Trẻ em đang sử dụng internet quá mức
Kỳ nghỉ hè của học sinh là khoảng thời gian quý giá để các em được vui chơi thoải mái và nghỉ ngơi sau những tháng ngày học hành miệt mài. Tuy nhiên, các em nghỉ hè ở nhà trong khi bố mẹ vẫn phải đi làm nên trẻ em có xu hướng sử dụng internet nhiều hơn so với thời gian trong năm học. Đồng nghĩa với việc các em có thể sử dụng internet quá mức và gặp nhiều rủi ro trên môi trường mạng.
Tại buổi tọa đàm trực tuyến “SNET 2023 – Online chuẩn – mùa hè vui” ngày 10/6, các diễn giả chia sẻ, theo số liệu khảo sát của UNICEF năm 2022 có 87% trẻ em từ 12 – 17 tuổi sử dụng internet ít nhất 1 lần/ngày; 74% các em sử dụng internet tại trường học với thời lượng 5 – 7 giờ/ngày. Trong khi đó, các khuyến cáo trước đại dịch Covid-19, trẻ chỉ nên sử dụng 2 – 3 giờ/ngày.
Giám đốc Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) Nguyễn Phương Linh cho rằng, trẻ em có quyền sử dụng internet nhưng cân đối thời gian sử dụng phù hợp để đảm bảo sức khỏe thể chất và tinh thần, tối ưu hóa việc phát triển của các em là rất quan trọng. Chúng ta phải rất lưu tâm khi mùa hè, không phải đi học, ít sự quản lý của cha mẹ, trẻ có thể sử dụng internet nhiều hơn, khiến các em dễ gặp những bệnh về mắt, đặc biệt là cận thị, ít vận động, giao tiếp với bên ngoài.
Phó Cục trưởng Cục Trẻ em Nguyễn Thị Nga cảnh báo, trẻ sử dụng internet quá nhiều có thể dẫn đến tình trạng nghiện internet và trở thành bệnh khó chữa. Ngoài ra, khi lên mạng, bên cạnh những lợi ích, các con dễ gặp rủi ro như: xem những hình ảnh, thông tin nội dung độc hại, không phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi, lộ bí mật đời sống riêng tư, bắt nạt trên mạng, bị dụ dỗ, lừa gạt, bị lôi kéo tham gia các hành vi không phù hợp, vi phạm pháp luật,…
Chia sẻ bí kíp để kiểm soát thời gian sử dụng intenet với bé Sâu 8 tuổi, anh Lê Xuân Đức – Nhà sáng tạo nội dung kênh Bố con Sâu cho hay: Bố con tôi đã thỏa thuận, ngoài thời gian dành cho học tập, con có nửa tiếng một ngày để xem các chương trình giải trí, sau khi đã hoàn thành xong nhiệm vụ học tập và công việc trong ngày.
Nhất trí với phương pháp của anh Lê Xuân Đức, Phó Cục trưởng Cục Trẻ em Nguyễn Thị Nga cho rằng, chính cha mẹ cũng cần tuân thủ các nguyên tắc này. Ví dụ, theo thỏa thuận thời gian ăn tối không ai sử dụng internet thì bố mẹ cũng cần thuân thủ, chứ không chỉ yêu cầu một chiều từ con cái. Trẻ con học bằng cách bắt chước nên rất cần bố mẹ làm gương cho con.
Cha mẹ đồng hành cùng con trên môi trường mạng
Thảo luận về một số rủi ro trẻ em hay gặp trên môi trường mạng, nhiều phụ huynh lo lắng về việc con có thể xem các nội dung thông tin độc hại hoặc tham gia những thử thách nguy hiểm, ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của trẻ. Bà Nguyễn Phương Linh thông tin: Với những nỗ lực của các cơ quan chức năng và DN nền tảng, thực tế 90% thử thách trên mạng là vô hại, còn có thử thách rất tích cực như: bảo vệ môi trường, sống tích cực, vui vẻ…
Tuy nhiên, chỉ với 10% thử thách nguy hiểm có thể còn xuất hiện. Các bạn nhỏ khi chưa có kiến thức kỹ năng số, có tư duy phản biện, không biết đâu là đúng, đâu là sai, đâu là phù hợp hay nguy hiểm với bản thân mình thì dễ bắt chước theo.
Chính vì thế, việc trang bị cho trẻ em các kiến thức về tư duy phản biện rất quan trọng. Cha mẹ cần cho các con xem kênh phù hợp lứa tuổi, cùng con thảo luận những tình huống thử thách trên mạng. Và cùng con xem bản thân có nên tham gia hay không, sẽ tăng tư duy phản biện và phản xạ tình huống cho các con “suy nghĩ trước khi hành động”.
Để bảo vệ trẻ em an toàn trên môi trường mạng, bà Nguyễn Phương Linh khuyên cha mẹ tiếp cận với con theo phương pháp đồng hành. Bằng tình yêu thương, cha mẹ hỏi han và tìm hiểu các trải nghiệm của con trên môi trường mạng, học tập từ con, cùng nói chuyện, tâm sự và tìm ra những giải pháp cho các tình huống, vấn đề con có thể gặp phải trên môi trường mạng.
Trong dịp hè, bố mẹ có thể tranh thủ lúc con rảnh rỗi cùng giao bài tập gia đình như tìm kiếm và trình bày, phản biện với nhau về các rủi ro trên môi trường mạng, giúp cả gia đình vừa học tập, vừa tăng kiến thức kỹ năng số. Bố mẹ và con cái nên lập một thỏa thuận cùng nhau bảo vệ cả gia đình an toàn trên mạng, trong đó cả bố mẹ và con cái đều có trách nhiệm. Ngoài ra, dù con có rắc rối hay trải nghiệm gì không hay trên mạng, con cũng có thể tìm kiếm sự trợ giúp của bố mẹ.
Để đồng hành và bảo vệ con an toàn trên môi trường mạng, bà Nga nhấn mạnh, bố mẹ cũng cần sẵn sàng học tập. Tốt nhất, chúng ta hãy bắt đầu học tập cách làm cha mẹ từ tiền hôn nhân và cả quá trình lớn lên cùng con. Gần đây, Cục Trẻ em và những cơ quan chức năng có rất nhiều chương trình học trực tuyến làm cha mẹ mà các gia đình nên cùng học tập.
Ngoài ra, các gia đình khi cần hãy tìm kiếm tư vấn và sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng và Tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em 111 - là người bạn đồng hành, miễn phí và luôn tận tình hỗ trợ.
