Bài 1: Xây dựng không phép… muốn vẫn có cách

Cùng với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và tốc độ dân số cơ học tăng nhanh tại các đô thị, kéo theo nhu cầu về xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật, xã hội và nhà ở tăng nhanh. Nhưng trong quá trình này đã xảy ra những tiêu cực liên quan đến TTXD gây bức xúc trong dư luận và khó khăn cho cơ quan quản lý Nhà nước.

Đất nông nghiệp “điểm nóng” về xây dựng không phép

Tốc độ đô thị hóa trên cả nước diễn ra mạnh mẽ, sự gia tăng dân số cơ học đều đặn theo từng năm, khiến hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, nhu cầu về nhà ở tăng nhanh. Thế nhưng, ở các đô thị lớn – nơi thu hút rất đông người lao động đến sinh sống và làm việc, để có được một nơi “chui ra, chui vào”, một “mảnh đất cắm dùi”… là một câu chuyện không hề đơn giản.

Tại Hà Nội, với những người lao động, việc kiếm đất ở đã khó, mua được đất có sổ đỏ, xây cho mình một “tổ ấm” để an cư lạc nghiệp, mở nhà xưởng sản xuất càng trở lên khó khăn hơn rất nhiều. Và cũng từ đây, các mảnh đất xen kẹt, đất nông nghiệp… bỗng trở lên hút khách hơn bao giờ hết. Song, việc tổ chức xây dựng khi chưa được cơ quan chức năng chấp thuận đang tiềm ẩn rất nhiều hệ luỵ.

Huyện Hoài Đức – đơn vị hành chính chuẩn bị lên quận là một trong những ví dụ điển hình cho tình trạng dựng nhà ở, nhà xưởng… trên đất nông nghiệp. Không chỉ vậy, qua khảo sát, trong thời gian qua, các huyện ngoại thành Hà Nội vẫn ghi nhận vi phạm xây dựng. Các công trình xây dựng không phép, hoặc được cấp phép nhưng xây dựng sai thiết kế, ngày càng trở nên phổ biến như tại Đan Phượng, Thanh Trì, Gia Lâm… Các chủ đầu tư thường lợi dụng lỗ hổng trong công tác quản lý để triển khai xây dựng mà không tuân thủ quy định pháp luật.

Vi phạm xây dựng tại các huyện ngoại thành thường thể hiện qua nhiều hình thức khác nhau. Nhiều chủ đầu tư, cá nhân đã cố tình lách luật, xây dựng các công trình mà không có giấy phép hoặc tự ý thay đổi kết cấu, quy hoạch đã được phê duyệt.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng vi phạm này. Trước hết, sự thiếu hụt nguồn lực quản lý địa phương góp phần làm nản lòng các cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, nhu cầu về nhà ở và bất động sản ở Hà Nội ngày càng cao, khiến cho các cá nhân và tổ chức sẵn sàng vi phạm để tăng lợi nhuận. Hơn nữa, ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân còn yếu kém, dẫn đến việc xây dựng trái phép không được ngăn chặn kịp thời.

Bóc mẽ thủ thuật xây dựng sai phép

Theo tìm hiểu của chúng tôi cũng như những “cò mồi”, để có thể xây dựng các công trình trên đất nông nghiệp, ngoài việc phải có “mối”, “làm luật” theo giá chung, người có nhu cầu xây dựng, hoặc các tổ thợ được thuê, thầu phải tuân thủ nghiêm trình tự các bước, mua tôn, lưới che càng cũ càng tốt, trước hết dựng cột quây lại sau đó vào những ngày thứ Bảy, Chủ nhật là làm thần tốc bên ngoài, sau đó cứ túc tắc làm nội thất. Nguyên tắc là “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, phải có người trông nom, cảnh giới để tránh người lạ phát hiện… làm xong chỉ việc đến ở.

 

Ngoài thủ thuật “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, tại những công trình xây dựng không phép, một chiêu trò cũng đang được rất nhiều người thực hiện là: xin gia cố, cải tạo, cam kết giữ nguyên hiện trạng... Nói như vậy là bởi, tại công trình có địa chỉ 85 phố Trần Hữu Tước, phường Nam Đồng (quận Đống Đa) – công trình nguyên bản là 1 tầng, 1 tum mái tôn, không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, không được cấp phép xây dựng nhưng lợi dụng chủ trương cho phép cải tạo, sửa chữa và sự làm ngơ của chính quyền phường Nam Đồng, công trình trên đã được cải tạo thành 3 tầng, 1 tum.

Cũng với chiêu trò “cải tạo giữ nguyên hiện trạng”, công trình xây dựng giáp với trường mầm non Hoa Sen, đường Đặng Tiến Đông (giáp hồ Hoàng Cầu) dù nguyên bản là công trình có quy mô cải là 2 tầng. Song, sau khi tiến hành cải tạo, công trình này đã trở thành công trình cao 3 tầng.

Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định sẽ tiến hành kiểm tra, xử lý nghiêm. Thế nhưng, không hiểu vì lý do gì, dù công trình đã có quyết định xử phạt hành chính, đã được phản ánh từ khi “chớm” vi phạm đến khi đi vào sử dụng vẫn chưa được xử lý!?

(Còn nữa)