Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), nguy cơ ngộ độc thực phẩm thường tăng cao trong mùa hè khi thời tiết nóng ẩm, thuận lợi cho các loại vi khuẩn phát triển, xâm nhập đồ ăn, thức uống. Đặc biệt, khi du khách ăn, uống thực phẩm được giới thiệu là đặc sản địa phương của những người bán dạo ngoài trời tại các điểm du lịch thì rất dễ bị ngộ độc do bị nhiễm bẩn từ bụi, côn trùng, vệ sinh không đầy đủ hoặc do vi khuẩn phát triển dễ dàng hơn khi thực phẩm không được bảo quản trong vùng nhiệt độ an toàn.
Thêm vào đó, thói quen sử dụng, chế biến, bảo quản thực phẩm không đúng cách cũng là nguyên nhân gây ra các vụ ngộ độc. Những vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm thường gặp là vi khuẩn tả, vi khuẩn E.coli, Campylobacter... Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm có thể bắt đầu trong vòng vài giờ sau khi ăn thực phẩm bị ô nhiễm, thường bao gồm: Buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Tùy từng loại ngộ độc có thể gây sốt hoặc có triệu chứng rối loạn về thần kinh. Mức độ biểu hiện của các triệu chứng phụ thuộc vào chủng vi khuẩn gây ngộ độc.
Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm khi đi du lịch, hãy tham khảo những cách dưới đây:
Tránh thức ăn chưa nấu chín
Một trong những cách quan trọng nhất để ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm là tránh ăn thực phẩm chưa nấu chín. Không nên ăn những món được giới thiệu là ngon, bổ hay mới lạ, hấp dẫn như các món gỏi, món sống. Đây là những loại thức ăn không an toàn hàng đầu, tiềm ẩn nguy cơ chứa mầm bệnh cao.
Nhiệt độ cao có thể giết chết các vi khuẩn gây bệnh tiêu hóa trong thực phẩm. Nhiệt độ mát hoặc ấm hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn, nấm gây bệnh, vì vậy hãy ăn những món đã được nấu chín để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tuyệt đối không ăn thức ăn chưa nấu chín như tiết canh, nem chua, nem chạo, gỏi, các loại rau sống ăn kèm... Khi đi du lịch, hãy cố gắng tránh các loại thực phẩm như thịt cá, rau củ chưa nấu chín càng nhiều càng tốt. Đối với các loại hoa quả khi ăn phải chú ý rửa sạch, gọt vỏ để tránh bị nhiễm thuốc trừ sâu, thuốc bảo quản.
Cẩn thận với nước uống
Không chỉ vấn đề đồ ăn, để phòng tránh ngộ độc thực phẩm khi đi du lịch, mọi người cũng cần lưu ý đến vấn đề nước uống. Luôn đảm bảo mang theo nước uống đóng chai ở mọi nơi bạn đến trong chuyến du lịch của mình. Bạn không thể chắc chắn liệu nguồn nước địa phương nơi mình đến có bị ô nhiễm hay không, vì vậy đừng mạo hiểm. Tốt nhất là sử dụng nước đóng chai để đánh răng.
Hạn chế sử dụng đá lạnh trong các loại đồ uống khi bạn không chắc chắn nước sử dụng làm lạnh, làm đá đã được tiệt khuẩn trước khi sử dụng. Đặc biệt, khi đi du lịch vào mùa nóng cần cẩn thận với việc sử dụng nước đá, không nên ăn kem hay uống nước giải khát ướp lạnh dọc đường.
Luôn rửa tay sạch sẽ
Giữ bàn tay sạch sẽ là một hành động nhỏ nhưng rất có lợi cho sức khỏe. Mọi người nên rửa tay sạch bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Có thể sử dụng dung dịch khử khuẩn khi điều kiện không thuận lợi.
Chọn quán ăn đảm bảo an toàn
Khi đi du lịch, người ta sẽ luôn muốn nếm thử các món ăn địa phương. Nên chọn quán ăn nơi thường xuyên phục vụ người dân địa phương. Một nhà hàng đang phục vụ người dân địa phương và được nhiều người ghé thăm thường có nguồn thực phẩm tươi sống hơn.
Ngoài ra, chúng ta không nên ăn các món chế biến sẵn bày bán dọc đường ở các khu du lịch hay trên bờ biển. Những đồ ăn này không biết đã được nấu chín lâu chưa, vì khi thực phẩm đã nấu chín để ở nhiệt độ thường sau 2 giờ là đã có nguy cơ gây ngộ độc.
Theo PGS. TS Vũ Đức Định, nguyên giảng viên chuyên khoa tiêu hóa Học viện Quân y: khi đi du lịch cần tìm hiểu kỹ địa điểm du lịch và các quán ăn, lựa chọn những quán ăn được chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm. Tốt nhất hãy hỏi kinh nghiệm của những người dân địa phương về các món ăn lạ và cân nhắc về những món chưa từng ăn, tốt nhất không ăn các món gỏi sống, nên ăn chín uống sôi.
Thận trọng với sữa
Mặc dù sữa ngon và tốt cho sức khỏe, nhưng nó cũng dễ bị nhiễm khuẩn và có thể chứa mầm bệnh, đặc biệt là với sữa tươi. Một trong những cách để tránh ngộ độc thực phẩm là thận trọng hơn một chút khi tiêu thụ sữa, kể cả trong các loại đồ uống như cà phê sữa. Hãy chắc chắn bạn sử dụng sữa đã nấu chín, vì vậy nếu bạn muốn thêm sữa vào trà hoặc cà phê, hãy đảm bảo rằng nó đã được đun sôi.
Mang theo thuốc chống ngộ độc
Tốt nhất hãy luôn chuẩn bị sẵn cho mình các loại thuốc tiêu hoa như Toplife, Lababa, Omeprazol…., thuốc phòng ngừa cho bệnh tiêu chảy như Becberin, Cloroxit… Khi cảm thấy bụng mình không ổn, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì thuốc và thực hiện theo.
