Báo chí với sứ mệnh kiến tạo và lan tỏa văn hóa doanh nghiệp

T‌ại Hội thảo “Báo chí đồng hành xây dựng và phát triển văn hóa DN trong kỷ nguyên mới” do Cục Báo chí, Báo Văn Hóa (Bộ VHTT&DL) phối hợp với Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội (HANOISME) tổ chức, ‌‌PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Ủy viên BCH Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị cho hay, trong kỷ nguyên hội nhập, DN không chỉ cạnh tranh về sản phẩm hay dịch vụ, mà còn phải xây dựng và bảo vệ một giá trị vô hình, song không kém phần quan trọng đó là văn hoá DN.

Báo chí và truyền thông, với vai trò là “người thư ký thời đại” đang trở thành lực lượng quan trọng trong việc kiến tạo, phản ánh những giá trị cốt lõi mà DN theo đuổi, đồng thời giúp văn hóa DN được lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng, từ đó tạo điểm tựa vững chắc để DN bứt phá và cất cánh. 

Cốt lõi của phát triển bền vững

‌PGS.TS Nguyễn Thành Lợi đánh giá, văn hóa DN không thể chỉ được “hình thành” nội tại, mà còn cần được “lan tỏa” ra xã hội – nơi khách hàng, đối tác và cộng đồng là những đối tượng đánh giá và đồng hành. Do đó, báo chí và truyền thông giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kiến tạo, xây dựng hình ảnh, truyền tải giá trị và thúc đẩy hành vi đạo đức của DN, qua đó củng cố niềm tin của công chúng và góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh, bền vững.

Thông thường các đơn vị, DN xây dựng văn hóa của tổ chức mình dựa trên 2 yếu tố chính đó là định hướng chiến lược và những giá trị mà đơn vị đang sở hữu. Trong đó, định hướng chiến lược của DN là các mục tiêu rõ ràng mà đơn vị, DN đặt ra, gồm mục tiêu lâu dài và ngắn hạn. Ngoài ra, những giá trị mà DN sở hữu gồm đội ngũ nhân sự, môi trường làm việc, văn hóa giao tiếp công sở, các sản phẩm hữu hình và vô hình của DN, cách tổ chức, quản lý và giao tiếp của DN, biểu tượng, logo, slogan, đồng phục, thái độ ứng xử của các thành viên trong đơn vị.

Thông qua báo chí, truyền thông, các DN có thể công khai về hình ảnh và giá trị cốt lõi của mình trong môi trường truyền thông hiện nay. Thực tế cho thấy, báo chí không chỉ phản ánh hoạt động kinh doanh của DN mà còn kể câu chuyện về cách DN đối đãi với nhân viên, môi trường, cộng đồng – những yếu tố tạo thành đạo đức và bản sắc văn hoá DN.

Trong thời đại số, thương hiệu không chỉ là logo hay slogan, mà còn là hệ thống giá trị được truyền thông một cách nhất quán và minh bạch. Có được điều đó, báo chí là bệ phóng lan toả thương hiệu toàn cầu, giúp thương hiệu Việt Nam dễ dàng tiếp cận thị trường quốc tế. Các bài viết, chương trình phát thanh, truyền hình, video phóng sự có thể lan truyền mạnh mẽ trong thời gian ngắn, giúp nâng tầm thương hiệu và định vị văn hoá DN.

‌T‌heo PGS.TS Nguyễn Thành Lợi, báo chí có vai trò định hình về chuẩn mực đạo đức DN, đây là nội dung cốt lõi của truyền thông bền vững. Thực tế cho thấy, vấn đề đạo đức DN bao gồm các giá trị như tính minh bạch, trách nhiệm xã hội, công bằng, cân bằng… Trong đó, báo chí giữ vai trò “định hướng hành vi” khi phản ánh cả mặt tốt và xấu, từ đó thúc đẩy sự tuân thủ đạo đức trong hoạt động của DN. Thời gian qua có một số ví dụ khá điển hình như: báo chí điều tra về nạn lừa đảo tài chính từ các công ty cho vay trực tuyến, nhiều DN fintech chân chính như Tima, Fiin đã chủ động đẩy mạnh truyền thông về đạo đức nghề nghiệp, quy tắc bảo mật dữ liệu người dùng, khẳng định sự khác biệt tích cực.

‌Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí tăng cường thông tin về quản trị đạo đức hiện đại trong các DN tạo ra sự chú ý lớn của cộng đồng. Nhiều DN đã chú trọng xây dựng nội dung và tạo thương hiệu riêng qua các hoạt động của mình, từ đó khơi gợi cam kết đạo đức sâu sắc trong hoạt động của DN.

Lan toả đạo đức kinh doanh

Có thể khẳng định, báo chí, truyền thông và DN tạo nên một tam giác bền vững trong thời đại hội nhập. Khi báo chí đưa tin trung thực, DN minh bạch và công chúng phân biệt đúng, sai, chúng ta có thể xây dựng nên một hệ sinh thái kinh doanh lành mạnh – nơi văn hoá và đạo đức là nền móng của thành công. Do đó, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi cho rằng, hơn lúc nào hết, đối với DN cần chủ động hợp tác với báo chí, xây dựng đội ngũ truyền thông chuyên nghiệp, minh bạch thông tin và đầu tư cho các chiến dịch truyền thông nội bộ. Đối với cơ quan báo chí cần giữ vững tính khách quan, nhân văn, không thông tin một chiều; đồng thời phát huy vai trò phản biện xã hội trong định hình văn hoá kinh doanh lành mạnh.

‌Thương hiệu phải gắn liền với giá trị đạo đức. Trong một xã hội ngày càng quan tâm đến trách nhiệm xã hội và tính minh bạch, việc xây dựng thương hiệu không thể tách rời đạo đức DN. Khách hàng không chỉ mua sản phẩm, mà còn mua niềm tin vào cách DN vận hành và đối xử với con người, môi trường và cộng đồng. Báo chí là nơi kiểm định và củng cố niềm tin của công chúng.

Thực tế đã minh chứng, những tuyến bài điều tra của báo chí không chỉ phơi bày sai phạm, mà còn thúc đẩy các DN tự rà soát lại đạo đức nghề nghiệp, quy trình vận hành và trách nhiệm xã hội. Một thương hiệu bền vững là thương hiệu có khả năng tự sửa sai, tự cải tiến và dám đối diện với công luận. Vì vậy, đề cao đạo đức báo chí chính là nền tảng để xây dựng mối quan hệ tin cậy giữa báo giới và DN.

"Một môi trường truyền thông lành mạnh sẽ giúp DN an tâm hoạt động, đồng thời khuyến khích hành vi minh bạch và tử tế. Một khi hai bên tôn trọng nguyên tắc nghề nghiệp của nhau, cả xã hội sẽ được hưởng lợi. Khi xảy ra khủng hoảng truyền thông, báo chí cũng có thể đóng vai trò tái thiết niềm tin sau khủng hoảng đạo đức" - PGS.TS Nguyễn Thành Lợi nói.

Đồng thời chỉ ra, DN cần đầu tư nghiêm túc vào chiến lược truyền thông văn hoá. Còn, các cơ quan báo chí nâng cao chất lượng nội dung, đặc biệt trong mảng kinh tế – DN. Tăng cường và thúc đẩy sự hợp tác báo chí – DN trên nền tảng tôn trọng lẫn nhau. Xây dựng bộ quy chuẩn đạo đức truyền thông DN tiến tới đào tạo đội ngũ truyền thông nội bộ hiểu sâu sắc giá trị văn hoá tổ chức. Nếu báo chí được trao niềm tin và giữ vững đạo đức nghề nghiệp sẽ không chỉ là tấm gương phản ánh thực trạng DN, mà còn là người bạn đồng hành trong hành trình dựng xây thương hiệu bền vững và văn hoá DN có chiều sâu trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên hùng cường và thịnh vượng.