Với sự bùng phát của virus viêm đường hô hấp cấp Covid-19 chưa có dấu hiệu hạ nhiệt trên thế giới, niềm tin của người dân đã trở thành một yếu tố quan trọng trong việc kiềm chế dịch bệnh, thậm chí quyết định số phận của nhiều nhà lãnh đạo thế giới.
Trong số đó có Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Tại hội nghị Milken ở Abu Dhabi vào tháng trước, giới tinh hoa toàn cầu tụ họp đã được khảo sát về niềm tin vào khả năng tái đắc cử của ông Trump. Phần lớn bọn họ tỏ ra tự tin rằng nhiệm kỳ thứ hai nằm trong tầm tay của vị Tổng thống thứ 45. Niềm tin đó giờ đã thay đổi, đặc biệt là khi đối thủ phía bên đảng Dân chủ rất có thể là ông cựu Phó Tổng thống Joe Biden.
| Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một cuộc họp báo về dịch Covid-19 đầu tháng 3. |
Thêm vào đó, dịch Covid-19 đã tấn công mạnh vào nền kinh tế Mỹ và thị trường chứng khoán nước này, làm suy yếu cơ hội tái đắc cử của ông Trump vào tháng 11 tới.
Vài tuần qua thực sự không hề “dễ thở” chính quyền Tổng thống Trump. Virus Covid-19 lây lan cho hàng vạn con người ở quốc gia này trong bối cảnh lo ngại chính phủ đã thiếu chuẩn bị trong việc ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, cũng như khả năng xét nghiệm và điều trị cho bệnh nhân trong tương lai. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) còn cảnh báo, Mỹ có khả năng trở thành tâm chấn của dịch bệnh này trong thời gian tới.
Cơ hội và thách thức
Trước cuộc khủng hoảng này, hai quan điểm đã xuất hiện.
Một số cho rằng Tổng thống Trump sẽ bị ảnh hưởng uy tín nặng nề, đặc biệt khi phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế Mỹ tiềm tàng, tỷ lệ thất nghiệp rơi vào khoảng 20% và suy thoái kéo dài, thậm chí là sụp đổ, nếu dịch Covid-19 tiếp tục hoành hành mà không sản xuất được thuốc chữa hay vaccine.
Có một quan điểm khác đi ngược lại với kết luận trên. Rằng đây là thời điểm quyết định để ông Trump chứng minh năng lực và củng cố niềm tin của người Mỹ thông qua phương thức xử lý cơn khủng hoảng mang tên Covid-19. Chính quyền Tổng thống Mỹ vừa qua đã đưa ra một số biện pháp “chưa từng có tiền lệ” – tung ra gói kích thích kinh tế trị giá 1 nghìn tỷ USD để hỗ trợ các tập đoàn và giải cứu nền kinh tế khỏi sự sụp đổ hoàn toàn. Đồng thời cam kết sẽ trao 1.000 USD cho mỗi người Mỹ, điều có thể ảnh hưởng đến quyết định của các cử tri trong cuộc đua vào tháng 11 tới.
Một yếu tố khác có thể giúp ông Trump ghi điểm cho nhiệm kỳ thứ hai là khả năng các công ty dược phẩm tiên phong của Mỹ tìm ra phương pháp chữa trị cho Covid-19, mặc dù rất ít người lạc quan rằng có thể tìm ra vaccine trong vài tháng tới. Quan hệ đối tác thận trọng đang nổi lên giữa khu vực công và tư ở Mỹ và khả năng chuyển đổi hình ảnh của ông Trump cũng có thể có tác động.
Trong khi đó, câu hỏi trị giá cả nghìn tỷ USD là nền kinh tế Mỹ có thể chống chịu những lệnh phong tỏa giới hạn trong bao lâu?
Do đó, các chính phủ trên thế giới từng giả định rằng Tổng thống Trump sẽ bảo toàn được nhiệm kỳ thứ hai, cần có Phương án B. Điều này sẽ rất quan trọng trong trường hợp giả dụ ông Biden đắc cử và đảo ngược những chính sách hiện tại của nước Mỹ, giống như cách ông Trump tháo dỡ phần lớn di sản của người tiền nhiệm Barack Obama.
