Ngày 28/7, tại hội trường Diên Hồng (Nhà Quốc hội) đã diễn ra Diễn đàn người lao động năm 2023 với chủ đề “Hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến người lao động và tổ chức Công đoàn”.
Cần quy định cụ thể về bữa ăn giữa ca
Bày tỏ ý kiến tại diễn đàn, anh Đinh Xuân Đức - công nhân Công ty TNHH Khởi Hùng (tỉnh Khánh Hòa) cho rằng, bữa ăn giữa ca của người lao động Việt Nam rất quan trọng, không như nhiều nước có thể chỉ là ăn nhanh chiếc bánh mì kẹp thịt.
Nếu người lao động được ăn bữa ca đảm bảo dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm thì sẽ có sức khỏe, làm việc tốt hơn. Tuy nhiên, hiện nay, pháp luật không có quy định cụ thể về bữa ăn giữa ca của người lao động cũng như nghĩa vụ của chủ doanh nghiệp phải lo bữa ăn giữa ca cho người lao động nên chất lượng bữa ăn giữa ca tại nhiều doanh nghiệp còn thấp, mặc dù Công đoàn cũng đã tham gia thương lượng, giám sát.
"Đề nghị Quốc hội quan tâm, trong quá trình sửa đổi, bổ sung luật, có quy định cụ thể về bữa ăn giữa ca và trách nhiệm của chủ doanh nghiệp trong vấn đề này"- anh Đức nêu.
Còn anh Nguyễn Đức Đại - công nhân Công ty Than Mạo Khê chia sẻ, công nhân ngành Than - Khoáng sản làm việc trong điều kiện lao động đặc biệt, nguy có bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp rất cao. Tuy nhiên, nội dung mức chi của Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động còn hẹp. Trong khi người lao động rất cần được chăm sóc sức khỏe như điều dưỡng, phục hồi chức năng cho người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và suy giảm sức khỏe; chi hỗ trợ khám sức khỏe định kỳ. Anh Đại đề nghị Quốc hội sớm sửa đổi Luật An toàn, vệ sinh lao động để bổ sung các nội dung trên vào luật.
Sẽ nghiên cứu sửa Luật An toàn, vệ sinh lao động
Trả lời kiến nghị của công nhân về bữa ăn giữa ca, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, Bộ luật Lao động đã có quy định về nội dung đối thoại tại nơi làm việc giữa người lao động sử dụng lao động và đại diện người lao động, Công đoàn. Do vậy, khi người lao động và Công đoàn có quan tâm đến việc bữa ăn giữa ca thì có thể trao đổi với nhau. Bên cạnh đó, cũng có quy định về thương lượng tập thể.
Hiện nay, tại nhiều Công đoàn đã đưa nội dung về bữa ăn giữa ca, đã được cải thiện rất đáng kể nhờ trong thương lượng tập thể. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cùng tiếp thu và xem xét kiến nghị trên dựa vào tổng kết từ thực tiễn.
Đối với kiến nghị về vấn đề an toàn vệ sinh lao động, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, thực tiễn thời gian qua Quỹ An toàn lao động kết dư tương đối tốt. Những nội dung cơ bản trong mục tiêu Quỹ đặt ra được giải quyết căn bản. Tuy nhiên, trong Luật đặt ra phạm vi chi cho quỹ này hẹp quá, mức chi thấp. Muốn sửa đổi phải sửa luật.
Thời gian tới, Bộ tập trung khuyến khích các đơn vị phòng ngừa, những đơn vị nào phòng ngừa tốt, không để xảy ra tai nạn thì được ưu tiên, khuyến khích. Đồng thời, tăng cường phòng ngừa, giúp người lao động trong quá trình tai nạn được phục hồi, điều dưỡng. Riêng vấn đề sửa Luật này, sẽ được đăng ký vào kế hoạch năm 2025.
Mức lương tối thiểu chưa đáp ứng được mức sống tối thiểu
Tiếp tục chương trình tại diễn đàn, chị H'CHUYÊN NIÊ - công nhân Nông trường cao su Cuôr Đăng, Công ty cổ phần cao su Đắk Lắk, tỉnh Đắk Lắk chia sẻ những khó khăn của công nhân khi tình trạng giá cả gia tăng nên mức lương tối thiểu chưa đáp ứng mức sống tổi thiểu của người lao động. Chị H'CHUYÊN NIÊ đề nghị Quốc hội tiếp tục quan tâm giám sát, có giải pháp tiếp tục cải thiện lương cho công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và mức lương tối thiểu vùng để người lao động nâng cao chất lượng cuộc sống.
Quan tâm đến vấn đề giảm giờ làm cho công nhân, anh Lại Hoàng Dũng - Chủ tịch Công đoàn Công ty Samsung Electronic, tỉnh Bắc Ninh chia sẻ, hầu hết anh chị em công nhân đều mong muốn được giảm giờ làm để có thêm thời gian chăm sóc gia đình, nhất là con nhỏ và tái sản xuất sức lao động. Vì vậy, đề nghị Quốc hội quan tâm giám sát, thúc đẩy để vấn đề này sớm trở thành hiện thực.
Chị Nguyễn Thị Thúy Hồng, công nhân Công ty May 10 nêu thực trạng công nhân lao động thiếu việc làm, mất việc làm do doanh nghiệp thiếu đơn hàng dẫn đến đời sống khó khăn. "Nhiều công nhân lao động vướng vào “tín dụng đen”. Chưa khi nào người lao động mong muốn được đi làm như bây giờ".
"Đề nghị Quốc hội và Chính phủ có giải pháp mở rộng thị trường, thu hút đầu tư, giải ngân vốn đầu tư công để tạo việc làm mới, việc làm bền vững, đảm bảo mức lương đủ sống cho người lao động"-chị Thúy Hồng đề xuất.
Sớm ban hành nghị quyết về chính sách xã hội tầm nhìn 2045
Trả lời nhóm nội dung này, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, dự kiến tháng 10/2023 Trung ương sẽ ban nghị quyết về chính sách xã hội tầm nhìn đến năm 2045, trong đó đưa ra các mục tiêu đặt ra rất rõ ràng, phấn đấu đến năm 2023 Việt Nam sẽ là quốc gia tiên phong về chính sách xã hội; đồng thời dự kiến sẽ lựa chọn 3 khâu đột phá liên quan đến vấn đề xã hội và công nhân.
Thứ nhất là tạo thị trường lao động ổn định, trọng tâm là tạo sinh kế lao động bền vững; thứ hai là tập trung vào các thiết chế tối thiểu về y tế giáo dục đáp ứng yêu cầu của quốc gia thu nhập trung bình cao; thứ ba tập trung phát triển hệ thống nhà ở xã hội, mục tiêu đến năm 2025 xã hội hóa 100 nghìn căn nhà, năm 2030 giải tỏa tất cả các nhà tạm khu vực nông thôn đặc biệt là sẽ tập trung xây dựng 1 triệu căn hộ cho công nhân và người thu nhập thấp.
Về về vấn đề cải cách tiền lương, theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, trong thời gian 3 năm dịch Covid-19, khu vực công chức, viên chức không tăng lương tăng, nhưng có 3 đối tượng vẫn được điều chỉnh được tăng lương là công nhân khu vực doanh nghiệp qua điều chỉnh lương tối thiểu vùng và đối tượng người có công, bảo trợ xã hội. Từ 1/7/2023 các đối tượng liên quan cũng đã được điều chỉnh tăng lương theo Nghị định 24/2023/NĐ-CP tăng mức lương cơ sở.
Đối với lương tối thiểu vùng, dự kiến ngày 8/8 tới, Hội đồng tiền lương Quốc gia cũng sẽ họp nghe ý kiến của các bên: Đại diện doanh nghiệp (VCCI), đại diện người lao động (Tổng LĐLĐ Việt Nam) để đánh giá thực trạng tình hình. Từ đó tính toán phương án có điều chỉnh lương tối thiểu vùng trong năm 2023 hay không và điều chỉnh ở mức độ nào. "Tinh thần là sẽ có sự hài hòa nhất tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển và đảm bảo thu nhập, quyền lợi của người lao động"-Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.
Trước mong muốn được có việc làm của người lao động, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh thông tin, dự kiến diễn đàn về kinh tế xã hội của Quốc hội được tổ chức vào tháng 9 năm tới sẽ đề cập đến nội dung này…
