Với thủ tục cho vay quá dễ dàng nhưng lãi suất “cắt cổ”, nạn tín dụng đen đã lây lan rộng khắp đến các vùng miền và có dấu hiệu tăng trở lại. Với việc các gói vay được giải ngân nhanh, thủ tục đơn giản và nên mặc dù biết là tín dụng đen nhưng vẫn có nhiều người tìm đến khi cần tiền khẩn cấp trong ngắn hạn, giải quyết khó khăn trước mắt.
Tuy nhiên việc tham gia vào các giao dịch vay này tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đầu tiên là về việc “nhập nhằng” trong cách tính lãi. Thứ hai là cách thức các đối tượng cho vay tiến hành thu hồi nợ của những người vay tiền quá hạn mà chưa trả. Nhiều đối tượng còn đòi nợ bằng cách hủy hoại tài sản hoặc chiếm đoạt của người vay như tạt sơn, chất bẩn vào nhà hoặc tự ý lấy đi tài sản của gia đình người vay tiền.
Về thực trạng này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, thời gian qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, có rất nhiều biện pháp của các cơ quan chức năng như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công an cũng như các địa phương đã vào cuộc tích cực, dẹp bỏ được nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động tín dụng đen dưới nhiều hình thức. Qua đó giảm nhiều câu chuyện đau lòng nhưng tín dụng đen hiện vẫn đang diễn ra tại một số địa phương.
Ở góc độ Ngân hàng Nhà nước, để người dân được tiếp cận nguồn tín dụng chính thức, ngoài giải pháp đã và đang triển khai thực hiện như hoàn thiện tiếp hệ thống luật pháp để các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại mạnh dạn cho vay, không cần điều kiện phức tạp hay những thủ tục để người dân dễ dàng tiếp cận với nguồn tín dụng, có thể chỉ vài chục triệu phục vụ nhu cầu thiết yếu sinh hoạt hằng ngày như đóng tiền học cho con cái, con cái ốm đau, đóng tiền thuê nhà…
Tuy nhiên, cũng theo đại diện NHNN, đầu tiên là phải làm rõ nhu cầu vay chính đáng của người dân, khi họ có nhu cầu vay tín dụng ở những món nhỏ, lẻ cho sinh hoạt hàng ngày thì cần có nguồn tín dụng chính thức đáp ứng. Phần này là thuộc trách nhiệm NHNN cùng các cấp chính quyền triển khai.
Thứ hai là nhu cầu vay tín dụng nhưng không chính đáng để phục vụ nhu cầu bất chính là hoạt động lô đề, cá độ hay những tệ nạn xã hội, phần đó rõ ràng các cơ quan chức năng phải trấn áp, dẹp bỏ kể cả cầu và cung.
“Để đáp ứng với nhu cầu chính đáng của người dân, NHNN sẽ đẩy mạnh tín dụng toàn diện này để tăng cường khả năng tiếp cận của người dân nói chung, công nhân và nông dân nói riêng"- Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước khẳng định.
NHNN đang hoàn thiện thêm hành lang pháp lý, tạo điều kiện cho các ngân hàng mạnh dạn cho vay với chủ trương là cho vay, phát triển thị trường nhỏ lẻ; sử dụng biện pháp công nghệ tạo điều kiện thuận lợi cho người vay tiếp cận nguồn vốn; tăng cường cho ngân hàng chủ động tiếp cận nhu cầu vay của người dân.
Thực tế thời gian qua, vay tín chấp ở các khu công nghiệp hiện nay đang được rất nhiều ngân hàng và công ty tài chính đáp ứng với các sản phẩm cho vay đa dạng. Trong đó, đặc biệt là sản phẩm vay theo lương với nhiều phân khúc sản phẩm vay tiêu dùng của các ngân hàng thương mại lớn và các công ty tài chính hỗ trợ. Đối với các công ty tài chính, phân khúc khách hàng chủ yếu là những người dân có thu nhập trung bình như công nhân và bảo vệ khu công nghiệp.
Các gói vay tại công ty tài chính có điều kiện khá dễ dàng so với các ngân hàng thương mại như chứng minh nhân dân/căn cước công dân, hộ khẩu và một số giấy tờ chứng minh thu nhập như hợp đồng lao động, sao kê lương. Đây là một lợi thế cho người lao động ở các khu công nghiệp nếu muốn chọn một tổ chức tín dụng uy tín để vay khi có nhu cầu chính đáng.
