Giá dầu ngọt nhẹ WTI của Mỹ đã lao dốc 40% kể từ khi chạm mức cao nhất 4 năm trên 76 USD/thùng hồi tháng 10 năm ngoái. Trong khi đó, giá dầu Brent chạm đáy kể từ tháng 8/2017 trong tuần cuối cùng của tháng 12/2018.
Các nhà phân tích năng lượng cho rằng những yếu tố đã đẩy giá “vàng đen” sụt giảm thê thảm trong quý IV/2018 sẽ không biến mất, mà sẽ tiếp tục kéo dài sang năm nay.
Giá dầu ngọt nhẹ WTI của Mỹ đã lao dốc 40% kể từ khi chạm mức cao nhất 4 năm trên 76 USD/thùng hồi tháng 10 năm ngoái. |
Dầu mỏ vốn là một phong vũ biểu quan trọng về tăng trưởng kinh tế trong tương lai và giá nhiên liệu này trong những tháng qua cũng biến động theo diễn biến của thị trường chứng khoán.
Áp lực đi xuống của giá dầu phản ánh những lo ngại về sự tăng bùng nổ sản lượng dầu đá phiến tại Mỹ và đà giảm tốc của nền kinh tế toàn cầu.
Thậm chí, thỏa thuận cắt giảm sản lượng giữa Tổ chức Các nước Xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh được nhận định chưa đủ khả năng để đảo ngược xu hướng mất giá trên thị trường dầu trong năm 2019.
Sau đây, trang tin CNN Business đưa ra 4 yếu tố có thể tác động lớn đến thị trường dầu mỏ trong năm 2019:
1. Tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm tốc
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới sẽ giảm về mức 2,5% trong năm 2019, thấp hơn mức tăng 2,9% trong năm 2018. Các hoạt động kinh tế suy giảm sẽ dẫn tới nhu cầu tiêu thụ năng lượng giảm mạnh.
Trước đó, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cũng cảnh báo về nhu cầu “tương đối yếu” ở châu Âu và các nước phát triển ở châu Á. Bên cạnh đó, IEA còn nhấn mạnh tới đà tăng trưởng kinh tế chậm lại tại Ấn Độ, Brazil và Argentina, một phần là do sự suy yếu của các đồng nội tệ.
Hồi cuối tháng 12, OPEC lên tiếng cảnh báo rằng nhu cầu dầu mỏ trong năm 2019 sẽ giảm 1 triệu thùng/ngày so với năm ngoái.
“Yếu tố chính tác động tới nhu cầu dầu sẽ là triển vọng kinh tế thế giới", ông Robin Mills, Giám đốc điều hành tại công ty tư vấn năng lượng Qamar Energy, cho biết. "Triển vọng kinh tế sẽ nhận được sự hỗ trợ một phần từ mức giá dầu thấp hơn, song nhìn chung, nền kinh tế toàn cầu dường như sẽ tăng trưởng chậm lại".
Diễn biến giá dầu sẽ là cơ sở để OPEC và các đồng minh đưa ra quyết định tiếp theo sau khi thỏa thuận giảm sản lượng này hết hiệu lực vào tháng 6 tới. |
2. OPEC và Nga
Trước đó, đầu tháng 12/2018, OPEC và các đồng minh, dẫn đầu là Nga, đã nhất trí cắt giảm 1,2 triệu thùng/ngày từ tháng 1/2019.
Các thành viên OPEC cam kết giảm tổng cộng 800.000 thùng/ngày trong 6 tháng. Trong khi đó, Nga và các đối tác khác đồng ý cắt giảm thêm 400.000 thùng/ngày.
Việc các nước trong và ngoài OPEC đạt được thỏa thuận cắt giảm sản xuất đã đẩy giá dầu lên cao hơn, nhưng hiệu ứng đi lên của thị trường dầu chỉ kéo dài trong vài ngày.
Diễn biến giá dầu mỏ sẽ là cơ sở để OPEC và các đồng minh đưa ra quyết định tiếp theo sau khi thỏa thuận giảm sản lượng này hết hiệu lực vào tháng 6 tới.
Chuyên gia Russ Mould của Công ty đầu tư trực tuyến AJ Bell , nhận định: "Nếu giá dầu vẫn dưới mức 60 USD/thùng, thì nhiều khả năng OPEC sẽ gia hạn thỏa thuận cắt giảm sản lượng". Theo ông Mould, nếu giá “vàng đen” phục hồi lên ngưỡng 80 USD/thùng, tổ chức này sẽ tăng sản lượng một lần nữa.
3. Lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ lên Iran
Trong tháng 11/2018, chính quyền Mỹ khiến giới đầu tư bất ngờ khi tạm thời miễn lệnh trừng phạt đối với ngành dầu mỏ Iran cho 8 quốc gia, cho phép họ tạm thời tiếp tục mua dầu từ Tehran.
Biện pháp miễn trừ lệnh trừng phạt sẽ hết hạn trong tháng 5/2019 và hiện chưa rõ là liệu Mỹ có tiếp tục gia hạn thêm hay không.
Ông Spencer Welch - Giám đốc phụ trách mảng thị trường dầu thuộc công ty nghiên cứu IHS Market, nhận xét: “Khó mà đoán được điều gì xảy ra tiếp theo, vì Mỹ thay đổi hoàn toàn quan điểm trong việc trừng phạt Iran ".
"Mỹ không muốn giá dầu mỏ tăng lên mức cao, vì vậy nhiều khả năng chính sách của Mỹ sẽ chịu tác động từ diễn biến giá năng lượng, và điều này lại phụ thuộc phần nào vào mức độ hiệu quả từ thỏa thuận cắt giảm sản lượng của OPEC", ông Welch nói thêm.
4. Sự bùng nổ của ngành dầu đá phiến của Mỹ
Trong tháng 9/2018, Mỹ đã trở thành quốc gia sản xuất dầu lớn nhất thế giới, lần đầu tiên vượt qua sản lượng dầu mỏ của Nga và Ả Rập Saudi kể từ năm 1973.
Điều này cho thấy sự bùng nổ của ngành khai thác dầu đá phiến ở Mỹ đã định hình lại tình hình ngành công nghiệp dầu toàn cầu. Sản lượng dầu của Mỹ đã tăng hơn gấp đôi chỉ trong vòng 10 năn gần đây.
Ngoài ra, việc Mỹ vươn lên vị trí dẫn đầu sản xuất dầu mỏ của thế giới còn làm gia tăng sự hoài nghi về khả năng tác động tới giá dầu của OPEC.
"Một trong những yếu tố đằng sau việc OPEC mất dần ảnh hưởng trong ngành dầu mỏ chính là sự bùng nổ sản lượng của các quốc gia ngoài OPEC”, ông Jameel Ahmad - trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường của FXTM, nhận định. Theo nhà phân tích Ahmad, hiện không quốc gia nào vượt qua Mỹ ở lĩnh vực này trong những năm qua.