Các chuyên gia tim mạch khuyến cáo, việc chẩn đoán sớm có vai trò vô cùng quan trọng.
Mới đây, các bác sĩ BV Nhi T.Ư đã cứu sống một trường hợp bé trai 2 tháng tuổi bị dị tật tim bẩm sinh vô cùng phức tạp nhờ được chẩn đoán sớm. Đó là bé Phan H.H. (2 tháng tuổi, Thái Bình). Khi thấy con liên tục khó thở, thở nhanh, bú kém, bé H. được gia đình đưa đến BV tỉnh khám. Sau khi thăm khám, xác định cháu bé có bệnh lý về tim bẩm sinh rất nặng, bé được chuyển lên BV Nhi T.Ư. Xác định đây là trường hợp bệnh lý tim phức tạp, nếu không phẫu thuật sớm, cháu bé sẽ không qua khỏi, các sĩ BV Nhi T.Ư đã hội chẩn và thống nhất, phẫu thuật gấp để cứu tính mạng bé. Chỉ một ngày sau phẫu thuật, bệnh nhi đã được rút nội khí quản. Trẻ tự thở, bú tốt, các chỉ số về mạch trong giới hạn cho phép.
TS Nguyễn Lý Thịnh Trường - Phó Giám đốc Trung tâm tim mạch trẻ em cho biết, tĩnh mạch phổi trở về bất thường là dị tật tim bẩm sinh hiếm gặp, xuất hiện khi các tĩnh mạch phổi hình thành một cách bất thường trong thời kỳ bào thai. Khi trẻ có bất thường tĩnh mạch phổi, máu đỏ thay vì đi theo nửa trái của tim để được bơm đi nuôi cơ thể lại quay về tĩnh mạch hệ thống, tức là đi thẳng về nơi nó xuất phát. Kết quả là có quá nhiều máu đi về phổi, và nếu tất cả các tĩnh mạch phổi đều trở về bất thường thì hậu quả là sẽ không có máu đỏ đi nuôi cơ thể.
Cũng theo TS Nguyễn Lý Thịnh Trường, trong khi phần lớn bệnh nhi không có biểu hiện bất thường khi chào đời, khoảng 50% sẽ xuất hiện các triệu chứng trong tháng đầu đời, và hầu như tất cả trẻ sẽ có biểu hiện khi trên 1 tuổi. Nếu không điều trị, chỉ có khoảng 20% sống đến 1 tuổi, và 50% trong số này sống được trên 3 tuổi. Tử vong sớm hay xảy ra ở những trẻ có hẹp đường tĩnh mạch phổi dẫn máu về tim hoặc lỗ thông liên nhĩ nhỏ, và thường xảy ra trong vài tuần hoặc vài tháng đầu sau sinh. Nếu bệnh nhi qua được giai đoạn này thì thường có biểu hiện tim to, tăng tuần hoàn phổi, tím, suy tim phải, và cũng chỉ có một nửa trong số đó sống được đến 1 tuổi.
Còn theo TS Lê Hồng Quang - Trưởng khoa Hồi sức tim mạch, Trung tâm Tim mạch trẻ em, với trường hợp bé H. rất may mắn đã được các bác sĩ phát hiện bệnh sớm và chỉ định phẫu thuật kịp thời. Tiên lượng lâu dài cho trẻ sau phẫu thuật thường là tốt. Tuy vậy, có một số ít trẻ sẽ phải phẫu thuật lại do hẹp các tĩnh mạch phổi.
TS Lê Hồng Quang khuyến cáo, đối với trẻ nhỏ, khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường về tim mạch như da tím tái, hay quấy khóc, thở nhanh, bú kém, cữ bú của trẻ thường ngắt quãng, chậm tăng cân, viêm phổi tái diễn liên tục… thì cần được đưa đến cơ sở y tế để được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám và điều trị kịp thời.
