Sau thời gian dài gắn bó với cây sắn nhưng hiệu quả kinh tế bấp bênh, gần 1 năm nay, gia đình bà Đinh Thị Thúy (xã Sơn Bua, huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi) đã chuyển đổi gần 1.000 m2 đất trồng sắn sang trồng chuối mốc.
Đây cũng là mùa đầu tiên bà Thúy trồng loại cây này với số lượng lớn nên sản lượng trung bình mỗi tuần chỉ khoảng 15 buồng chuối. Sau khi trừ chi phí, bà thu về khoảng 3 triệu đồng/tháng.
“Năm đầu lợi nhuận ít nhưng từ năm sau trở đi, lợi nhuận sẽ cao hơn nhiều do không mất chi phí giống, số cây chuối cho thu hoạch cũng nhiều hơn”- bà Thúy cho hay.
Trước đây, cây chuối mốc chỉ được xem là cây trồng phụ, bà con trồng để phục vụ nhu cầu ăn uống trong gia đình. Lúc nhiều thì mang bán lẻ tại các chợ hoặc bán cho thương lái với giá dao động khoảng 8.000 - 10.000 đồng/nải.
Suốt một thời gian dài, chuối mốc không được nhiều nông dân huyện Sơn Tây chú trọng, chăm sóc bởi đầu ra không ổn định. Thậm chí có thời điểm giá chuối quá thấp, bán chẳng ai mua.
Thế nhưng, từ đầu năm 2024 đến nay, gần như tất cả chuối mốc nơi đây đều được Hợp tác xã (HTX) sản xuất nông lâm nghiệp và thương mại dịch vụ Sơn Bua (xã Sơn Dung, huyện Sơn Tây) thu mua để chế biến thành các sản phẩm: rượu chuối, chuối sấy dẻo, giấm chuối, mật chuối,...
Không những vậy, chuối còn được thu mua tận vườn nên nhiều bà con chuyển đổi đất vườn đồi trồng các loại cây kém hiệu quả qua trồng chuối.
Chuối mốc (hay còn gọi chuối sứ, chuối xiêm) là loại cây dễ trồng, ít vốn, ít tốn công chăm sóc và phân bón. Loại cây này thường cho thu hoạch sau khi trồng từ 9-12 tháng, mỗi buồng từ 5 - 8 nải, thời gian thu hoạch gối vụ rất nhanh và cho thu hoạch thường xuyên.
Chuối mốc cũng dễ nhân giống nên bà con có thể tự thực hiện. Chỉ mất một lần chi phí đầu tư giống ban đầu, sau đó có thể thu hoạch trong nhiều năm nếu biết cách chăm sóc.
Nhận thấy Sơn Tây là vùng đất thích hợp để cây chuối phát triển, nhưng chuối của bà con làm ra không có người thu mua. HTX sản xuất nông lâm nghiệp và thương mại dịch vụ Sơn Bua đã mạnh dạn đầu tư xây dựng nhà máy chế biến chuối với tổng kinh phí gần 5 tỷ đồng.
Lúc đầu, nhà máy còn trong quá trình vận hành thử nên việc thu mua nguyên liệu bị gián đoạn, tuy nhiên hiện nay khi đã hoạt động ổn định, nhà máy bắt đầu tăng cường thu mua với sản lượng bình quân mỗi ngày khoảng 5 tấn.
Để tăng năng suất, chất lượng của chuối, HTX này còn lập kế hoạch sản xuất và hướng dẫn, phổ biến quy trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ cho từng hộ dân trồng chuối. Đồng thời, liên kết các hộ thành từng nhóm, tổ hợp tác để tổ chức quản lý.
Không chỉ giải quyết đầu ra sản phẩm cho nông dân, nhà máy chế biến chuối sấy còn đang giải quyết việc làm cho khoảng 10 lao động tại địa phương.
Theo Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Sơn Tây Phạm Hồng Khuyến, toàn huyện hiện có khoảng 100 ha chuối và phân bổ tại tất cả các xã. Việc có nhà máy chế biến nguyên liệu tại chỗ sẽ mở ra hướng phát triển cho cây chuối tại địa phương thời gian tới.
“Huyện đã và đang hỗ trợ HTX sản xuất nông lâm nghiệp và thương mại dịch vụ Sơn Bua thực hiện các hồ sơ, thủ tục cấp chứng nhận OCOP 3 sao đối với các sản phẩm từ chuối. Đồng thời, quy hoạch một số vùng trồng chuối quy mô lớn tại xã Sơn Bua, Sơn Liên để đảm bảo nguồn nguyên liệu cho nhà máy cũng như tạo thu nhập cho Nhân dân”- ông Khuyến thông tin.
