Ngoài ra, VGTA cũng đề nghị, cần phải coi hoạt động nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất, gia công vàng trang sức, mỹ nghệ cũng là hoạt động bình thường như hoạt động nhập khẩu nguyên liệu của tất cả hàng hóa thông thường khác.
Cách đây một tháng, VGTA cũng đưa ra đề nghị tương tự với Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Tuy nhiên, sau đó VGTA cho biết chưa nhận được bất kỳ văn bản đề nghị góp ý nào từ các cơ quan chức năng có liên quan đến danh mục các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện của Luật Đầu tư.
Theo ông Nguyễn Thành Long - Chủ tịch VGTA, giá vàng trong nước chênh lệch cao hơn giá thế giới 4 triệu đồng/lượng đã khiến giá thành sản xuất vàng trang sức tăng cao. DN khó tính toán hiệu quả kinh doanh vì giá vàng mua qua kênh không chính thống thường cao hơn nhiều so với giá quốc tế. Việc mua vàng trôi nổi trong nước cũng khó quản lý chất lượng, tăng thêm rủi ro vàng thật - vàng giả trên thị trường. Từ đây, cơ quan quản lý sẽ gặp khó trong quản lý thị trường vàng.
Theo VGTA, việc NHNN dừng nhập khẩu vàng nguyên liệu 5 năm qua khiến các DN vàng trang sức hết sức khó khăn, phải mua nguyên liệu trôi nổi trên thị trường. Trong khi đó, lượng vàng nguyên liệu hàng năm mà DN cần khoảng 15 tấn. Ước tính, lượng ngoại tệ phải bỏ ra để nhập khẩu khoảng 650 triệu USD, con số không quá lớn để làm chao đảo thị trường ngoại tệ. “Việc nhập khẩu nên ưu tiên cho những DN có hợp đồng xuất khẩu, DN lớn, chứ không cho nhập tràn lan, để có thể chủ động về ngoại tệ”, VGTA kiến nghị.
Trong khi đó, TS Nguyễn Minh Phong lại cho rằng, nhập vàng sẽ gây ảnh hưởng đến tỷ giá. TS Phong tính toán, với nhu cầu nhập khẩu 10 - 15 tấn vàng trong một năm, cần một lượng ngoại tệ 440 - 650 triệu USD là “con số không hề nhỏ, cần cân nhắc". Trong thời gian qua, NHNN đã tăng dự trữ ngoại hối lên đến mức kỷ lục, nhưng vẫn chưa cao so với các nước. Ước tính của NHNN cho thấy, kiều hối của cả nước năm nay chỉ đạt khoảng 9 tỷ USD (năm 2015 khoảng 12 tỷ USD). Kiều hối giảm, cộng với xu hướng nhập siêu tăng, khiến NHNN không thể chủ quan với tỷ giá”, ông Phong phân tích.
Trong khi đó, TS Nguyễn Trí Hiếu lại có quan điểm khác, nếu không giải được bài toán nguyên liệu thì các DN sẽ phải tiếp tục tình trạng sản xuất bằng vàng không rõ nguồn gốc, mất lợi thế cạnh tranh, lép vế ngay tại sân nhà. Dù vậy TS Hiếu lưu ý, việc nhập khẩu vàng sẽ cần một lượng ngoại tệ tương đương, chắc chắn ảnh hưởng ít nhiều đến chính sách ngoại hối của DN. Đồng thời cũng lưu ý thêm không loại trừ rủi ro biến tướng, nhập vàng nguyên liệu tuồn ra thị trường làm ảnh hưởng đến thị trường vàng miếng. Vì vậy, thời điểm và số lượng vàng cho nhập là những yếu tố cần phải cân nhắc thận trọng.
