Có gì trong cuộc điện đàm giúp ông Putin xoay chuyển tình hình?
Kinhtedothi - Tổng thống Nga Vladimir Putin được cho là đã "làm ấm" mối quan hệ với Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua cuộc điện đàm chiến lược hôm 16/10, ngay trước cuộc gặp quan trọng của ông chủ Nhà Trắng và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Trước cuộc điện đàm, Tổng thống Mỹ được cho là sẵn sàng viện trợ tên lửa hành trình cho Ukraine nhằm tăng cường khả năng phòng thủ và vị thế đàm phán của Kiev. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau đó, ông bất ngờ dịu giọng, né tránh đề cập tới Tomahawk, và thay vào đó tập trung vào ý tưởng tổ chức một hội nghị thượng đỉnh với ông Putin.
Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: EPA
Đây là bước ngoặt mới nhất trong loạt thay đổi lập trường của ông Trump về cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Ông Trump hoãn Tomahawk, hướng đến “thỏa thuận hòa bình”
“Hy vọng chúng ta có thể kết thúc chiến tranh mà không cần nghĩ tới Tomahawk. Tôi nghĩ chúng ta đang khá gần với điều đó,” ông Trump nói trong cuộc gặp với ông Zelensky ngày 17/19. “Chúng tôi không muốn trao đi những thứ mà nước Mỹ cần để tự bảo vệ mình.”
Thay vì tuyên bố viện trợ thêm cho Ukraine hay siết trừng phạt Nga, ông Trump lại công bố kế hoạch gặp nhà lãnh đạo Nga tại Budapest.
Sau cuộc gặp Trump - Putin tại Alaska hồi tháng 8, ông Trump cũng từng bỏ qua yêu cầu buộc Moscow đồng ý ngừng bắn.
Lần này, ông Trump kêu gọi hai bên ngừng bắn tại chỗ như một bước khởi đầu cho đàm phán hòa bình, đề xuất mà Zelensky cho biết ông chấp nhận xem như nền tảng để thảo luận tiếp, dù chưa rõ lập trường của ông Putin.
Ông Putin đã nói gì?
Theo Điện Kremlin, ông Putin trong cuộc gọi đã ca ngợi Tổng thống Mỹ với “Thành tựu hòa bình vĩ đại ở Trung Đông”, ám chỉ thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza mà ông Trump vừa làm trung gian, gọi đây là “giấc mơ được ấp ủ hàng thế kỷ.”
Ông Putin cũng khen ngợi đệ nhất phu nhân Melania Trump vì “nỗ lực đưa trẻ em đoàn tụ với gia đình”.
Sau cuộc điện đàm, ông Trump công khai phản đối thời điểm trừng phạt Nga, dù các nghị sĩ hai đảng Lindsey Graham (Cộng hòa) và Richard Blumenthal (Dân chủ) đang thúc đẩy dự luật tăng cường trừng phạt Moscow và người mua năng lượng Nga.
Ông Putin thông báo với Thủ tướng Hungary Viktor Orban, nước chủ trì hội nghị, rằng các đại diện Mỹ và Nga sẽ “thảo luận thuật toán hành động nhằm tìm giải pháp hòa bình cho khủng hoảng Ukraine”.
Phát biểu từ Điện Kremlin cho thấy không có thay đổi đáng kể trong lập trường của Nga, khi Moscow vẫn bác bỏ ngừng bắn để duy trì tấn công.
Các nhà bình luận ca ngợi ông Putin đã “lại một lần nữa qua mặt tất cả”, trong khi chuyên gia Sergei Markov gọi cuộc gặp với ông Trump là “đỉnh điểm của sự bẽ mặt cá nhân đối với ông Zelensky”.
Trong khi đó, các lãnh đạo châu Âu tiếp tục kêu gọi Mỹ tăng áp lực và viện trợ quân sự để buộc Nga lùi bước trong cuộc xung đột.
Theo bình luận của WSP, từ sau khi ông Trump tái đắc cử, Tổng thống Putin đã khéo léo lợi dụng chiến thuật tâm lý, khi thì trì hoãn, khi thì tâng bốc, thậm chí đưa ra những tuyên bố như việc “Nga sắp chiến thắng hoàn toàn.”
Ông chủ Điện Kremlin từng khẳng định, nếu ông Trump làm tổng thống từ đầu, Nga đã không tấn công Ukraine, ngụ ý rằng ông Trump có thể đã chấp nhận yêu cầu của Moscow, bao gồm việc NATO rút quân khỏi Đông Âu và ngừng mở rộng sang Ba Lan, Baltic hay Balkan.
Trong các hội nghị thượng đỉnh trước đây, ông Putin còn đưa ra những thuyết đồng quan điểm với Tổng thống Mỹ, như khẳng định bầu cử Mỹ 2020 bị gian lận qua phiếu gửi thư, một cáo buộc thường được ông Trump đề cập tới.
