Đặc phái viên và con rể ông Trump đến Nga gặp ông Putin, bàn về vấn đề Ukraine

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump là Steve Witkoff, cùng con rể tổng thống Jared Kushner, đã đặt chân tới thủ đô Moscow (Nga) vào tối 1/12 để chuẩn bị cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 2/12, trong nỗ lực mới nhất nhằm chấm dứt cuộc xung đột đã kéo dài gần 4 năm tại Ukraine.

Đây là lần thứ ba ông Witkoff trực tiếp mang đề xuất hòa bình của chính quyền Tổng thống Trump tới điện Kremlin. Khác với hai lần trước, lần này ông được Jared Kushner, nhân vật từng đóng vai trò quan trọng trong các thỏa thuận tại khu vực Trung Đông ở nhiệm kỳ đầu của Tổng thống, tháp tùng, cùng thông điệp mà Nhà Trắng mô tả là “rất lạc quan”.

Cuộc gặp tại Moscow diễn ra chỉ hai ngày sau khi các ông Witkoff, Kushner và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio có các cuộc đàm phán kéo dài tại bang Florida (Mỹ) với đại diện từ Ukraine. Kết quả là bản đề xuất hòa bình ban đầu với 28 điểm gây tranh cãi đã được rút gọn còn khoảng 20 điểm, được cả hai bên mô tả là “đã hoàn thiện hơn” và “có tiến triển”. 

Ngay trước thềm cuộc gặp, Bộ Quốc phòng Nga công bố video Tổng thống Putin mặc quân phục nhận báo cáo từ tiền tuyến, tuyên bố quân đội Nga đã chiếm hoàn toàn thành phố Pokrovsk, được xem là “cửa ngõ chiến lược" tại tỉnh Donetsk. Tuy nhiên, quân đội Ukraine và các bản đồ tình báo nguồn mở khẳng định quân đội Nga chưa thể kiểm soát toàn bộ Pokrovsk, và giao tranh vẫn diễn ra ác liệt tại phía bắc và nam thành phố. 

Nhiều nhà phân tích Nga nhận định đoạn video trên chính là “màn trình diễn sức mạnh” dành riêng cho phái đoàn Mỹ, như một lời nhắc nhở rằng Moscow có thể tiếp tục chiến dịch quân sự nếu không đạt được thỏa thuận theo ý mình.

Trong khi đó, thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 2/12 cho biết ông đang chờ báo cáo tức thì từ phái đoàn Mỹ ngay sau cuộc gặp với Tổng thống Putin để quyết định các bước đi tiếp theo. Người đứng đầu Ukraine đang liên tục di chuyển giữa các thủ đô châu Âu. Sau Paris ngày 1/12, ông Zelensky đã tới Dublin ngày 2/12 để củng cố sự ủng hộ từ các lãnh đạo châu Âu, những người lo ngại bị loại khỏi bàn đàm phán và phải gánh phần lớn trách nhiệm bảo đảm an ninh dài hạn cho Ukraine nếu thỏa thuận đạt được. 

ĐỌC NGAY: Nga cảnh báo hành động đe dọa nỗ lực đạt thỏa thuận hòa bình Ukraine

Các nguồn tin ngoại giao cho hay khoảng cách giữa Nga và Ukraine vẫn còn rất lớn. Moscow tiếp tục đòi Kiev rút quân khỏi toàn bộ vùng Donbass, công nhận các vùng lãnh thổ đã sáp nhập vào Nga, từ bỏ tham vọng gia nhập khối quân sự Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và giới hạn quy mô quân đội.

Phía Ukraine bác bỏ mọi hình thức nhượng bộ lãnh thổ mà Nga chưa chiếm được trên thực địa, đồng thời yêu cầu bảo đảm an ninh chắc chắn, có thể kéo dài 10 năm từ Mỹ và các đồng minh.

Tuy nhiên, áp lực lên Kiev đang tăng cao khi nguồn viện trợ quân sự và tài chính từ Mỹ bị cắt trong thời gian chuyển giao chính quyền, kèm theo bê bối tham nhũng ở cấp cao khiến Andriy Yermak, cố vấn lâu năm của Tổng thống Zelensky, phải từ chức. Trong khi đó, Nga cũng đối mặt với khó khăn tài chính khi giá dầu giảm mạnh và doanh thu dầu khí tháng 11 giảm gần 35% so với cùng kỳ năm trước.

Giới quan sát nhận định cuộc gặp ngày 2/12 giữa Tổng thống Putin với phái đoàn Mỹ có thể quyết định liệu tiến trình đàm phán có thực sự bước sang giai đoạn mới, hay lại rơi vào vòng lặp thất bại như những lần trước. Kết quả cuối cùng sẽ nhanh chóng được chuyển tới Kiev và các thủ đô châu Âu, nơi mọi bên đều đang nín thở chờ đợi tín hiệu từ điện Kremlin.