Bài cuối: Hướng tới một Hà Nội 'thích ứng' với biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu không còn là cảnh báo xa vời

Cơn bão Yagi đã mang đến những thiệt hại nghiêm trọng cho Hà Nội, làm bộc lộ rõ những hạn chế trong hạ tầng và quản lý đô thị. Không chỉ gió giật, mưa lớn gây ngập úng cục bộ ở nhiều khu vực, mà sự suy giảm hệ sinh thái tự nhiên cũng khiến TP dễ bị tổn thương hơn.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, tần suất các cơn bão mạnh và hiện tượng thời tiết cực đoan sẽ gia tăng, đây là một dấu hiệu cho thấy biến đổi khí hậu đang trở nên ngày càng khắc nghiệt.

Ngoài bão lũ, Hà Nội cũng phải đối mặt với nhiều hệ quả khác của biến đổi khí hậu, bao gồm nắng nóng kéo dài và ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Các đợt nắng nóng cực đoan có thể khiến nền nhiệt độ cao hơn 40°C, gây căng thẳng về sức khỏe cho người dân, nhất là người già và trẻ nhỏ.

Nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới cho thấy, biến đổi khí hậu có thể khiến Việt Nam mất khoảng 12 - 14,5% GDP mỗi năm vào năm 2050 và có thể khiến tới một triệu người vào tình trạng nghèo cùng cực vào năm 2030. Và với vai trò là Thủ đô – Trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước, Hà Nội sẽ là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Hành động để thích ứng

Trước những thách thức đó, Hà Nội cần thực hiện đồng bộ các biện pháp để thích ứng với biến đổi khí hậu, bao gồm việc nâng cấp cơ sở hạ tầng và tăng cường ý thức cộng đồng.

Đầu tiên, cần đánh giá hiện trạng và đưa ra giải pháp hoàn thiện hệ thống hạ tầng môi trường. Để đối phó với ngập lụt, TP đã đầu tư vào các dự án thoát nước và xây dựng các hồ điều hòa. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn chưa đủ sức đối phó với những trận mưa có lượng mưa lớn và thời gian dài như đợt bão Yagi vừa qua. Đầu tư thêm vào các giải pháp chống ngập úng, xây dựng hồ điều hòa và hệ thống cây xanh đô thị là điều cấp thiết để cải thiện tình hình ngập lụt tại Hà Nội thời gian tới.

Một phần quan trọng trong việc thích ứng là nâng cao nhận thức của người dân về biến đổi khí hậu. Chiến dịch tuyên truyền về phân loại rác thải tại nguồn, tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu sử dụng nhựa bắt đầu được triển khai tại Hà Nội. Tuy nhiên kết quả của các hoạt động này vẫn chưa đạt được hiệu quả cao. Việc khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động như trồng cây xanh, bảo vệ không gian công cộng là cần thiết để xây dựng một cộng đồng có ý thức bảo vệ môi trường cao hơn.

Ngoài các biện pháp ngắn hạn, phát triển kinh tế xanh bền vững là một giải pháp dài hạn. Hà Nội đã khởi xướng nhiều mô hình kinh tế xanh, bao gồm các khu công nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ và du lịch sinh thái. Những dự án này không chỉ giảm tác động tiêu cực đến môi trường mà còn góp phần tạo việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo ước tính, việc phát triển khu công nghiệp sinh thái có thể có thể giảm 7,2% tổng lượng phát thải khí nhà kính và giảm gần 1/6 lượng nước tiêu thụ công nghiệp, với tổng nhu cầu đầu tư 12,9 tỷ USD và doanh thu tiềm năng 4,9 tỷ USD hàng năm. Việc này được đánh giá sẽ góp phần vào mục tiêu phát thải ròng về 0 của quốc gia.

Chính quyền Thủ đô nhiều lần nhấn mạnh, phát triển kinh tế xanh, bền vững là con đường tất yếu để đảm bảo cho Hà Nội phát triển hài hòa, hiện đại và văn minh. Hà Nội không thể chỉ tập trung vào giải quyết hậu quả mà cần phải có tầm nhìn dài hạn và chiến lược thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu.

Theo các chuyên gia môi trường, Hà Nội cần chú trọng hơn nữa vào việc áp dụng các công nghệ xanh trong quản lý đô thị, kết hợp giữa giải pháp hạ tầng và ý thức cộng đồng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro thiên tai mà còn tạo dựng một TP bền vững và đáng sống.

Từ những bài học rút ra sau cơn bão Yagi, chúng ta càng hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc thích ứng với biến đổi khí hậu. Để đạt được mục tiêu này, không chỉ chính quyền mà mỗi người dân đều cần góp sức xây dựng một Hà Nội xanh – sạch – đẹp và bền vững.

Những nỗ lực từ các chiến dịch cộng đồng, những dự án kinh tế xanh, cùng với quyết tâm của cả chính quyền và nhân dân sẽ là nền tảng vững chắc để Hà Nội trở thành một TP phát triển toàn diện, hòa hợp với thiên nhiên, xứng đáng là niềm tự hào của cả nước.