| TS Trần Kim Chung - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư (CIEM) |
Câu chuyện gắn sao cho chung cư như loại hình khách sạn một lần nữa đang được bàn luận sôi nổi. Đặc biệt, giữa thời điểm “loạn” danh xưng cao cấp, hạng sang trên thị trường. Quan điểm của ông về vấn đề này?- Bộ Xây dựng đã ra Thông tư quy định về phân hạng nhà chung cư từ năm 2017 nhưng chưa đi vào cuộc sống. Thực tế, việc phân loại, đánh giá sao của hệ thống du lịch gắn chặt với một quá trình dài kiểm định. Nôm na, từ khi bắt đầu xây dựng khách sạn, đơn vị chủ đầu tư, vận hành đã xác định thương hiệu và chuẩn sao sẽ theo đuổi. Từ đó, khi đi vào hoạt động, Tổng Cục Du lịch cùng các bên hữu quan mới tiến hành xác định tính chính xác. Việc phân hạng này, kéo theo giá thuê, chất lượng dịch vụ, cũng như đối tượng khách hàng sử dụng khách sạn…Trong khi, việc gắn sao cho các chung cư không hề dễ dàng. Hầu hết các dự án nhà ở cao tầng tại Việt Nam đều thuộc dạng mua bán hình thành trên giấy, rất khó xác định được số sao, hạng cao cấp hay siêu sang. Ngoại trừ các DN bất động sản làm kinh doanh chuyên nghiệp, ngoài việc tuân thủ các chuẩn xây dựng cần thiết còn hướng tới sự cao cấp đúng nghĩa về quy hoạch, kiến trúc; hạ tầng kỹ thuật, xã hội; chất lượng hoàn thiện, dịch vụ quản lý…Tuy nhiên, nghịch lý của thị trường nằm ở chỗ, nhiều chủ đầu tư mới nổi, tự phong danh xưng để “tuồn” hàng nhanh ngay từ khi mở bán nhưng không có sự kiểm chứng. Đến khi cộng đồng cư dân về ở, hạng sao được phân định thấp cấp thì sự đã rồi, kéo theo hệ luỵ tranh chấp triền miên như hiện tại.Dựa vào sự phân tích trên của ông, có vẻ chặng đường giải quyết tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư xoay quanh “số sao” chung cư rất khó khăn?- Khách hàng khi mua bất động sản ngoài việc muốn sở hữu một chỗ ở, họ còn muốn một không gian sống rộng rãi, đẳng cấp. Giống như đi nghỉ dưỡng, thuê một khách sạn, mặc dù cũng chỉ “mua” chỗ ngủ nhưng khi sống trong một khách sạn 5 sao đẳng cấp khác hẳn với khách sạn 3 sao. Và họ sẵn sàng trả tiền cao hơn để ở trong một khách sạn sang trọng, khẳng định giá trị bản thân và sở hữu các tiện ích cao cấp khác. Đó hoàn toàn là lý do chính đáng, hợp lý. Tất yếu, khi họ bỏ 5 tỷ đồng mua căn hộ cao cấp nhưng thu về chất lượng không tương xứng, sự phản ứng cực đoan là dễ hiểu.Để giảm thiểu tối đa rủi ro đó, Nhà nước mà đơn vị chuyên trách là Bộ Xây dựng cần thiết công khai minh bạch các thông tin chủ đầu tư và dự án đó. Hiểu đơn giản, như các công ty nghiên cứu thị trường, cơ quan chức năng cũng cần tạo ra một hệ thống dữ liệu thông tin chuẩn về phân hạng các dự án chung cư. Theo đó, khi cấp giấy phép xây dựng cho một dự án, nếu thông tin thuộc loại danh mục bí mật có thể không công bố. Tuy nhiên, phần vị trí, giá bán, thiết kế bên trong, trang trí nội thất, chất lượng vật tư, vật liệu, quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật, xã hội… có thể công khai ngay từ đầu trên cổng thông tin điện tử Bộ Xây dựng.Đơn cử, một dự án hàng lang chỉ 1,4m nhưng họ vẫn cho rằng đó là cao cấp và minh bạch ngay từ đầu lại là câu chuyện khác. Việc còn lại phụ thuộc vào sự lựa chọn của khách hàng, họ chấp nhận được diện tích trên sẽ mua, hạn chế khiếu kiện, dân sinh bức xúc phát sinh về sau. Các tiêu chí khác cũng tương tự.Thưa ông, số ít DN bất động sản lo lắng sự can thiệp quá sâu của Nhà nước vào thị trường. Trong khi, số đông người mua nhà khi được hỏi về sự công khai thông tin dự án cao cấp đều rất đồng tình?- Sự tự do thái quá của hoạt động kinh doanh kéo theo hệ quả xung đột kéo dài không hồi kết. Lâu nay, người dân đi mua nhà có rất ít thông tin để tham khảo. Nếu không nói là cực kỳ tù mù, gần như chỉ nghe quảng cáo từ chủ đầu tư. Trường hợp cơ quan Nhà nước công bố dữ liệu phân hạng một cách thực chất, dân mừng là lẽ đương nhiên. Nếu chung cư thiết kế hợp lý, dịch vụ tốt được phân hạng cao, nhà chung cư mua đi bán lại đều được giá cao.Xin cảm ơn ông!
