Nếu ông Recep Tayyip Erdoğan chiến thắng trong cuộc bầu cử vòng hai hôm 28/5 ở Thổ Nhĩ Kỳ, thì chiến thắng này một phần nhờ vào "mạng lưới bảo trợ" hùng mạnh mà đương kim tổng thống xây dựng trong suốt hai thập kỷ cầm quyền.
Đảng Công lý và Phát triển (AKP) của ông Erdogan, được thành lập vào năm 2001, đã nổi lên là một hệ thống có tầm ảnh hưởng, đưa ra những hỗ trợ và hào phóng của nhà nước rộng khắp mà nhiều người dân phải dựa vào để kiếm sống.
Theo Murat Somer, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Koç của Istanbul nhận định, phần lớn cử tri cảm thấy phụ thuộc vào việc AKP nắm quyền để tiếp tục nhận được lợi ích từ nhà nước. “Những người đang ở trong tình thế bấp bênh cho rằng mối quan hệ của họ với quốc gia phụ thuộc vào mối quan hệ tốt đẹp với AKP. Họ phụ thuộc vào AKP.”
Ông Erdogan đã nhờ vào mạng lưới “cơ sở” rộng lớn để đảm bảo vị trí dẫn đầu vòng đầu tiên vào ngày 14/5 và tiến vào cuộc bỏ phiếu vòng hai hôm 28/5 nhằm đối chọi với đối thủ đối lập Kemal Kılıçdaroğlu.
Tuy nhiên, các nhà phê bình khẳng định sân chơi từ lâu đã nghiêng về phía ông Erdoğan, với việc vị tổng thống 69 tuổi triển khai một loạt các nguồn lực quốc gia trong chiến dịch tranh cử, trong khi các phương tiện truyền thông trực thuộc chính phủ theo sát câu chuyện của ông và AKP.
Chính phủ của ông Erdoğan đã mang đến cho đất nước "làn sóng" những khoản tài trợ trước bầu cử, bao gồm khí đốt miễn phí, điện giảm giá và 10 GB Internet miễn phí cho sinh viên. Việc tăng lương tối thiểu và lương công chức trước cuộc bỏ phiếu cũng có thể có lợi cho tổng thống.
Những "món quà" này được thiết kế để bù đắp cho bức tranh kinh tế ảm đạm của đất nước 85 triệu dân, trong bối cảnh giá cả tăng vọt và đồng lira giảm xuống mức thấp mới trong phiên giao dịch hôm 26/5, đang bào mòn sức mua của các cử tri.