Hơn nửa năm sau tuyên bố bình thường hóa quan hệ ngoại giao được Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro đưa ra cuối năm ngoái, sự kiện hai nước tái mở cửa đại sứ trong ngày hôm nay (20/7) đánh dấu thời khắc lịch sử, chấm dứt mối quan hệ song phương bị “đóng băng” suốt hơn nửa thế kỷ qua.
Mốc son trong sự nghiệp chính trị
Tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Cuba đã có những bước tiến dài khi lãnh đạo hai nước nhanh chóng triển khai hàng loạt bước đi nhằm đẩy nhanh tiến trình này. Mỹ và Cuba đã tiến hành nhiều vòng đàm phán và việc chính quyền Washington quyết định đưa Cuba ra khỏi danh sách các nước bảo trợ khủng bố đã dỡ bỏ rào cản lớn nhất trên con đường khôi phục quan hệ song phương. Thậm chí, quá trình “tan băng” nhanh đến ngỡ ngàng của mối quan hệ đối đầu suốt hơn 53 năm qua giữa Mỹ - Cuba khiến không ít nhà quan sát đặt dấu hỏi. Tuy nhiên, nếu xét các yếu tố chủ quan và khách quan, quyết định bình thường hóa quan hệ song phương có lợi cho cả 2 nước và là điều hoàn toàn hợp lý.
Với Tổng thống Barack Obama, quyết định bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Cuba là một thắng lợi vang dội bởi 10 đời Tổng thống trước đó đã bỏ lỡ cơ hội này. Cùng với quyết tâm đeo bám các cuộc đàm
phán về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran, sự kiện Cuba – Mỹ mở lại Đại sứ quán đã đánh dấu một mốc son trong sự nghiệp chính trị của ông Obama với tư cách là chính trị gia triệt để theo đuổi chính sách đối thoại thay vì đối đầu, hợp tác cùng có lợi thay vì thù địch. Động thái này cũng là lời trấn an với các quốc gia Mỹ Latinh về quyết tâm hiện diện tại khu vực, bất chấp “xoay trục” tại châu Á – Thái Bình Dương là mục tiêu chiến lược trong nhiệm kỳ cuối của Tổng thống Obama.
Còn nhiều việc phải làm
Tất nhiên, từ bình thường hóa quan hệ đến dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp bao vây cấm vận là một quá trình lâu dài và đầy khó khăn, phức tạp. Và rào cản lớn nhất là từ phía Quốc hội Mỹ bởi luật cấm vận khi muốn dỡ bỏ cần phải có sự thông qua của Quốc hội. Trong bối cảnh đảng Cộng hòa đang chiếm đa số cả ở Thượng viện lẫn Hạ viện, việc dỡ bỏ lệnh cấm vận trong thời gian ngắn là điều bất khả thi. Đúng như tuyên bố được Người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest đưa ra cuối tuần qua, Quốc hội Mỹ đang ủng hộ mạnh mẽ cho việc khôi phục mối quan hệ với Cuba, ngoại trừ một nhóm nhỏ đang cố ngăn chặn điều này. Tuy nhiên, với hơn 2 năm còn lại của nhiệm kỳ, ông Obama chắc chắn sẽ tìm mọi cách để thúc đẩy mối quan hệ Mỹ - Cuba, trong đó không loại trừ khả năng, Tổng thống có thể sử dụng quyền hành pháp để hiện thực hóa mục tiêu ngoại giao chiến lược này.
Trong ngắn hạn, các biện pháp nới lỏng lệnh cấm vận giúp Cuba mở rộng các hoạt động du lịch, thương mại và tài chính mà Tổng thống Obama ban hành vừa thể hiện thiện chí, vừa khẳng định nỗ lực tháo gỡ từng nút thắt của ông chủ Nhà Trắng với các chính trị gia đối lập. Với những lợi ích chiến lược lớn của Mỹ trên lãnh thổ Cuba – quốc gia đang được nhìn nhận như một thiên đường đầu tư mới của khu vực, nhiều khả năng, các nhà lập pháp nước này sẽ phải ủng hộ các bước đi của ông Obama và mở ra cơ hội vàng cho các DN Mỹ đầu tư, hợp tác và làm ăn tại thị trường còn nhiều tiềm năng của Cuba.
Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro đã rất nỗ lực nhằm đẩy nhanh tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương.
|
| Lễ mở cửa Đại sứ quán Cuba tại Mỹ diễn ra hôm nay (20/7) tại Washington có sự tham gia của khoảng 500 khách mời. Phái đoàn Cuba tham dự sự kiện này gồm 28 quan chức cấp cao, trong đó có Phó Chủ tịch Quốc hội Ana Maria Mari, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez… Trong khuôn khổ chuyến thăm Mỹ đầu tiên của người đứng đầu ngành ngoại giao Cuba sau hơn nửa thế kỷ, Ngoại trưởng chủ nhà John Kerry sẽ có buổi tiếp phái đoàn Cuba và có cuộc hội đàm với người đồng cấp Rodriguez. |
