“Vắng bóng” căn hộ giá thuê dưới 10 triệu đồng/tháng
Anh Hoàng Văn Dũng – phụ trách kinh doanh cho một DN logistics có chi nhánh tại quận Tây Hồ (Hà Nội) cho biết, gia đình anh có 3 người, trước đây thuê một căn hộ 2 phòng ngủ ở gần nơi làm việc. Nhưng từ đầu năm 2025, chủ nhà đã tăng giá thuê thêm 1,5 triệu đồng, lên 13 triệu đồng/tháng (chưa tính các chi phí dịch vụ). Để tiết kiệm chi phí, gia đình anh đã phải chuyển sang thuê một căn hộ khác rộng khoảng 30m2, với 1 phòng ngủ. “Tuy nhiên, căn hộ 1 phòng ngủ này tôi đang phải chi trả 9,5 triệu đồng/tháng, cộng các loại phí dịch vụ điện, nước, vệ sinh..., mỗi tháng tôi phải chi trả 13 – 15 triệu đồng/tháng. Tôi muốn thuê nhà ở gần nơi làm việc để thuận tiện cho việc đi lại và cũng đã đi khảo giá ở một số địa điểm quanh khu vực quận Tây Hồ, Cầu Giấy... giá thuê mà tôi đang phải trả là mức chung đối với mặt bằng thuê căn hộ hiện nay” – anh Hoàng Văn Dũng nói.

Qua khảo sát thực tế của phóng viên Kinh tế & Đô thị, thời gian gần đây, trên thị trường căn hộ cho thuê giá liên tục tăng cao và cứ theo chu kỳ 1 – 2 năm/lần các chủ sở hữu lại tiếp tục tăng giá, bình quân từ 10 – 20% so với chu kỳ tăng gần nhất. Đặc biệt, ở khu vực trung tâm gần như “vắng bóng” căn hộ chung cư có giá thuê dưới 10 triệu đồng/tháng, giá thuê căn hộ 1 phòng ngủ phổ biến từ 9 - 15 triệu đồng/tháng, 2 phòng ngủ 15 - 20 triệu đồng/tháng; khu vực vùng ven, trung bình 6,5 - 15 triệu đồng/tháng... “Trước tình trạng giá bán nhà vượt xa khả năng tài chính của phần lớn người lao động, khiến việc thuê nhà trở thành giải pháp tất yếu. Đồng thời, đối với những người trẻ thành đạt, họ không còn mang nặng xu hướng sở hữu nhà ở với tâm lý “mảnh đất cắm dùi”, mà xem việc thuê nhà là tiêu chí để đánh giá sự thành đạt và mang lại những cơ hội trải nghiệm ở những không gian sống thông minh, hiện đại” – Phó Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS) Trần Văn Bình nhìn nhận.
Sản phẩm chung cư vốn bị xem là tài sản “tiêu sản” trước đây và không được đánh giá cao như nhà đất, đã trở thành loại hình kinh doanh hấp dẫn. Báo cáo thị trường từ Savills cho biết, giá thuê căn hộ dịch vụ tất cả các hạng (hạng A, B, C) ở 2 TP lớn là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh tăng đều theo hàng năm, bình quân 2% và 3%, với giá thuê tương ứng là 516.000 đồng/tháng và 580.000 đồng/tháng. Riêng ở Hà Nội, mức cho thuê phổ biến ở các hạng căn hộ dịch vụ từ 15 – 30 USD/m2, tùy vào vị trí, tiện ích...
Dữ liệu báo cáo thị trường khác từ VARS cho thấy, đến thời điểm cuối năm 2024, giá sơ cấp căn hộ chung cư trung bình tại Hà Nội đã đạt 70 triệu đồng/m2, tăng 35,4% theo năm, khi các dự án mở bán mới đều thuộc phân khúc cao cấp, hạng sang, kéo theo mặt bằng giá thứ cấp cũng tăng mạnh. Chỉ số giá căn hộ chung cư ở thị trường thứ cấp cũng tăng hơn 27% so với cuối năm 2023 và 72,4% so với quý II/2019. “Khi giá nhà tăng cao buộc các chủ nhà phải nâng giá thuê để bảo đảm lợi nhuận và cân bằng dòng tiền đầu tư. Bên cạnh đó, việc giá vật liệu xây dựng, chi phí bảo trì, phí quản lý chung cư gia tăng cũng góp phần đẩy giá thuê lên mức mới, đặc biệt đối với những căn hộ có vị trí tốt, tiện ích đầy đủ” - Phó Chủ tịch VARS Trần Văn Bình cho biết thêm.
Sớm có cơ chế cho lao động chất lượng cao thuê nhà
Với việc giá thuê nhà ngày càng tăng, thêm các khoản chi phí dịch vụ khác nên người trẻ sống ở TP lớn gần như không có tích lũy. Nhiều người không đủ khả năng chi trả nên đã buộc phải tìm kiếm những địa điểm thuê rẻ hơn ở khu vực vùng ven, thậm chí buộc phải rời khỏi TP. Nhưng việc dịch chuyển này mang đến nhiều khó khăn do hệ thống giao thông công cộng chưa phát triển, chi phí đi lại tăng, trong khi không phải công việc nào cũng có thể linh động thời gian hay được làm việc online.
“Với mức thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng, tôi sẽ dành 30 – 35% để thuê nhà, nhưng nếu mua nhà thì phải dành ra trên 70% thu nhập. Vì vậy tôi đã chọn giải pháp thuê nhà, để có thêm 30 – 35% thu nhập cải thiện cuộc sống hàng ngày và tích lũy, mà không bị áp lực trả nợ tiền vay mua nhà. Nhưng do giá thuê ở khu vực trung tâm cao, nên tôi đã phải thuê nhà cách chỗ làm việc khoảng 15km để giảm chi phí” – anh Nguyễn Vinh Hiển (kỹ sư công nghệ thông tin, đang thuê một căn hộ dịch vụ tại phố Trần Thủ Độ, huyện Thanh Trì) chia sẻ.
Khảo sát thực tế của phóng viên, mức chi phí bình quân người lao động phải chi trả thuê nhà ở khu vực trung tâm TP chiếm từ 35 – 50% thu nhập, trong khi đó ở khu vực vùng ven (cách trung tâm từ 15 – 20km) sẽ thấp hơn từ 20 – 30%, nên nhiều người trẻ có trình độ cao đang bắt đầu rời khỏi trung tâm đô thị. Mặc dù chất lượng sống chưa đáp ứng kỳ vọng, nhưng chi phí giá thuê nhà ở và các dịch vụ khác thấp hơn. Trong khi đó, tỷ suất lợi nhuận thực tế từ việc cho thuê căn hộ dao động từ 2 – 4%, tương đương và thấp hơn lãi suất gửi tiết kiệm, lợi nhuận này cũng không phải quá cao.
“Hiện nay, các tỉnh vệ tinh Hà Nội đang phát triển mạnh mẽ về kinh tế, với nhiều khu công nghiệp, khu đô thị mới được xây dựng; kèm theo đó là hệ thống hạ tầng và những trung tâm công nghệ, tài chính, dịch vụ, việc làm mới... Đáng chú ý, mức lương lại không chênh lệch nhiều so với thu nhập ở trung tâm Hà Nội, nhưng các khoản chi phí lại thấp hơn đáng kể, nên lao động trẻ đang có xu hướng rời khỏi trung tâm đô thị lớn. Về lâu dài, điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của TP, bởi thiếu đi lực lượng lao động chất lượng cao” – TS Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam (VNREA), nhìn nhận.
Theo đại diện lãnh đạo VNREA, trước thực trạng trên, Nhà nước cần phải có giải pháp để “giữ chân” lực lượng lao động trẻ có trình độ, trước hết là cơ chế, chính sách về nhà ở. Trước mắt, cần sớm nghiên cứu phát triển quỹ nhà ở cho thuê dài hạn với giá rẻ, ưu tiên nhóm lao động trẻ, công nhân viên chức, trí thức trẻ, lao động làm việc trong ngành nghề trọng điểm. Khuyến khích các chủ đầu tư tham gia xây dựng nhà ở giá rẻ thông qua cơ chế ưu đãi và đẩy mạnh phát triển hệ thống giao thông công cộng; Nhà nước có thể nghiên cứu áp dụng mô hình ký túc xá cho lao động đô thị như tại Singapore. Chính phủ nước này cung cấp nhà ở giá rẻ cho người trẻ, người độc thân và lao động có trình độ, giá thấp hơn thị trường 40 - 50%. Khi có đủ tài chính, họ có thể mua căn hộ này với chương trình trợ giá và vay mua nhà lãi suất thấp.
Tổng Giám đốc đại lý BĐS thương mại Avison Young Việt Nam David Jackson cho rằng, để phát triển quỹ nhà cho thuê ổn định, Nhà nước cần hoạch định chính sách phát triển nhà đúng trọng tâm hơn nữa, có sự hỗ trợ từ nguồn vốn dài hạn để giải quyết vấn đề an sinh xã hội. DN đầu tư cũng phải xác định đúng mục tiêu, đối tượng kinh doanh, ưu tiên đến người có nhu cầu thực, để định hướng cho lộ trình phát triển dự án, sẽ bảo đảm được giá trị tăng trưởng dài hạn.
Nhà nước cũng cần nghiên cứu triển khai mô hình nhà ở Purpose-Built Dormitories (ký túc xá chuyên dụng cho lao động) từ Singapore, chủ yếu phục vụ lao động nhập cư, lao động trẻ chưa có nhà ở. Mỗi ký túc xá có sức chứa từ 1.000 - 25.000 người, được xây dựng hiện đại. Bên cạnh đó, các DN phát triển BĐS của Việt Nam cũng cần đầu tư sản phẩm mức giá phù hợp, phục vụ nhu cầu thực. Bởi trước thực trạng tỷ suất lợi nhuận cho thuê sản phẩm cao cấp thấp, thì nhà đầu tư cũng “chán”, khi đó lực mua sẽ giảm sút, DN sẽ ngày càng khó khăn trong việc thanh khoản sản phẩm.
TS Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam