Bão Wipha gây thiệt hại diện rộng tại Đông Á

Tại Philippines, Cơ quan Quản lý và Giảm thiểu Rủi ro Thiên tai Quốc gia (NDRRMC) cho biết mưa lớn do bão đã khiến ít nhất 6 người thiệt mạng, hơn 800.000 người bị ảnh hưởng và gần 90.000 người phải sơ tán. Một vụ sập biển quảng cáo tại thành phố Quezon do gió mạnh đã gây thương vong.

Tình trạng ngập lụt nghiêm trọng xảy ra tại nhiều khu vực dân cư ở các tỉnh phía Bắc và thủ đô Manila, buộc chính quyền địa phương thiết lập các trung tâm tạm trú khẩn cấp.

Cơ quan Khí tượng Philippines (PAGASA) cảnh báo nguy cơ lũ quét và sạt lở đất tại các khu vực miền núi. Theo thống kê sơ bộ, một số nơi ghi nhận lượng mưa hơn 300mm trong vòng 48 giờ.

Tại Đài Loan (Trung Quốc), bão Wipha gây gió giật mạnh lên tới 126 km/h và mưa lớn tại khu vực phía Nam đảo. Hơn 50 chuyến bay bị hủy, hoạt động phà và đường sắt tại một số tuyến bị gián đoạn. Chính quyền các thành phố Cao Hùng, Bình Đông và Đài Nam yêu cầu người dân hạn chế ra ngoài, đồng thời cho học sinh nghỉ học nhằm đảm bảo an toàn.

Tại đặc khu hành chính Hồng Kông, Đài Khí tượng phát tín hiệu bão cấp 10 - mức cảnh báo cao nhất, vào tối 20/7. Gió giật trên 140 km/h làm đổ hơn 450 cây xanh, gây cản trở giao thông và hư hỏng nhiều phương tiện. Khoảng 200 người phải trú ẩn tại các trung tâm khẩn cấp. Hơn 300 chuyến bay bị hoãn hoặc hủy. Hoạt động giao thông đường thủy tạm dừng trên nhiều tuyến kết nối với Macau và Chu Hải.

Chiều 21/7, bão Talim đã đổ bộ vào thành phố Đài Sơn, tỉnh Quảng Đông, lúc 17h55 (giờ địa phương), gây mưa lớn tại nhiều khu vực như Dương Giang, Mậu Danh, Trạm Giang và miền bắc đảo Hải Nam.

Cơ quan khí tượng Trung Quốc cảnh báo nguy cơ cao xảy ra lũ quét và sạt lở đất tại các vùng đồi núi. Một số tuyến đường sắt cao tốc liên tỉnh qua Quảng Tây và Hải Nam đã phải tạm dừng hoạt động. Giới chức địa phương triển khai khoảng 33.000 bộ dụng cụ ứng phó thiên tai và khuyến cáo người dân hạn chế ra ngoài.

Thiệt hại về nông nghiệp và hạ tầng đang được thống kê, hiện chưa ghi nhận thương vong lớn.

Tại Hàn Quốc, hoàn lưu sau bão gây mưa lớn tại nhiều tỉnh phía Nam như Jeolla và Gyeongsang. Theo hãng thông tấn Yonhap, ít nhất 17 người thiệt mạng do lũ lụt và sạt lở, hàng chục người khác mất tích. Nhiều tuyến đường, cầu cống bị cuốn trôi, hàng trăm ngôi nhà hư hỏng.

Bộ Nội vụ và An ninh Hàn Quốc nâng mức cảnh báo thiên tai lên cấp cao nhất, đồng thời huy động lực lượng quân đội hỗ trợ sơ tán tại các điểm xung yếu.

Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), Wipha là một trong những cơn bão nhiệt đới mạnh nhất hình thành ở Tây Thái Bình Dương từ đầu mùa mưa 2025. Hình thành từ vùng áp thấp nhiệt đới ngoài khơi Philippines ngày 17/7, bão nhanh chóng mạnh lên và di chuyển theo hướng tây bắc, lần lượt ảnh hưởng đến nhiều quốc gia trong khu vực.

Hiện nay, bão đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới. Tuy nhiên, các cơ quan khí tượng tại Đông Á tiếp tục theo dõi sát sao do nguy cơ mưa lớn và các hiện tượng thời tiết cực đoan sau bão. Giới chuyên gia cảnh báo khả năng xảy ra lũ thứ cấp, sạt lở và ngập úng tại các vùng trũng và lưu vực sông lớn. 

Theo dữ liệu của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), mùa bão năm 2024 ghi nhận tổng cộng 23 cơn bão nhiệt đới ở khu vực Tây Thái Bình Dương, trong đó chỉ có 5 cơn đạt cấp độ bão mạnh khi đổ bộ đất liền. Tuy nhiên, riêng trong nửa đầu năm 2025, đã có ít nhất 4 cơn bão mạnh gây ảnh hưởng trực tiếp tới nhiều quốc gia Đông Á, trong đó Wipha được đánh giá là có phạm vi tác động rộng và chuỗi ảnh hưởng kéo dài nhất kể từ đầu năm.

Các chuyên gia khí tượng cảnh báo xu hướng thời tiết cực đoan đang gia tăng cả về tần suất và cường độ, dưới tác động của hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu. Không chỉ riêng Wipha, nhiều cơn bão trong thời gian gần đây xuất hiện sớm hơn bình thường, di chuyển bất thường và gây mưa cực đoan ngay cả sau khi đã suy yếu. Việc này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các nước trong việc nâng cấp hệ thống cảnh báo sớm, gia cố hạ tầng chống ngập và hoàn thiện quy trình sơ tán, cứu hộ tại chỗ.