Chữa dị tật cho thai nhi từ trong bụng mẹ: Nâng cao chất lượng giống nòi

Ngày 2/12, Bệnh viện (BV) Phụ sản Hà Nội tổ chức Hội nghị khoa học chỉ đạo tuyến chuyên ngành sản phụ khoa Hà Nội lần thứ X với chủ đề “Cập nhật và ứng dụng 2022”.

Theo GS.TS Nguyễn Duy Ánh - Giám đốc BV Phụ sản Hà Nội, y học bào thai là chuyên khoa sâu của sản khoa, tập trung vào việc quản lý các vấn đề sức khỏe của người mẹ và thai nhi trước, trong và ngay sau khi mang thai. Các chuyên gia y học bào thai là những bác sĩ có chuyên môn sâu trong lĩnh vực sản khoa.

Đối với người mẹ, các bác sĩ chuyên khoa y học bào thai hỗ trợ giải quyết những vấn đề sức khỏe đã có từ trước, cũng như biến chứng do mang thai gây ra. Đối với thai nhi, các bác sĩ y học bào thai thực hiện những kỹ thuật siêu âm, xét nghiệm chẩn đoán trước khi sinh, cung cấp phương pháp điều trị và thực hiện phẫu thuật can thiệp bào thai.

Chuyên gia y học bào thai vừa đóng vai trò là nhà tư vấn trong các thai kỳ nguy cơ thấp, vừa là bác sĩ sản khoa chính trong những thai kỳ có nguy cơ đặc biệt cao. Sau khi sinh, họ có thể hợp tác chặt chẽ với bác sĩ nhi khoa hoặc bác sĩ sơ sinh.

Trung bình mỗi năm, tại Việt Nam có khoảng 1,5 triệu trẻ được sinh ra, hơn 40.000 trẻ bị dị tật bẩm sinh. Tỷ lệ dị tật khoảng 2 - 3%, nghĩa là cứ 100 trẻ sinh ra sẽ có 2 - 3 trẻ bị dị tật nếu không được phát hiện, can thiệp y khoa. Trong hơn 40.000 trẻ dị tật mỗi năm, khoảng 1.400 - 1.800 trẻ bị bệnh Down, 250 - 250 trẻ mắc hội chứng Edwards, 1.000 - 1.500 trẻ bị dị tật ống thần kinh, 300 - 400 trẻ bị suy giáp bẩm sinh, 15.000 - 30.000 trẻ bị thiếu men G6PD (trẻ sơ sinh mắc chứng này thường thiếu máu nặng, vàng da, dễ để lại di chứng bại não về sau), khoảng 2.200 trẻ bị tan máu bẩm sinh… Đáng lưu ý, hơn 1.700 trẻ sơ sinh tử vong do dị tật bẩm sinh.

Chính vì vậy, GS.TS Nguyễn Duy Ánh cho rằng, nếu không có công tác chăm sóc trước sinh, trong và sau sinh tốt thì nhiều trẻ ra đời mắc các dị tật bẩm sinh sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Do đó, việc cứu được 2% trẻ này rất có giá trị để nâng cao chất lượng giống nòi Việt Nam.

Ngày nay, mục tiêu của y học bào thai là chữa bệnh cho thai nhi khi còn nằm trong bụng mẹ. Bào thai trong bụng mẹ nếu có mắc các hội chứng: Truyền máu song thai, dải xơ buồng ối, chậm tăng trưởng, song thai không tim, cạn ối, đa ối, thiếu máu… đều có nguy cơ thai bị dị tật hoặc chết lưu. Trong khi đó, kỹ thuật can thiệp bào thai (đưa dụng cụ vào buồng ối để can thiệp sau đó đóng lại chờ thai tiếp tục phát triển đến đủ tháng) sẽ tăng cơ hội chữa bệnh, cứu sống các bé.

BV Phụ sản Hà Nội đã khai trương đơn vị can thiệp bào thai tháng 1/2022, hiện ứng dụng các kỹ thuật can thiệp bào thai như: Truyền ối cho thai thiểu ối, phẫu thuật điều trị hội chứng truyền máu song, hội chứng song thai thai không tim, hội chứng dải xơ buồng ối…

Cũng theo GS.TS Nguyễn Duy Ánh, thời gian qua, BV Phụ sản Hà Nội có gần 240 ca can thiệp bào thai được thực hiện thành công. Năm 2023, BV Phụ sản Hà Nội sẽ tiếp tục thực hiện các kỹ thuật can thiệp bào thai để điều trị một số dị tật bẩm sinh khác cho thai nhi như: Thoát vị hoành, tim bẩm sinh, Spina Bifida, truyền máu thai thiếu máu, dẫn lưu dịch màng phổi, ứ nước bể thận... Hiện BV đã gửi 3 bác sĩ đi đào tạo tại Pháp và sẽ về Việt Nam tháng 12/2022. BV cũng đang chuẩn bị sẵn sàng cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị hiện đại để triển khai các kỹ thuật mới ngay tại Trung tâm Can thiệp bào thai, tăng cơ hội chữa bệnh cho thai nhi trong năm 2023.

“Có những ca mổ chúng tôi đầu tư sẽ lỗ nhưng cái lợi lớn nhất là chúng ta có được những trẻ em khỏe mạnh. Do đó, tôi cho rằng chúng ta cần phải đầu tư cho lĩnh vực mũi nhọn mới có cơ hội phát triển ngành y tế, vì nếu ai cũng thích làm cái dễ, làm cái người bệnh chi trả nhiều sẽ bỏ sót những ca bệnh khó như bệnh lý của bào thai” - Giám đốc BV Phụ sản Hà Nội nhấn mạnh.