Đây là hội nghị cấp cao đầu tiên trong Năm Chủ tịch ASEAN 2014 của Myanmar.Hội nghị lần này diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực và ASEAN tiếp tục diễn biến nhanh chóng và phức tạp, với nhiều cơ hội và thách thức đan xen. ASEAN dành quyết tâm cao để thực hiện thành công Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015, đồng thời tích cực chuẩn bị cho giai đoạn phát triển sau 2015; tiếp tục củng cố và giữ vững đoàn kết, phát huy tiếng nói thống nhất đối với các vấn đề quan trọng ở khu vực, thúc đẩy liên kết nội khối và mở rộng ra Đông Á; mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ với các đối tác, cũng như nỗ lực duy trì vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực. Tuy nhiên, ASEAN đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức ngày càng phức tạp, đặc biệt là làm sao bảo đảm được chất lượng và đúng lộ trình việc triển khai các mục tiêu xây dựng Cộng đồng; duy trì đoàn kết và phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN, trong bối cảnh cạnh tranh các nước lớn gia tăng, đối với các vấn đề chiến lược liên quan đến hòa bình, ổn định, an ninh và phát triển ở khu vực, cũng như để thu hút sự quan tâm và tham gia của các đối tác vào hợp tác khu vực.
Toàn cảnh Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 23 diễn ra tháng 10/2013. Ảnh: AP
|
Với chủ đề "Đoàn kết hướng tới một cộng đồng hòa bình và thịnh vượng", hội nghị lần này sẽ tập trung bàn về tình hình triển khai Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, tương lai của Cộng đồng ASEAN, quan hệ đối ngoại của ASEAN và định hướng tương lai, cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế quan tâm. Hội nghị sẽ tập trung bàn thảo nội dung quan trọng về xây dựng Cộng đồng ASEAN và triển khai Kết nối ASEAN. Thời gian qua, ASEAN tiếp tục nỗ lực triển khai các biện pháp trong Lộ trình xây dựng Cộng đồng và đã đạt tỷ lệ đưa vào thực hiện khá cao. Tuy nhiên, chất lượng thực hiện các mục tiêu đề ra trong Lộ trình xây dựng Cộng đồng chưa cao; trong khi các chỉ tiêu còn lại phải thực hiện từ nay đến tháng 12/2015 là các nội dung hội nhập cao và khó.
Trong bối cảnh hạn chế cả về nguồn lực và thời gian, cả ba trụ cột chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội đều đã và đang xác định các lĩnh vực, biện pháp ưu tiên để triển khai trong năm 2014 và đến cuối năm 2015. Để chuẩn bị cho sự kiện hình thành Cộng đồng ASEAN vào ngày 31/12/2015, ASEAN đang xây dựng kế hoạch kỷ niệm, bao gồm cả chiến lược truyền thông và danh mục các hoạt động trên cả ba trụ cột để tiến hành ở cấp quốc gia và khu vực.
Trong dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24, nước Chủ tịch Myanmar cũng dự kiến sẽ tổ chức phiên họp giữa lãnh đạo cấp cao ASEAN với đại diện Đại hội đồng liên nghị viện các quốc gia Đông Nam Á (AIPA), thanh niên và xã hội dân sự, nhằm tăng cường trao đổi, thúc đẩy quan hệ giữa ASEAN với các tổ chức này, qua đó cùng tích cực đóng góp cho tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Tại hội nghị cấp cao lần này, dự kiến, lãnh đạo các nước ASEAN sẽ thông qua Tuyên bố Nay Pyi Taw về xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Đây là văn kiện mang tính định hướng cho các hoạt động hợp tác của ASEAN trong năm 2014. Theo thông lệ, Chủ tịch ASEAN sẽ ra tuyên bố về các kết quả của hội nghị.
Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24 và các hội nghị liên quan với tinh thần chủ động, tích cực và có trách nhiệm, với mục tiêu cùng các nước thành viên củng cố đoàn kết, duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong các tiến trình khu vực; đồng thời khẳng định vai trò và vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Sự tham gia của đoàn Việt Nam cũng nhằm thúc đẩy những vấn đề thuộc quan tâm chung của ASEAN và có lợi cho Việt Nam, góp phần nâng cao vai trò, vị thế quốc tế của Việt Nam phục vụ mục tiêu xây dựng và phát triển đất nước.
| Sau cuộc gặp các quan chức cấp cao và ngoại trưởng các nước ASEAN trong hai ngày 9 -10/5, các lãnh đạo ASEAN dự kiến sẽ bày tỏ quan ngại về tình hình căng thẳng leo thang ở Biển Đông trong Hội nghị thượng đỉnh ASEAN vào ngày 11/5 tại Myanmar. Trước đó, các nước thành viên ASEAN, như Singapore, đã bày tỏ quan ngại về tình hình căng thẳng ở Biển Đông gần đây và kêu gọi các bên kiềm chế, tránh những hành động đơn phương khiến căng thẳng leo thang. Singapore cũng kêu gọi ASEAN và Trung Quốc phối hợp làm việc để sớm đưa ra một Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). |
