Đây được đánh giá là khâu phức tạp, khó khăn nhất, có ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ dự án quan trọng này.
Nút thắt nhiều năm
Quận Thanh Xuân là một trong những địa bàn phát triển đô thị hóa “nóng” nhất của Hà Nội, áp lực giao thông cũng theo đó nặng nề hơn từng ngày. Nhu cầu mở rộng, hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông của quận Thanh Xuân đang rất cấp bách, đặc biệt là tại những khu vực có nút thắt tồn tại từ nhiều năm qua như đường Nguyễn Tuân, phường Thanh Xuân Trung.
Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Thanh Xuân Đinh Văn Hải nhận định, trên địa bàn quận hiện có hai trục giao thông hướng tâm trọng yếu, tầm ảnh hưởng lan tỏa cả tới các quận lân cận là đường: Nguyễn Trãi và Lê Văn Lương. Cả hai tuyến trục chính này đã được TP đầu tư khá hoàn chỉnh, bài bản.
Các nút giao Nguyễn Trãi – Khuất Duy Tiến, Lê Văn Lương – Vành đai 3 đều đã có giao thông đa tầng, nâng cao mạnh mẽ năng lực thông hành. Tuy nhiên, một số tuyến đường ngang kết nối hai trục chính nói trên lại chưa được đầu tư đồng bộ, làm hạn chế khả năng lưu thông toàn khu vực.
Đơn cử như đường Nguyễn Tuân, nối từ Nguyễn Trãi sang Lê Văn Lương, mới được đầu tư mở rộng một đoạn từ năm 2003. Hiện nay còn 720m đang là điểm tắc nghẽn cục bộ, đặc biệt đoạn từ ngõ 162 Nguyễn Tuân - Nguyễn Huy Tưởng. Đoạn từ Nguyễn Trãi - Nguyễn Huy Tưởng cũng chưa hoàn thiện một phần, gây ùn ứ giao thông trong giờ cao điểm.
Sau khi hầm chui Lê Văn Lương đi vào hoạt động, lưu lượng đổ dồn vào khu vực đường Hoàng Minh Giám - Nguyễn Tuân có xu hướng gia tăng mạnh hơn. Chuyên gia giao thông, thạc sĩ Nguyễn Đình Chiển nhận định: “Nếu không gỡ nút thắt đường Nguyễn Tuân, ùn tắc giao thông sẽ ngày càng diễn biến phức tạp hơn không chỉ trên tuyến này mà còn lan rộng ra cả hai trục chính Nguyễn Trãi, Lê Văn Lương”.
Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Thanh Xuân Đinh Văn Hải cho biết, việc hoàn thiện dự án cải tạo mở rộng đường Nguyễn Tuân đã trì hoãn nhiều năm qua, đến nay trở nên rất cấp bách. Do đó, Ban đã xin chủ trương, lập dự án để thực hiện việc mở rộng, cải tạo nhằm tăng cường lưu thông cho các trục giao thông ngang, trong đó có đường Nguyễn Tuân.
Đề xuất chính sách đặc thù
Chủ tịch UBND phường Thanh Xuân Trung Nguyễn Mạnh Đạt cho biết, hiện có 11 tổ chức thuộc diện GPMB phục vụ dự án cải tạo, mở rộng đường Nguyễn Tuân đã bàn giao mặt bằng. Tuy nhiên, công tác GPMB đối với 160 hộ gia đình vẫn còn một số tồn tại khó khăn. Cụ thể, hiện đã phê duyệt 121 phương án bồi thường, hỗ trợ đối với hộ dân, còn 39 hộ chưa thể phê duyệt phương án GPMB.
Trong 121 hộ đã phê duyệt phương án mới chỉ có 64 hộ nhận tiền và bàn giao mặt bằng. Ông Nguyễn Mạnh Đạt nói: “Khó khăn chính nằm ở một số hộ gia đình có nguồn gốc đất là đất lưu không, hoặc chưa xác định được nguồn gốc đất”.
Một số hộ được Công ty Thủy tinh và Viện Công nghệ xạ hiếm tạm giao đất để sử dụng từ nhiều năm trước. Tại Quyết định giao đất cũng ghi rõ đây là phần đất lưu không và khi nào Nhà nước thu hồi sẽ không được đền bù.
Tuy nhiên, quá trình triển khai GPMB, nhiều hộ dân vẫn không đồng thuận, làm đơn thư kiến nghị, khiếu nại. Ông Đinh Văn Hải chia sẻ: “Nguyên nhân chính của những khó khăn, vướng mắc này là do công tác quản lý đất đai, tình trạng cư trú của công dân giai đoạn trước đây chưa được chặt chẽ, hồ sơ lưu trữ cũng không đầy đủ”.
Ông Đinh Văn Hải cũng cho rằng, chính sách đền bù, hỗ trợ GPMB hiện nay vẫn còn bất cập, đơn giá đền bù thấp hơn so với giá thực tế trên thị trường. Đối với 22 trường hợp không xác định được nguồn gốc sử dụng đất tại dự án đường Nguyễn Tuân, chính sách đền bù và hỗ trợ rất thấp.
“Vì vậy, người dân không đồng tình với phương án dự thảo của Hội đồng đền bù GPMB quận đưa ra. Chúng tôi cũng đã đề xuất với các sở, ngành của TP để có các chính sách đặc thù đảm bảo quyền lợi cho người dân” - ông Đinh Văn Hải nói.
Liên quan đến một số trường hợp không thuộc diện được đền bù, ông Nguyễn Mạnh Đạt cho biết, UBND TP đã có văn bản trả lời, chấp thuận cho đền bù bằng 30% giá trị đất ở theo khung giá TP. UBND phường, quận đang nỗ lực tuyên truyền, vận động người dân chấp hành đúng chủ trương, chính sách của Nhà nước, bàn giao mặt bằng sớm để triển khai dự án.
Nhiều chuyên gia cho rằng, công tác GPMB có vai trò quyết định đến tiến độ của dự án. Bên cạnh đó, việc hình thành nhà cửa, hộ gia đình sinh sống trên đất lưu không, đất không rõ nguồn gốc cũng có trách nhiệm của chính quyền địa phương thời kỳ trước.
Thạc sĩ Nguyễn Đình Chiển cho rằng: “Quận Thanh Xuân nên nỗ lực tìm giải pháp hài hòa, đảm bảo công tác GPMB, đồng thời chia sẻ với khó khăn của người dân. UBND TP Hà Nội cũng cần quan tâm, hỗ trợ tối đa cho UBND quận Thanh Xuân trong quá trình GPMB”.
