thu nhập thấp.
Các chuyên gia kinh tế cũng bày tỏ lo ngại rằng việc người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu để bù đắp cho hóa đơn tiền khí đốt và tiền điện có thể là lực cản đối với nỗ lực phục hồi nền kinh tế Anh trong năm nay về quy mô trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát.
